عید نوروز

جشن‌ها و اعياد

جشن‌ها و آئين‌هاى مرسوم ميان کردها، جشن‌هاى مذهبى و تاريخى است که ريشه در باورهاى کهن مردم دارد.

عيد نوروز

عيد نوروز در سطح استان با آداب خاصى برگزار مى‌شده است. براى عيد نوروز از ماه‌ها قبل تدارک مى‌بينند. زيرا معتقدند حضرت على (ع) در عيد نوروز بر تخت خلافت نشته است. و در اين مراسم دو جنبه ملى و مذهبى را درهم مى‌آميزند. چند روز پيش از عيد خانواده‌ها براى برگزارى جشن نوروز خود را آماده مى‌کنند و به تهيه پوشاک و نيازمندى‌هاى ديگر مى‌پردازند. از آداب کهن اين منطقه چهارشنبه‌سورى است. در اين روز مردم به‌ويژه کودکان با پوشال و هيزم در چند نقطه آش روشن مى‌کنند و از روى آن مى‌پرند و جمله معروف سرخى تو از من، زردى من از تو را تکرار مى‌کنند و با شادى به استقبال نوروز مى‌روند. در روز عيد بازديدها آغاز مى‌شود و در مراسم عيد ديدنى هديه‌اى به‌صورت نقدى به‌عنوان عيدى به بچه‌ها مى‌دهند.

يکى از مراسم معمول پيش از عيد پختن تخم‌مرغ و رنگ کردن آنها بود و پس از رنگ کردن در سبدى گذاشته و به سرگذر مى‌آوردند. بچه‌ها در تخم‌مرغ فروش جمع مى‌شوند و به بازى با تخم‌مرغ مشغول مى‌شوند.

جشن‌هاى مذهبى

اين جشن‌هاى عبارتند از عيد فطر، عيد قربان، روز تولد پيامبر (ص)، عيد روز تولد حضرت على (ع).

عيد فطر در مناطق سنى‌نشين نيز به طرز باشکوهى برگزار مى‌شود. از طلوع صبح دسته‌دسته اهالى براى نماز عيد عازم مساجد مى‌شوند و سپس به حلال‌خواهى مى‌پردازند و به ذکر لااله‌الاٌالله مشغول و سپس در حلقه‌اى بزرگ که سراسر مسجد را در بر مى‌گيرد يکى از طلاب مشغول خواندن قصيده برده بوسيرى مى‌شود و بقيه به او پاسخ مى‌دهند.

در روز تولد پيامبر (ص) مولودى‌خوانى و اطعام مدعوين در مساجد برگزار مى‌شود.

در روز تولد حضرت على (ع) در خانقاه‌ها و تکاياى مناطق سنى‌نشين و مساجد کرمانشاه و جم‌خانه‌هاى اهل حق، حلقه ذکر دراويش قادريه و بانگ دف و نى و نواى دل‌انگيز تنبورنوازان آن حق فضا را پر مى‌کند.

عيد قربان نيز با تشريفات عيد فطر برگزار مى‌شود.

مراسم ازدواج

ازدواج در استان کرمانشاه با خواستگارى آغاز مى‌شود که آداب و آئين خاصى دارد. نظام خويشاوندى در جوامع کرد بر پايهٔ پدر تبارى است. ازدواج‌ها در گذشته درون گروهى بود. اما امروزه پسر همسر دلخواهش را انتخاب مى‌کند و به مادرش اطلاع مى‌دهد. مادر به بهانه‌اى به خانه دختر مى‌رود و اگر او را پسنديد، بى‌آنکه به خانه خود برمى‌گردد و از خوبى و زيبائى دختر مى‌گويد. پدر پسر در يک روز خوش‌يمن (معمولاً روزهاى فرد) همراه چند ريش‌سفيد به خانه دختر مى‌روند و او را براى پسرش خوازمنى (Xwazmani) يا خواستگارى مى‌کنند. در صورت توافق پدر دختر، همانجا ميزان شيربهاء و مهريه مشخص مى‌شود. قبل از مراسم عروسي، مراسم ندورانى (نامزدي)، عقدکنان و حنابندان است.

در طول مدت نامزدى خانواده داماد موظف هستند لباس او را تهيه کنند.

مراسم عروسى بين کردها با سرنا و دهل به‌مدت ۳-۲ شبانه‌روز برگزار مى‌شود. در اين مراسم از ميهمانان با ناهار و شام پذيرائى مى‌شود. در طول مدت عروسى شرکت‌کنندگان به‌صورت دسته‌جمعى به رقص و پاى‌کوبى مى‌پردازند. در گذشته بردن عروس، همراه با سوارکارى و تيراندازى در اطراف بود و به اين ترتيب عروس را تا خانه داماد مشايعت مى‌کردد. با نزديک شدن عروس به خانه داماد، سورناچى‌ها با نواختن آهنگ (سوارسوار)، اسب‌ها را به‌وجود آورده به استقبال عروس مى‌رفتند. داماد نيز به پيشواز مى‌آمد و مشتى نقل و نبات و سکه بر سر عروس مى‌ريخت و به اتفاق به داخل منزل مى‌رفتند.