سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا

انتخاب بذر برنج


  تهيه بستر بذر برنج
عمليات تهيه زمين در زراعت برنج غرقابى اساساً شامل شخم و گل و آب کردن مزرعه است. عمق شخم معمولاً کم است (۱۰ تا ۱۵ سانتى‌متر) و برگرداندن خاک نيز چندان ضرورى نخواهد بود. پس از شخم کردن زمين، براى تهيهٔ بسترگياه مزرعه را قبلاً آبيارى و سپس با استفاده از ادوات سنتي، نيمه‌مکانيزه و مکانيزه ، سطح مزرعه را کاملاً نرم مى‌کنند تا به‌صورت گل-آب در آيد.
هدف ديگر از گل-آب يا باتلاقى کردن مزرعه، ايجاد لايه‌اى غيرقابل نفوذ نسبت به آب در عمق خاک و نهايتاً جلوگيرى از اتلاف و شستشوى عناصرغذائى است.
  انتخاب بذر برنج
استفاده از بذرهاى پاک، سالم، خالص و سازگار به‌شرايط محيطى منطقه زراعى امرى ضرورى است.
  ضدعفونى بذر برنج
بيمارى‌هاى قارچى پوسيدگى بذر و ريشه همه ساله خساراتى را به‌ محصول برنج وارد مى‌کنند. براى جلوگيرى از حملهٔ عوامل بيمارى و کاهش ميزان صدمات ناشى از حملهٔ حشرات مضر، بذر را با مواد شيميائى مناسب ضدعفونى مى‌کنند.
  روش‌هاى کاشت برنج
کاشت برنج به دو صورت مستقيم و نشاءکارى انجام مى‌گيرد. کاشت مستقيم يا بذرکارى را درهم انجام مى‌دهند. بذرکارى درهم، در حالت غرقابى را معمولاً با هواپيما انجام مى‌دهند بذر پخش شده، در محل برخورد با آب رسوب مى‌کند و با جوانه‌زنى و تشکيل ريشه در جاى خود تثبيت مى‌شود. در اين روش، بذر از گزند پرندگان مصون مى‌مانند و هزينهٔ کارگر نيز پائين است. به‌منظور تحريک فعاليت‌هاى آنزيمى براى جوانه‌زني، قبلاً بذر را تا نمايان شدن آثار ريشه‌چه، در آب خيس مى‌کنند. بذرکارى درهم به‌صورت خشکه‌کارى به کمک بذرکار انجام مى‌گيرد.
علاوه بر بذرکارى مستقيم براى کاشت برنج مى‌توان از نشاى آنکه در زمين مخصوصى به‌نام خزانه توليد مى‌شود استفاده کرد. خزانه در واقع قطعه زمين کوچک محفوظى است که بذر خيس شده را در آن مى‌کارند تا بوته يا نشاء به‌دست آمده در آن بعداً به‌زمين اصلى منتقل و در آنجا نشا گردد.
  ميزان بذر برنج
مقدار بذر با توجه به‌روش بذرکاري، شرايط خاک و مديريت‌هاى زراعى متفاوت و بين ۸۵ تا ۱۷۵ کيلوگرم در هکتار متغير است. مقدار بذر در روش‌هاى بذرکارى هوائى معمولاً بيشتر است. با مصرف بذر کمتر مى‌توان درصد پروتئين برنج را افزايش داد ولى عملکرد کاهش مى‌يابد. ميزان بذر زياد در اراضى حاصلخيز اگر با مصرف مقادير زيادى کود همراه باشد احتمال خوابيدگى محصول را بالا مى‌برد و ميزان عملکرد را کاهش مى‌دهد. با انتخاب واريته‌هاى پاکوتاه، مقاوم به‌خوابيدگي، پرمحصول، و کودپذير مى‌توان اين مشکل را حل کرد.
  فواصل نشاءکارى برنج
فاصله نشاءهاى برنج در زمين اصلى روى خطوط ۱۰ تا ۲۵ سانتى‌متر است؛ نشاءها به‌صورت کپه‌اى (چندين نشا در يک سوراخ) کاشته مى‌شوند. فاصلهٔ کاشت تابع حاصلخيزى مزرعه است؛ در اراضى سبک و کم‌قوت، نشاءها را معمولاً با فاصله کمتر و در اراضى پُرقوت و حاصلخيز، که امکان پنجه‌زائى زياد است، با فاصلهٔ بيشتر از هم مى‌کارند.
  عمق نشاءکارى برنج
عمق نشاءکارى بايد نسبتاً کم باشد زيرا نشاءکارى عميق مانع گسترش طبيعى ريشه مى‌شود به‌اين معنى که چون ريشهٔ جديد از گره‌هاى فوقانى ريزوم ظاهر مى‌شود اگر نشاءکارى عميق باشد ريشه‌زائى و رشد طبيعى گياه به‌تأخير مى‌افتد


همچنین مشاهده کنید