جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

حفاظت خاک


  ترکيب و سن گياه
در جوامع گياهى که سطح مراتع را پوشانده‌اند گونه‌هاى گياهى با تعداد و درصدى متفاوت و سنين مختلف در کنار يکديگر مى‌رويند و اجتماعى از گياهان پايا، دو ساله و فصلى را فراهم مى‌آورند؛ هم‌چنين است که در سطح مراتع درختچه‌ها و گياهانى که داراى عمر چندين دهه‌اى هستند در کنار گياهان تازه روئيده مشاهده مى‌شوند. بررسى سن و ترکيب گياهان مرتعى از جمله عواملى است که براى شناخت وضع مرتع لازم است.
دراين بررسى به ترکيب گياهان مرتعى نمره‌هائى به‌شرح زير داده مى‌شود:
طبقهٔ ۱: گياهان علفى بوته‌اى فراوان هستند؛ گياهان يک، دو و سه ساله و بزرگتر در مرتع وجود دارند؛ گياهان علفى مرغوب که بين گياهان بوته‌اى روئيده‌اند فراوان هستند، ۲۰-۱۸ نمره.
طبقهٔ ۲: گياهان دائمى داراى انبوهى متوسط هستند: سن گياهان يک، دو و سه سال به بالا است، گياهان ثانوى با انبوهى متوسط ديده مى‌شوند؛ بين گونه‌هاى بوته‌اى روئيده شده گونه‌هاى مرغوب براى چِراى دام وجود دارد، ۱۷-۱۴ نمره.
طبقهٔ ۳: گياهان دائمى مرغوب به‌ندرت ديده مى‌شوند؛ گياهان مسن بيشتر به چشم مى‌خورند؛ نهال‌ها تعدادشان کم است؛ گياهان غير خوش‌خوراک فراوان هستند؛ گياهان مرغوب و خوش‌خوراک فقط در پناه گونه‌هاى بوته‌اى که خوب محافظت شده‌اند ديده مى‌شوند. ۱۳-۹ نمره.
طبقهٔ ۴: گياهان مرغوب فقط در قطعات محافظت شده ديده مى‌شوند؛ گياهان کم‌ارزش و سمّى فراوان هستند؛ گياهان يک‌ساله داراى انبوهى متوسط هستند؛ گياهان مرغوب فقط در لابه‌لاى گياهان بوته‌اى ديده مى‌شوند، ۸-۴ نمره.
طبقهٔ ۵: گياهان نامرغوب و کم‌ارزش تمامى پوشش سطح مرتع را تشکيل مى‌دهند، ۴-۰ نمره.
  زادآورى
در اين بخش، رشد، توان توليدمثل و تجديد حيات، رنگ، شادابى و اندازهٔ گياه مورد بررسى قرار مى‌گيرد. طبقات زير براى نمره دادن در نظر گرفته شده است:
طبقهٔ ۱: گياهان خوش‌خوراک شاداب هستند؛ گندميان برگ فراوان به رنگ سبز تيره و پنجه‌هاى بذر دهندهٔ بلند دارند؛ تجديد حيات عادى است ۱۵-۱۱ نمره.
طبقهٔ ۲: گياهان خوش‌خوراک فاقد قدرت گياهى هستند. گندميان کوتاه‌قد هستند و خوشه‌هاى کوتاه دارند و تعداد بذر آنها کم است؛ تجديد حيات به‌طور کامل صورت نمى‌گيرد؛ گياهان نامرغوب رشد خوبى دارند، ۱۰-۶ نمره.
طبقهٔ ۳: گياهان خوش‌خوراک فاقد قدرت گياهى هستند؛ گندميان ضعيف هستند و تجديد حيات ناچيز است، ۵-۱ نمره.
طبقهٔ ۴: گياهان خوش‌خوراک فاقد قدرت گياهى هستند و تجديد حيات در آنها مشاهده نمى‌شود؛ توليد بذر در گندميان مناسب نيست و اين گياهان خوشه‌هاى کم و کوتاه دارند و زردرنگ هستند، صفر نمره.
  حفاظت خاک
درصد نمره
۱۰۰ ۲۰
۹۹-۷۵ ۱۹-۱۷
۷۴-۶۰ ۱۶-۱۲
۶۹-۴۰ ۱۱-۶
۳۹-۲۰ ۵-۱
کمتر از ۲۰ صفر
  فراوانى خار و خاشاک
درصد نمره
۱۰۰-۸۰ ۱۰
۷۹-۴۰ ۹-۶
۳۹-۲۵ ۵-۳
۲۴-۵ ۲-۱
کمتر از ۵ صفر
  درصد تولید نسبت به کلیماکس
درصد نمره
۱۰۰-۹۰ ۱۵
۸۹-۶۵ ۱۴-۱۱
۶۴-۳۵ ۱۰-۶
۳۴-۱۰ ۵-۱
کمتر از ۱۰ صفر


همچنین مشاهده کنید