جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

محدودیت‌های بررسی ارزشیابی‌های اجتماعی


تنوع مسائل و موضوعات، تمام اقداماتى را که براى تهيهٔ يک فهرست جامع از فنون، در مرحله‌اى که در حال پژوهش در مورد جامعه‌شناسى جهانگردى هستيم، محدود مى‌کند.
امروزه ايجاد رشته‌ٔ جديدى در جامعه‌شناسي، به‌نام جامعه‌شناسى جهانگردى ضرورت دارد؛ زيرا کارکرد عملى اين رشته، که ارزشيابى اجتماعى طرح‌هاى جهانگردى است، روزبه‌روز اهميت بيشترى پيدا مى‌کند.
ارزشيابى اجتماعى به‌منظور نشان دادن روابط اساسى ميان يک طرح جهانگردى و نتايج آن بر طرح فرهنگي- اجتماعى صورت مى‌پذيرد. بدون شک، يافتن يک چارچوب روش شناختى نسبتاً وسيع و مناسب براى تمام موقعيت‌هاى ممکن، آسان نيست. به‌علاوه، ارزشيابى اجتماعى مستلزم مشورت‌هاى زياد با مردم و مسئولان محلى جهانگردي، به‌منظور تعيين اهداف اجتماعى توسعهٔ جهانگردى است و اين مشورت‌ها بايد پيش از اتخاذ هر تصميمى صورت پذيرد.
اين امر مستلزم آن است که مسئولان بتوانند هدايت سرمايه‌گذارى‌ها را به‌سوى طرح‌هاى مطلوب به‌عهده بگيرند و پيمانکاران، عاملان و مديران جهانگردى را به پذيرش امکانات اجتماعى وسيع‌ترى وادار کنند.
ارزشيابى اجتماعى را مى‌توان فرآيندى از تحليل، پيش‌بينى و ارزشيابى عوامل توسعهٔ جهانگردى و تأثير آنها بر جمعيت محلي، منطقه‌اى و ملى در وراى دستورالعمل‌هاى انتخابى به‌وسيلهٔ مسئولان جهانگردى تعريف کرد.
بنابراين، نقش تحليل در برگيرندهٔ بررسى متغيرهاى گوناگون سرمايه‌گذاري، پيش‌بينى و تحليل مجموعه‌اى از عوامل اجتماعي، بوم شناختي، فرهنگى و سياسى است و ارزشيابى همهٔ نتايج ممکن برخاسته از اجراء طرح‌هاى جهانگردى و راه‌حل‌هائى براى جايگزينى احتمالى را نيز شامل مى‌شود.
  مرحله تدارکاتى
مرحله تدارکاتى از تحليل موقعيت‌ها و مشاهدات و مواردى که نياز به ارزشيابى اجتماعى را ايجاب مى‌کند، تشکيل شده است. در اين مرحله بايد به ساختار سازماني، که وظيفهٔ ارزشيابى اجتماعى و منابع مالي، انسانى و زمانى را در اختيار دارد توجه کرد.
  معرفى گزينش‌هاى نهائى امکان‌پذير
تمام اطلاعات کمّى و کيفي، که در جريان مطالعه و ارزشيابى جمع‌آورى شده است، در تحليلى کامل از آثار ادغام مى‌شوند و اين امر به معرفى گزينش‌هاى متناوب و در قالب گزينش نهائى منتهى مى‌شود. گزينش‌هاى نهائى نتيجهٔ بررسى و ارزشيابى اجتماعي، در پايان فرآيندهاى سه‌گانهٔ تحليل، تصميم‌گيرى و اطلاعات است.
سرانجام، مى‌توان گفت که نتايج يک ارزشيابى اجتماعي، موضوع آزمون و نقدى را تشکيل مى‌دهد و اين آزمون در ميان اقدامات ديگر، از طريق کارشناسان خارجي، مهارى براى کيفيت ايجاد مى‌کند. سپس نظرياتى را که اين کارشناسان ابراز مى‌دارند، دوباره در فرآيندهاى تصميم‌گيرى و فرايندهاى اطلاعاتى وارد مى‌کنند.
  محدوديت‌هاى بررسى ارزشيابى‌هاى اجتماعى
مهم‌ترين اين محدوديت‌ها به قرار زير است:
- محدوديت منابع، به‌دليل قيمت‌ها و راه‌ها و وسايل مالى که در اختيار تحليل‌گران است. همچنين به‌دليل فقدان منابع انساني، از برخى تجارب نسبتاً تازه در اين زمينه بى‌بهره هستند.
- محدوديت‌هاى اطلاعاتي، نبود صراحت روش‌شناختى وبى‌اطمينانى در مورد نظريه‌هاى مربوط به آثار يک سرمايه‌گذارى در سطوح گوناگون جامعه.
- محدوديت‌هائى که از عوامل اجتماعي، سياسي، پايدارى در برابر تغيير و ارائه ندادن اطلاعات برخاسته است


همچنین مشاهده کنید