سه شنبه, ۲۸ فروردین, ۱۴۰۳ / 16 April, 2024
مجله ویستا

آب‌انبارهای سنتی


مؤسسه صندوق رفاه کيش در تاريخ ۱/۴/۷۶ تأسيس شده است. وظيفه اصلى اين صندوق که سهام آن متعلق به سازمان شرکت‌هاى وابسته به آن است. تأمين خدمات درمانى کارکنان سازمان و شرکت‌هاى وابسته و افراد تحت تکفل آنها است.
مؤسسه صندوق رفاه کيش براساس رسالتى که بر عهده دارد مصمم است که امر درمان را در جزيره متحول سازد و علاوه بر تحت پوشش قرار دادن کارکنان سازمان پاسخ‌گوى نيازهاى ديگر ساکنين جزيره در زمينه بهداشت و درمان باشد.
اين مؤسسه در نخستين گام، رسيدگى به امور بيمارستان کيش و تجهيز هرچه بيشتر آن را از جهت تأمين کادر پزشکى و داروهاى مورد نياز در دستور کار قرار داده و موفق شده است سطح ارائه خدمات درمانى را در بيمارستان کيش از نظر کيفى و کمى بهبود بخشد.
علاوه بر اين مؤسسه صندوق رفاه کيش برنامه‌ها و فعاليت‌هائى را در زمينه بيمه خدمات درمانى مسافرين و ساکنين جزيره در دست اجراء دارد.
ورزش در کيش از اهميت فراوانى برخوردار است. در سال‌هاى اخير در زمينه توسعه امکانات ورزش در کيش سرمايه‌گذارى‌هاى قابل ملاحظه‌اى صورت گرفته است. از اوايل سال ۱۳۷۶ به‌منظور گسترش هرچه بيشتر امکانات ورزشى و متمرکز نمودن برنامه‌ها و تصميم‌گيرى‌ها 'مرکز ورزش و تفريحات سالم منطقه آزاد کيش' به‌عنوان يک مؤسسه وابسته به سازمان، تشکيل شد و مسئوليت اداره امور ورزش را بر عهده گرفت.
اهم وظايف اين مرکز عبارت است از:
- اشاعه و گسترش ورزش در کيش.
- حفظ و نگهدارى امکانات ورزشى موجود در کيش و برنامه‌ريزى براى احداث سالن‌ها و مراکز ورزشى جديد.
- استخدام مربيان ورزيده در رشته‌هاى مختلف ورزشي.
- برگزارى مسابقات منطقه‌اى و کشورى و تورنمنت‌هاى بين‌المللي.
- برگزارى اردوهاى تيم‌هاى ملى کشور در رشته‌هاى مختلف در کيش.
اين مرکز تاکنون موفق به برگزارى مسابقات متعددى در سطوح مختلف گرديده که بعضى از آنها به شرح زير است:
- يک دوره مسابقات فوتبال تيم‌هاى جنوب کشور.
- يک دوره مسابقات دوچرخه‌سوارى بين تيم‌هاى تهران، فارس، کرمان، هرمزگان و کيش.
- يک دوره مسابقه دو ماراتن امدادى با شرکت کشورهاى آسياى ميانه، کشورهاى عربى و ايران.
- يک دوره مسابقات تنيس بانوان کشورهاى اسلامي.
- مسابقات هفتگى دوچرخه‌سواري، سوارکارى و دو ميداني.
- مسابقات فرهنگى دوچرخه‌سوارى و دو بانوان کيش.
  شهر تاريخى حريره
براى کسانى که به تاريخ ايران به‌طور عام و تاريخ جزاير ايرانى خليج فارس به‌طور خاص علاقه‌مند هستند بازديد از بقاياى شهر قديمى حريره ضرورى است. شهر حريره به احتمال قوى همان شهرى است که سعدى شاعر بلندآوازه ايران در گلستان خويش به آن اشاره کرده است (گلستان سعدى به اهتمام مرحوم محمد على فروغى - چاپ اميرکبير - صفحه ۱۰۹).
در آثار تاريخى مورخان و جغرافى‌دانان ايرانى عرب نيز اشاره‌ها و نشانه‌هائى وجود دارد که شهر حريره در همين نقطه‌اى که هم‌اکنون بقاياى آن برجاى مانده است، يعنى در اواسط کرانه شمالى جزيره قرار داشته است.
گردشگران کيش مى‌تواند با ديدار از اين اثر تاريخى که در کنار مجموعهٔ درخت سبز واقع شده است ساعاتى را در فضاى ايران باستان تنفس کنند و در عين حال از استراحت و تفرج در بوستان‌هاى سرسبز اين منطقه لذت ببرند.
  آثار باستان جزيره
بسيارى از مسافرانى که به جزيره کيش سفر مى‌کنند، نمى‌توانند باور کنند که جزيره در روزگارانى بسيار دور منطقه آبادى بوده و يکى از قطب‌هاى تجارت ميان چين و اروپا و شمال آفريقا بوده است. گرچه هنوز بررسى‌هاى باستان‌شناسى وسيعى در نقاط مختلف جزيره به عمل نيامده، اما در هر گوشه جزيره مى‌توان آثارى از گذشتگان را مشاهده کرد که هر کدام يادآور دوران مجد و عظمت اين جزيره بوده است.
در جريان فعاليت‌هاى عمرانى جزيره کيش و در برخى از پژوهش‌هاى باستان‌شناسى محدود گذشته آثارى در سطح جزيره پيدا شده است که ارزش فراوانى دارد و مجموعه جذابى را تشکيل مى‌دهد که هم‌اکنون بخشى از آن در ساختمان کانون هنر در معرض بازديد عموم قرار دارد.
