شرایط محیطی

اسم علمى: ' Cyclamen persicum 'Giganteum

اسم خانواده: Primulaceae

زمان گل‌دهى

سيکلمن يک محصول مهم گلخانه‌اى است که درفصل زمستان به بازار عرضه مى‌شود. نظر به‌ اينکه در اين فصل معمولاً گياهان کمترى گل مى‌دهند، از نظر اقتصادى اهميت مى‌يابد.

شرايط محيطى

نگهدارى اين گياه گلدانى درمنازل نسبتاً مشکل است و به مراقبت زيادى نياز دارد.

روش‌هاى تکثير

تکثير اين گياه از طريق کاشت بذر در اواخر مرداد و شهريور ماه صورت مى‌گيرد. درصد تلفات زياد است و تعداد بى‌شمارى از بذرها در برخى مواقع سبز نمى‌کنند. علت اين موضوع تاکنون مشخص نيست و مطالعات فراوانى در اين‌باره انجام شده است. بذرها در خاکى از يک قسمت ماسه، يک قسمت تورب يا خاک برگ پوسيده و يک قسمت خاک معمولى کشت مى‌شوند. حساسيت سيکلمن به نماتد، ضدعفونى خاک، جعبه‌هاى چوبى و گلدان‌ها را ايجاب مى‌کند.

بذرهاى سيکلمن سياه‌رنگ و نسبتاً درشت است و به فاصله يکى دو سانتى‌متر از هم‌ديگر کشت مى‌شوند. در حرارت ۲۰ درجه سانتى‌گراد بذرها بعد از ۴ تا ۸ هفته سبز مى‌شوند و بعد از اينکه نشاها ۲ تا ۳ برگه شدند، به جعبه‌هاى چوبى و يا گلدان‌هاى بزرگ، با فواصل زياد، منتقل مى‌شوند. در اين مرحله از رشد تراکم زياد بوته باعث علفى شدن بوته‌هاى کوچک مى‌شود که در اين صورت دم‌برگ‌ها کشيده و شکننده مى‌گردند. همچنين در اين مرحله از رشد نياز محصول به چند بار کودپاشى محرز است و کود به‌صورت محلول‌هاى رقيقى از ازت، فسفر، پتاسيم و ميکروالمان‌ها (کود کامل) به کار مى‌رود.

در نتيجه اين کودپاشى سيکلمن رشد بيشتر مى‌کند و از ابتدا قابليت جابه‌جا شدن به گلدان‌هاى استکانى را کسب مى‌کند. به‌تدريج با بزرگ‌تر شدن گياهان گلدان‌ها نيز تعويض مى‌شوند و بدين تريتيب پس از ماه‌ها رشد به گلدان‌هاى نشائى و سپس فرنگى و گلدان‌هاى بزرگ‌تر منتقل مى‌شوند. اولين گل‌ها در آغاز فصل زمستان ظاهرمى‌شود و پس از آن محصول به گل مى‌نشيند. بدين ترتيب فصل کاشت بذر تا فصل گل حدود ۱۶ تا ۱۷ ماه به‌طول مى‌انجامد.

در کشت و کار سيکلمن همواره بايستى توجه داشت که برآمدگى طوقه (هيپوکوتيل) از سطح خاک به‌طرف خارج قرار گيرد. کشت عميق سيکلمن باعث پوسيدگى طوقه مى‌شود. خاک گلدان مخلوطى از ۲ تا ۳ قسمت خاک معمولى يک قسمت ماسه، يک قسمت تورب يا خاک برگ پوسيده و يک قسمت کود پوسيدهٔ دامى است.

به‌جاى کود پوسيده مى‌توان از يک کود کامل شيميائى هر ۲ تا ۳ هفته يک‌بار در تمامى فصل بهار، تابستان و پائيز استفاده کرد. در تابستان گلدان‌هاى سيکلمن در يک گلخانه کاملاً سايه و با فاصله از يکديگر نگهدارى مى‌شوند، به‌طورى که برگ‌ها آزاد و با يکديگر در تماس نباشند. آبيارى متوالى سيکلمن در اين فصل مفيد است، ليکن ايستادن آب در طوقه، خصوصاً در شب، باعث پوسيدگى مى‌شود. درپائيز سيکلمن درآفتاب و در گلخانه‌اى با درجه حرارت ۱۰ درجه سانتى‌گراد نگهدارى مى‌شود. در اين ماه‌ها نيز بايستى فواصل مناسبى براى گلدان‌ها در نظر داشت. قرار دادن گلدان‌هاى سيکلمن در کنار يکديگر باعث بروز بيمارى‌ها و پوسيدگى طوقه مى‌شود. قبل از مهر ماه (اواخر تابستان) گل‌هاى زودرس به‌منظور رشد و نمو بهتر بوته بايد حذف و کشيده شود. ميزان مصرف کود در ماه‌هاى زمستان کاهش مى‌يابد، ليکن سيکلمن در زمان گل هم نبايستى از نظر مواد غذائى در مضيقه باشد، محلول‌‌پاشى دقيق کودى براى جلوگيرى از توقف رشد برگ‌ها و ساقه‌ها ادامه مى‌يابد.

در اين فصل در صورتى که آبيارى و محلول‌پاشى به‌نحوى انجام گيرد که بوته‌ها خيس نشوند از اشاعه بيمارى جلوگيرى مى‌شود.

سيکلمن را بعد از يک دورهٔ توقف، که پس ازسپرى شدن دورهٔ گل اعمال مى‌شود، مى‌توان براى سال دوم نگهدارى کرد، ليکن در سال دوم ازمرغوبيت آن کاسته مى‌شود، بنابراين از نظر اقتصادى نگهدارى بيش از يک دوره آن مقرون به صرفه نيست.

تکثير سيکلمن ازطريق قطع هيپوکوتيل‌ها و تقسيم آنها، به‌نحوى که هر قسمت يا دو برگ داشته باشد و سپس کاشت قلمه‌ها در ماسه نيز امکان‌پذير است. در صورتى‌که اين عمل در دى‌ماه انجام شود، طول مدت نگهدارى (از زمان کاشت تا گل ) از ۱۶ ماه به ۱۲ ماه تقليل مى‌يابد. ارقام مختلفى از سيکلمن به‌صورت تجارتى کشت و کار مى‌شود، گل‌هاى اين ارقام به‌ رنگ‌هاى سفيد، قرمز و بنفش است. رنگ‌هاى ديگر سيکلمن به‌ندرت کشت و کار مى‌شوند.