فیلم‌های سال ۱۳۶۶

با ايجاد رابطه بهتر ميان فيلم‌سازان و مسؤولان سينمايي، تحولاتى صورت گرفت. فيلم دونده (امير نادري، ۱۳۶۴) شروع اين دگرگونى به حساب مى‌آيد. دونده اولين فيلم سينمايى بعد از انقلاب است که در جشنواره‌هاى خارجى مورد تحسين واقع مى‌شود. بتدريج کارگردان‌هاى ديگرى نيز با ساخت فيلم‌هاى تازه، جو يکنواخت سينماى دولتى را شکستند. على حاتمى با فيلم 'کمال‌الملک' ، داريوش مهرجويى با 'اجاره‌نشين‌ها' و بعد 'هامون' ، بهرام بيضايى با فيلم‌هاى 'باشو غريبهٔ کوچک' و 'شايد وقتى ديگر' ، عباس کيارستمى با 'خانهٔ دوست کجاست' ، 'کلوزآپ' و 'مشق شب' ، مسعود کيميايى با فيلم 'دندان مار' و ناصر تقوايى با 'ناخدا خورشيد' هر يک در جهت ارتقاى کيفى سينماى ايران مؤثر واقع شدند.

در گروه فيلم‌سازان تازه نيز فيلم‌هاى ارزنده‌اى عرضه شد. از کارگردان‌هايى چون کيانوش عيارى 'شبح کژدم، آن سوى آتش' و على ژکان 'ماديان' و ... .

همچنين بايد از محسن مخملباف، ابراهيم حاتمى‌کيا، ابوالفضل جديدى نام برد که در فيلم‌هاى قبلى خود تجديدنظر کرده و آثار درخور توجهى ارائه مى‌دهند. در اين دوره مخملباف از محبوب‌ترين فيلم‌سازان سينماى جدى و فرهنگى ايران است.

در اين دوره سينماى هنرى ايران با حمايت آشکار بنياد سينماى فارابى درخشش کم‌نظيرى در جشنواره‌هاى جهانى پيدا مى‌کند.

فيلم 'عروس' (بهروز افخمي، ۱۳۶۸)، پديدۀ سال ۱۳۷۰ است که رکورد فروش فيلم‌هاى تاريخ سينماى ايران را شکست.

فيلم‌هاى سال ۱۳۶۵

'آلبوم تمبر' (کيومرث پوراحمد)، 'اتاق يک' (رحيم رحيمى‌پور)، 'اجاره‌نشين‌ها' (داريوش مهرجويي)، 'افيون' (داريوش کوشان)، 'باشو غريبهٔ کوچک' (بهرام بيضايي)، 'بگذار زندگى کنم' (شاپور قريب)، 'بى‌پناه' (على‌رضا داودنژاد)، 'بى‌بى‌چلچله' (کيومرث پوراحمد)، 'پرواز در شب' (رسول ملاقلى‌پور)، 'پلاک' (ابراهيم قاضى‌زاده)، 'روزهاى انتظار' (مهران تأييدي)، 'گل بهار' (تهمينه اردکاني)، 'گودال' (محمد حسن‌زاده)، 'مأموريت' (حسين زندباف)، 'مرگ گرگ‌ها' (جهانگير جهانگيري)، 'معما' (حسين زندباف)، 'ملاقات' (خسرو معصومي)، 'مقاومت' (احمد نيک‌آذر)، 'ميهمان خصوصي' (حسن هدايت)، 'ناخدا خورشيد' (ناصر تقوايي)، 'هشت و نيم شب' (اسماعيل رحيم‌زاده)، 'هواى تازه' (تورج منصوري)، 'همه با هم' (محمد نورى‌نژاد)، 'هويت' (ابراهيم حاتمى‌کيا). در اين سال جايزهٔ ويژۀ هيئت داوران به فيلم 'خانهٔ دوست کجاست' ساختهٔ عباس کيارستمى و جايزهٔ بهترين کارگردان به عباس کيارستمى اهدا شد.