آثار به‌دست آمده از شهر تاريخى حريره، در حال حاضر در مکان مطمئنى نگهدارى مى‌شود. سکه‌هاى ايرانى و خارجى مربوط به دوره‌هاى مختلف تاريخي، ظروف مسي، مفرغى و سفالين، سنگ‌نوشته‌هاى اوايل دوره اسلامى (به خط کوفي)، سنگ قبر و يک عراده توپ از جمله آثارى هستند که در معرض ديد عموم قرار دارند.
راهنمايان محلى مى‌توانند اطلاعات بيشترى را در مورد آثار کشف شده در کيش و گذشته اين جزيره در اختيار سياحتگران قرار بدهند. بازديد از اين اشياء و آثار تاريخى به محققان امکان خواهد داد که بررسى مجددى درباره تاريخ اين منطقه انجام دهند و نشانه‌هائى به‌دست آورند که حکايت از حضور دائمى ايران در منطقه خليج فارس دارد.
  آب‌انبارهاى سنتى
جزيره کيش داراى منابع آب ‌شيرين محدودى است. به همين جهت از گذشته‌هاى دور ساکنان جزيره روش‌هاى گوناگونى را براى تأمين آب آشاميدنى خود به کار مى‌بستند که آثار برخى از آنها هنوز در سطح جزيره قابل مشاهده است.
همانند بسيارى از نقاط کم آب کشور، در کيش نيز در ايام گذشته از آب‌انبارهاى به‌خصوصى براى ذخيره آب‌هاى حاصله از نزولات آسمانى استفاده مى‌شد. اين آب‌انبارها در انتهاى آبگيرهاى طبيعى در عمق زمين ساخته مى‌شد و آثار تعدادى از اين آب‌انبارها هنوز در سطح جزيره باقى است.
آب‌انبارهاى سنتى کيش که بيشتر آنها پس از راه‌اندازى آب‌شيرين‌کن ديگر مورد استفاده قرار نمى‌گيرند، محل مناسبى براى بازديد و عکسبردارى از سوى سياحتگران است. ساختمان و معمارى منحصر به فرد انبارها، جالب توجه است.
در سال ۱۳۷۱، براى جمع‌آورى سطحى دو آب‌انبار سنتي، به سبک معمارى يزد در دره پرتغالى‌ها ساخته شده است، تا در طول سال از آب براى آبيارى فضاى سبز منطقه استفاده شود.
يکى از معروف‌ترين بناهاى مربوط به اين بخش که 'پاياب' ناميده مى‌شود در جزيره بازسازى شده و هم‌اکنون يکى از جاذبه‌هاى جزيره است که هر روز تعداد زيادى از مسافران را به سوى خود مى‌کشاند.
پاياب که قدمتى بيش از دو هزار سال دارد، پس از بازسازى به همت يکى از معماران خوش ذوق به روش زيبائى با مرجان‌هاى جزيره سنگ فرش شده است. در اين محل چاى‌خانه سنتى براى پذيرائى گردشگران مهيا شده است. در فرهنگ فارسى معين، پاياب به معناى ته آب دريا و همچنين گذرگاه آب ذکر شده است.
  خورشيد پشت کشتى يونانى
از ديگر ديدنى‌هاى جزيره کيش، تماشاى غروب از منتهى‌اليه ساحل جنوب غربى جزيره است. آسمان رنگين کمانى مى‌شود که تماشاگر را متعجب مى‌کند. سياحتگران جزيره ترجيح مى‌دهند اين منظره بديع طبيعى را از دست ندهند. آفتاب جزيره گوئى با آفتاب ساير نقاط کشور تفاوت دارد. کمتر ايرانى ممکن است منظره غروب آفتاب را در درياى ديگرى ديده باشد. در شمال کشورمان خورشيد سحرگاهان از مشرق درياى خزر بر مى‌خيزد. براى تماشاچيان غروب در دريا، ناچار بيش از دو هزار کيلومتر به جنوب پرواز کرد، اما ديدن منظره به زحمت آن مى‌ارزد.
اما بهترين نقطه‌اى که مى‌توان به تماشاى اين منظره نشست، کنار بازمانده يک کشتى قديمى است که در ساحل جنوب غربى به گل نشسته است. گفته مى‌شود که سال‌ها قبل يک کشتى عظيم باربرى يونانى به دليل نامعلومى به اين منطقه رسيده و هيچ‌گاه نتوانسته است آنجا را ترک کند. از نام و نشان کشتى نشانه‌اى ديده نمى‌شود. کوهى است استوار که خورشيد را در پشت خود پنهان مى‌کند و در مهتاب، به‌سان غولى در داخل آب شناور به‌نظر مى‌رسد.
در اقوام جزيره شايع است که نبودن فانوس دريائى در سواحل جزيره موجب برخورد کشتى با ساحل شده و هر کار که کرده‌اند نتوانسته‌اند آن را مجدداً به آب بکشانند و چون هزينه بيرون آوردن کشتى به مراتب بيش از حق بيمه آن بوده، ناچار آن را به حال خود رها کرده و رفته‌اند.
بوميان جزيره مى‌گويند که صاحبان کشتى هنگام ترک جزيره آن را به آتش کشيده‌اند. با توجه به وضعيت بازمانده کشتى که هيچ ماده غير فولادى در بدنه و عرشه آن باقى نمانده است، گمان نمى‌رود که اين اظهار نادرست باشد.
در کنار کشتى يونانى امکاناتى براى رفع تشنگى و استراحت فراهم شده و روى هم رفته مکان مفرحى است که بشتر باب ميل جوانان است.


همچنین مشاهده کنید