پُتاسيم يک الکتروليت عمده در بدن است. تقريباً تمام آن در درون سلول جاى دارد.
اعمال
يکى از اعمال ضرورى پتاسيم شرکت در انقباض طبيعى تمام ماهيچهها مثل قلب مىباشد. سنتز پروتئين و گليکوژن، حفظ تعادل مايعات و pH و انتقال تحريکات عصبى ساير اعمال پتاسيم هستند.
فرآيندهاى متابوليکى
تقريباً تمام پتاسيم بهسرعت از روده کوچک و کولون جذب مىشود. در انسان سالم تعادل پتاسيم بهخوبى تنظيم مىشود. پتاسيم اضافى توسط کليهها دفع مىگردد. تنظيم دفع پُتاسيم برعکس سديم است. افزايش سطح آلدوسترون دفع پتاسيم را افزايش مىدهد. کنترل کليوى دفع پُتاسيم کمتر از سديم مىباشد. به طورىکه حتى در کمبود پتاسيم، کليهها به دفع آن ادامه مىدهند. مقدارى نيز از طريق مدفوع دفع مىگردد.
ميزان مورد نياز
هيئت غذا و تغذيه دريافت روزانه ۲۰۰۰ ميلىگرم را پيشنهاد کرده است.
منابع
پتاسيم در تمام گروههاى غذائى گستردگى وسيعى دارد. موز، پرتقال، گريپفروت، ميوههاى خشکشده، طالبي، سيبزميني، بروکلي، هويج، کرفس، حبوبات، گوشت، مرغ، ماهى و شير پتاسيم زيادى دارند. غلات کامل نسبت به غلات بدون سبوس پتاسيم بيشترى دارند. در جانشينهاى نمک معمولاً پُتاسيم جايگزين سديم مىشود.
کمبود (عدم دريافت کافي)
دريافت کم پتاسيم غيرمعمول است. اما افرادى که مصرف غذائى محدودى دارند در معرض خطر مىباشند. کسانى که دچار بىاشتهائى عصبى يا کاتابوليسم هستند يا برنامهٔ کاهش وزن شديد داشتهاند بايد ارزيابى شوند. کمبود پتاسيم مىتواند عارضهٔ سوء بسيارى از اختلالات باشد مثل استفراغ، اسهال و کتواسيدوز ديابت. داروهائى مانند مُدِّرهاى تيازيدى و بعضى آنتىبيوتيکها و استروئيدها سبب دفع پتاسيم مىشوند. هنگام مکش معدى يا جبران کمآبى از طريق وريد با محلولهاى بدون پتاسيم، بايد سطوح پتاسيم تحت مراقبت قرار گيرد. نشانهها و نشانگان کمبود پتاسيم در بسيارى از اختلالات عمومى است مثل تهوع، استفراغ، ضعف و گرفتگى عضلات - شامل گرفتگى عضلات پا تا يبوست که بهدليل کاهش حرکات دودى بهوجود مىآيد. ايست قلبى و نارسائى تنفسى که مىتواند منجر به مرگ شود جدىترين خطر کمبود پتاسيم است. مصرف مواد غذائى غنى از پتاسيم از تهى شدن پتاسيم بدن پيشگيرى مىکند. براى درمان کمبود داروها يا محلولهاى داخل وريدى حاوى پتاسيم تجويز مىشود.
مسموميت (دريافت بيش از اندازه)
مسموميت با پتاسيم عارضه کمآبى شديد، عدم کفايت آدرنال و نارسائى کليوى است. بىحسى صورت، زبان و انتهاهاى بدن، ضعف عضلات و آريتمى قلبى مشاهده مىشود. ممکن است نارسائى قلبى رخ مىدهد.