فيلم‌هاى سال ۱۳۶۶

'آشيانهٔ مهر' (شاپور قريب)، 'آن سوى آتش' (کيانوش عياري)، 'ايستگاه' (يدالله صمدي)، 'با من از فردا بگو' (فريدون کوچکيان)، 'بحران' (على‌‌اصغر شادروان)، 'بهار در پاييز' (مهدى فخيم‌زاده)، 'بوعلى‌سينا' (کيهان رهگذر)، 'پائيزان' (رسول صدرعاملي)، 'پرستار شب' (محمدعلى نجفي)، 'پرندهٔ کوچک خوشبختي' (پوران درخشنده)، 'تحفه‌ها' (ابراهيم وحيدزاده)، 'ترن' (امير قويدل)، 'جهيزيه براى رباب' (سيامک شايقي)، 'جميل' (احمد بخشي)، 'جعفرخان از فرنگ برگشته' (کار گروهي)، 'جنگل‌بان' (منوچهر حقانى‌پرست)، 'خارج از محدوده' (رخشان بنى‌‌اعتماد)، 'خانه در انتظار' (منوچهر عسگرى‌نسب)، 'خانه‌اى مثل شهر' (حجت‌الله سيفي)، 'خبرچين' (نصرت‌الله زمرديان)، 'در انتظار شيطان' (حميدالدين صفايي)، 'ردپايى در شن' (محمدرضا هنرمند)، 'زمزمه' (خسرو ملکان)، 'سازمان ۴' (حسن جوانبخش)، 'سايه‌هاى غم' (شاپور غريب)، 'سرب' (مسعود کيميايي)، 'سرزمين آرزوها' (مجيد قارى‌زاده)، 'سيمرغ' (اکبر صادقي)، 'شايد وقتى ديگر' (بهرام بيضايي)، 'شرايط عيني' (احمدرضا گرشاسبي)، 'شکار' (مجيد جوانمرد)، 'شکوه زندگي' (حسن محمدزاده)، 'شناسايي' (محمدرضا اعلامي)، 'شيرک' (داريوش مهرجويي)، 'صعود' (فريدون جيراني)، 'کانى‌مانگا' (سيف‌الله داد)، 'گرفتار' (منصور تهراني)، 'گشتى‌ها' (جواد مرادي)، 'گمشدگان' (محمدعلى سجادي)، 'گل مريم' (حسن محمدزاده)، 'گنج' (محمدعلى سجادي)، 'گويار' (کيومرث پوراحمد)، 'غريبه' (رحمان رضايي)، 'مسافران مهتاب' (مهدى فخيم‌زاده)، 'مکافات' (منوچهر مصيري)، 'محکومين' (ناصر محمدي)، 'محموله' (سيروس الوند)، 'مزدوران' (جهانگير جهانگيري)، 'وکيل اول' (جمشيد حيدري)، 'ويزا' (بهرام رى‌پور)، 'هراس' (شهريار بحراني)، 'ياد و ديدار' (رجب‌ محمدين)، 'يار در خانه' (خسرو سينايي). در جشنوارهٔ ششم بهترين فيلم شناخته نشد اما جايزه بهترين کارگردان به کيانوش عيارى بخاطر فيلم 'آن سوى آتش' تعلق گرفت.

فيلم‌هاى سال ۱۳۶۷

'آخرين لحظه' (فرخ انصارى بصير)، 'آرى اين چنين بود' (داود اسماعيلي)، 'دريثه' (کاظم بلوچي)، 'افسون' (محمدرضا صفوي)، 'افق' (رسول ملاقلى‌پور)، 'باء' (فتحعلى اويسي)، 'باد سرخ' (جمشيد ملک‌پور)، 'بايسيکل‌رات' (محسن مخملباف)، 'پنجره' (امير توسل)، 'تا غروب' (جعفر دالي)، 'چون باد' (محمدعلى سجادي)، 'خانه در انتظار' (منوچهر عسگرى‌نسب)، 'در مسير تندباد' (مسعود جعفرى جوزاني)، 'دوران سربي' (خسرو معصومي)، 'ديده‌بان' (ابراهيم حاتمى‌کيا)، 'روز باشکوه' (کيانوش عياري)، 'روزنه' (جمال شورجه)، 'سال‌هاى خاکستر' (مهدى صباغ‌زاده)، 'ستاره و الماس' (سيامک شايقي)، 'سلام سرزمين من' (اکبر خامين)، 'سفر عشق' (ابوالحسن داودي)، 'سکوت' (على سجادى حسيني)، 'شاخه‌هاى بيد' (امرالله احمدجو)، 'شب حادثه' (سيروس الوند)، 'صخره هميشه سبز' (عباس ناصري)، 'طوبي' (خسرو ملکان)، 'عبور' (کمال تبريزي)، 'عروسى خوبان' (محسن مخملباف)، 'کارآگاه ۲' (بهروز غريب‌پور)، 'کشتى آنجليکا' (محمدرضا بزرگ‌نيا)، 'گراند سينما' (حسن هدايت)، 'گل' (رجب محمدين)، 'گلنار' (کامبوزيا پرتوي)، 'لنگرگاه' (کيومرث پوراحمد)، 'ماهي' (کامبوزيا پرتوي)، 'مرغ همسايه' (عباس احمد مطلق)، 'مشق شب' (عباس کيارستمي)، 'ميهمان ناخوانده' (کار گروهي)، 'ناروني' (سعيد ابراهيمى‌فر)، 'هى‌جو' (منوچهر عسگرى‌نسب)، 'يک صبح پرماجرا' (تورج منصوري).

در جشنوارهٔ هفتم بين‌المللى فجر در مسير تندباد فيلم برتر شناخته شد و بهترين کارگردان محسن مخملباف بخاطر 'بايسيکل‌ران' معرفى شد.