جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

هزینه‌های ایجاد مناطق آزاد


شايد بتوان هزينه سرمايه‌گذارى‌هاى لازم را عمده‌ترين عامل به شمار آورد. بديهى است، که سرمايه‌گذارى لازم تابعى از گستردگى فعاليت‌هاى موردنظر در منطقه خواهد بود. در اين زمينه آمار جدول زير مى‌تواند به‌عنوان نمونه‌اى گويا از کل باشد.
  جدول هزينه تسهيلات زيربنائى در برخى از مناطق پردازش صادرات
سال کشور و منطقه هزينه (هزار) وسعت منطقه صنعتى (هکتار) هزينه هر (هکتار)، هزار دلار کل مساحت (هکتار) تعداد شاغلين کارخانجات
به پول محلى به دلار آمريکا
فيليپين:
۱۹۸۳ منطقه پردازش صادرات باتان ۱۱۶،۱۸۸۱ ۱۵۵،۸۸۲ ۱۶۶/۷ ۹۳۵ ۱۲۰۹ ۱۹۱۵۱
۱۹۸۲ منطقه پردازش صادرات ماکتان ۸۶۰،۸۱ ۸۶۰،۸۶ ۲۵ ۴۴۳ ۱۱۹ ۱۱۷۶
۱۹۸۳ منطقه پردازش صادرات تاکيو ۵۷۰،۸۰۱ ۷۳۳۸ ۲۰ ۳۶۷ ۶۳ ۲۵۶۶
سنگاپور:
۱۹۸۰ منطقه يورونگ تايوان ۱۴۰،۹۵۰۰ ۶۵۲،۵۴۶ ۲۷۱۵ ۲۴۰ ۶۶۹۹ ۱۸۸۰۰
۱۹۷۶ منطقه يدوک نيوتاون ۲۶۸۷۳ ۱۲۴۴۱ ۸۳/۱ ۱۵۰ ۵۴۵ ...
۱۹۷۶ منطقه کالانگ ۳۷۲۰۰ ۱۷۲۲۲ ۴۹/۶۲ ۳۴۷ ... ...
۱۹۷۶ منطقه وودلند نيوتاون ۱۷۷۰۴ ۸۱۹۶ ۳۷ ۲۱۰ ... ...
همان‌طورى که از ارقام مندرج در جدول مشهود است، 'هزينه تأسيس مناطق تجارى آزاد ۱۵۰ تا ۹۳۵ هزار دلار جهت هر هکتار در تغيير است، بنابراين اگر متوسط هزينه را ۵۰۰ هزار دلار در هکتار فرض کنيم و مساحت مناطق صنعتى موردنظر در جزيرهٔ کيش را، ۱۰۰۰ هکتار در نظر بگيريم، سرماى‌گذارى اوليه در تأسيسات زيربنائى اين منطقه هزينه‌اى معادل ۵۰۰ ميليون دلار را در بر خواهد داشت، که بسته به امکانات و توانائى‌هاى داخلي، بخشى از آن به‌صورت ارز و بخشى ديگر با استفاده از منابع داخلى قبل تأمين خواهد بود. اگر ميزان سرمايه لازم براى هر کارگر را چيزى حدود ۵ هزار دلار لازم به ازاء هر مستخدم در اوائل دهه ۱۹۸۰، در برخى از مناطق پردازش آسيا، بين ۷۶۶ تا ۵۲۷۰۰ دلار بوده است، البته صنايع پوشاک و الترونيک در حد پائين اين محدوده جاى مى‌گيرند، آنگاه مى‌توان گفت که ايجاد اشتغال جهت ۴۰ هزار نفر، مستلزم ۲۰۰ ميليون دلار سرمايه‌گذارى خواهد بود. در مجموع مى‌توان عدد تقريبى يک ميليارد دلار را به‌عنوان هزينه‌هاى اقتصادى طرح به‌منظور مبنا پذيرفت' .
محمدرضا رفعتي، مناطق آزاد تجارى - صنعتى (تهران: م.م.پ.ب، شهريور ۱۳۶۹) ص ص ۳۳، ۳۵.
در کليه مناطق پردازش صادرات، اقلام اساسى سرمايه‌گذارى مشابه هستند، که به‌طور اخص اقلام زير را شامل مى‌گردند:
- خريد زمين براى محل منطقه
- آماده‌سازى محل (شامل تسطيح، زهکشي، ايجاد چشم‌انداز و ...)
- جاده‌هاى ارتباطى در داخل منطقه، همچنين فضاى لازم جهت پارک و بارگيرى
- آبرسانى و دفع فاضلاب
- خدمات عمومى (برق، تلفن و ساير تسهيلات ارتباط از راه دور)
- بناى کارخانجات
- بناهاى عمومى (جهت مقامات منطقه يا براى خدمات عمومى چون پست و گمرک و ...)
- تسهيلات اجتماعى (مانند: غذاخوري، خوابگاه، شيرخوارگاه، تسهيلات ورزشى و ...)
اثرات اقتصادى و اجتماعى شرکت‌هاى چندمليتي، سازمان بين‌المللى کار و مرکز شرکت‌هاى فرامليتى سازمان ملل متحد ترجمه دکتر محمدرضا رفعتى (تهران: م.م.پ.ب) ص ۱۸۵.


همچنین مشاهده کنید