مفهوم کودک ”در معرض خطر“

شمار شيرخواران و کودکان کمتر از پنج سال در يک جامعه يا در يک مرکز مراقبت از کودکان ممکن است به اندازه‌اى باشد که نتوان با فرصت کافى از همهٔ آنها مراقبت کرد. از اين‌رو لازم است گروه‌هاى ويژه‌اى از کودکان که در معرض خطر هستند شناسائى و از خدمات تخصصى بيشترى برخوردار شوند، زيرا اين گروه‌هاى در معرض خطر در افزايش ميزان‌هاى ميرائى حول زايماني، نوزادى و شيرخوارى سهم به‌سزائى دارند. نشان‌گرهاى شناسائى کودکان در معرض خطر در جاهاى مختلف متفاوت ولى معيارهاى اصلى آنها همانند و به شرح زير است:

- کودکان دوقلو يا کودکان تکى داراى کمبود وزن به هنگام تولد.

- هر گاه شير مادر براى تغذيهٔ کودک کم باشد يا مادر نتواند به کودک از شير خود بدهد.

- يکى از والدين را نداشته باشد.

- مادر شاغل باشد.

- سه ماه پشت ‌سَرهم کودک وزن نگيرد.

- دو ماه پشت‌ سَرهم وزن کودک کم شود.

- سابقهٔ مرگ بيش از دو خواهر و برادر در دو سال اول زندگى داشته باشد.

- بروز حملات بيمارى‌هاى حاد مانند: گاستروآنتريت حاد، سرخک، سياه‌سرفه.

- وزن کودک کمتر از هفتاد درصد وزن مرجع باشد (سوءتغذيه درجهٔ ۲).

- تولد نوبت پنجم و بعد.

- فاصلهٔ تولد با کودک پيشين کمتر از دو سال باشد.

- بيمار بودن والدين و ...

توصيه شده است که معيارهاى شناسايى کودک در معرض خطر کم و به اندازه‌اى باشد که به‌ورزان در مناطق روستائى بتوانند به آسانى کودکان را شناسائى کنند. فايدهٔ مفهوم در معرض خطر هنگامى که در همهٔ جامعه به‌کار گرفته شود و محدود به درمانگاه يا بيمارستان نباشد، بسيار بيشتر است.