پالایش مهارت

پيشرفت در کميّت اجرا، تنها يک جنبه از پيشرفت‌هايى است که کودکان براى رسيدن به اجراء ماهرانهٔ يک مهارت در سال‌هاى نوجوانى دارند. کودکان در اين سنين همچنين بايد ترکيب مهارت‌هاى پايه‌اى را به ترتيب و در يک وحدت مشخص به‌منظور پاسخ دادن به محيط‌هاى پوياتر ياد بگيرند؛ براى مثال، بازيکن نوجوان بيس‌بال نه تنها بايد سرعت پرتاب توپ را بهبود بخشد، بلکه بايد دريافت توپ زمينى و غلتان، رفتن به پايگاه دوم، و چرخش و پرتاب سريع به پايگاه اول را هنگامى که بازيکن حريف در حال عوض کردن پايگاه است ياد بگيرد. متأسفانه در حال حاضر معلمان ابزارهاى مؤثرى براى اندازه‌گيرى نظام‌دار جنبه‌هاى پيچيدهٔ اجراءهاى حرکتى در دست ندارند. بنابراين نمى‌دانيم که افراد اين جنبه‌هاى مهارت را چگونه کسب مى‌کنند. فقط اين را مى‌دانيم که توانايى ترکيب مهارت‌ها براى چالش با محيط‌هاى پويا در ورزشکاران جوان پيشرفت مى‌کند.

توانايى تطبيق يک حرکت با دامنهٔ وسيعى از نيازهاى مربوط به اجراء (عملکرد) و موفقيت‌هاى مختلف، يکى ديگر از ضرورت‌هاى پيشرفت در اجراء يک مهارت است؛ براى مثال، بازيکن بيس‌بالى که پرتاب سه گام را انجام مى‌دهد بايد حرکات خود را با توجه به نقطهٔ شروع و فاصلهٔ آن با حلقه و تغيير وضعيت بازيکنان در زمين بازى تنظيم کند. البته بايد گفت که هيچ سيستم جامعى براى ارزيابى ميزان پيشرفت در قابليت ترکيب حرکات وجود ندارد.

معلمان مى‌توانند دامنهٔ شرايط مختلفى را که بر اجراى يک مهارت اثر مى‌گذارد، مشخص کنند؛ براى مثال، هرکوويتز (۱۹۸۷ ب) يک روش تحليل کار تکاملى را پيشنهاد کرد که در آن معلم جدولى را براى ثبت درگير در وظيفه‌اى خاص ابداع کرده، دامنهٔ تغيير آن را روى يک پيوستار ثبت مى‌کند.

با استفاده از چنين تحليلى معلم مى‌تواند سطوح پيچيدگى مختلفى را معين کند. تاکنون دربارهٔ اينکه کودکان چه عواملى از مهارت را ابتدا فرا مى‌گيرند يا چه سطوحى را در طول يک پيوستار بايد طى کنند تحقيقى انجام نگرفته است. بديهى است کودکان با راهنمايى کافي، تجربه و تمرين مى‌توانند انواع حرکاتى را که براى استفاده در ورزش و حرکات موزون نياز دارند بياموزند.

معلم مى‌تواند با استفاده از روش تحليل رشدى حرکت، وضعيت‌هاى محيطى مختلفى را براى دانش‌آموزان فراهم آورد. کودکان و بزرگسالان احتمالاً الگوهاى حرکتى پيشرفته را در مهارت‌هاى ساده زودتر از مهارت‌هاى پيچيده کسب کنند. همچنين اگر به افراد ماهر در اجراء مهارت‌ها، وظايف ساده واگذار گردد ممکن است الگوهاى رشدى‌ را مورد استفاده قرار دهند که کارآمدى آن از قابليت آنها در مواجهه با وضعيت‌هاى مختلف رقابتى کمتر باشد؛ يعنى پيچيدگى بيشتر عمل، موجب عدم به‌کار گرفتن الگوهاى رشدى در اجراء مهارت مى‌شود. شرايط و وضعيت محيطى نيز بر کميّت اجراء مهارت اثر مى‌گذارد. يک عمل ممکن است موجب شروع دو سرعت شود، در حالى که عمل ديگر موجب شروع دوِ آرام مى‌گردد. معلمان مى‌توانند تجربيات آموزشى مناسب و در سطح مطلوب را با دستکارى ويژگى‌هاى عمل طرح کنند.