جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

کلاژ


  مداد رنگى
امکانات مدادهاى رنگى از ابتداى اختراع آن، نظر بسيارى از هنرمندان نقاش را به خود جلب نمود. بيشتر تصويرگران و طراحان تبليغاتى از اين ابزار ساده آثار ماندگارى بوجود آورده‌اند. روش مدادرنگى مى‌تواند با روش‌هاى ديگر مثل آبرنگ، گواش و غيره ترکيب شود. مداد رنگى کاربردهاى بسيار وسيعى دارد. از اين ابزار مى‌توان براى طرح‌هاى مقدماتى و يا اثرى با تمام جزئيات بهره برد. اين وسيله هم کاربرد طراحى دارد و هم کاربرد نقاشي. استفاده از اين تکنيک نياز به تجربه کافى دارد. به‌جز کاغذهاى صيقلي، بقيه کاغذها قابل استفاده در اين تکنيک هستند.
گونه‌اى از مدادهاى رنگي، اصطلاحاً مدادهاى آبرنگى هستند که فضاهايى شبيه به آبرنگ را مى‌توان با آنها ايجاد نمود. در اين روش با کمک قلم‌مو و آب اثر مداد رنگى محو مى‌شود و سبک و سياق آبرنگ ديده مى‌شود ولى ردّ مداد رنگى همچنان به‌چشم مى‌خورد.
در نقاشى با مداد رنگى مى‌توان شيوه‌هاى متنوعى به‌کار برد؛ از جمله شيوهٔ خطي، سايه‌پرداز، شيوهٔ خراش و ... معمولاً از شيوهٔ خطى و سايه‌پردازى بيشتر استفاده مى‌شود.
  مداد شمعى
در اين شيوه از مدادهاى شمعى که از موم يا ساير مواد قابل ذوب به همراه مواد رنگى ساخته مى‌شود، استفاده مى‌شود. چسبندگى اين رنگ‌‌ماده روى کاغذ به مراتب بهتر از پاستل مى‌باشد.
  نقاشى ديوارى (فرسک)
تکنيک‌هاى رايج در نقاشى ديوارى به دو بخش تقسيم مى‌شود: نقاشى فرسک و نقاشى خشک. در تکنيک فرسک رنگ روى لايه تازه و خيس بکار مى‌رود. کليهٔ‌ روش‌هاى ديگر نقاشى ديوارى که داراى چنين حالتى نباشند، تحت عنوان نقاشى خشک قرار مى‌گيرند. تکنيک‌هاى خشک براى فضاهاى داخلى به‌کار مى‌روند. چون مقاومت کافى در مقابل تغييرات جوى ندارند.
در فرسک مدت زمانى که نقاش مى‌تواند روى يک کار صرف کند محدود است. يکى از دلايلى که باعث شده فرسک کاربرد وسيعى نداشته باشد همين مانع است. ايتاليا بهترين و باارزش‌ترين فرسک‌ها را در خود جاى داده است. امروزه در ايتاليا تنها نقاشان متعلق به نسل گذشته با اين شکل از هنر آشنا هستند.
در فرسک مواد رنگ با آب به‌صورت خمير در مى‌آيد، سپس رقيق مى‌شود تا آمادهٔ استفاده شود. لايهٔ بيرونى که در واقع سطح کار است، ذرات رنگى را به هم مى‌چسباند و آهک آن را در خود حل مى‌کند و آنقدر سخت مى‌شود که بدون ويران ساختن سطح نگاهدارنده نمى‌توان آن را از بين برد. سطح از لايه آهکى تشکيل شده است. تمام آهک‌ها مناسب براى نقاشى ديوارى نيستند. تنها آهک سفيد است که همه خواص لازم را براى اين کار دارد. البته آهک‌هاى دولومى‌تيک و کلوخ آهکِ آبى بد نيستند.
کيفيت اندود فرسک در مرحلهٔ اول به نوع مواد و انتخاب آنها و در مرحلهٔ بعد به آهک و ماسه و نسبت اين دو بستگى دارد.
نقاشى فرسک به مقدار رنگ کمى نياز دارد و بايد رنگ‌هايى را بکار برد که بالاترين قابليت، ثبات نور و رنگ را داشته باشند. و اين رنگ‌ها بايد فاقد سنگ گچ و نمک محلول باشند. در مرحلهٔ انتقال طرح به روى ديوار دو روش وجود دارد. در روش اول طرح روى مقواى کارتن منتقل شود و بعد در روى تمام خطوط طرح با وسيله‌اى نوک‌تيز سوراخ‌هاى ريزى ايجاد شود. سپس کارتن با استفاده از تخته‌هاى باريک به ديوار نصب شود. کيسه‌اى حاوى دوده تهيه و با ماليدن يا زدن اين کيسه روى سوراخ‌ها اثر روى ديوار منتقل مى‌گردد.
در روش ديگر کارتن را روى ملاط تازه نصب مى‌کنند و تمام خطوط طرح توسط انتهاى دستهٔ گِرد قلم‌مو با فشار از روى کارتن مشخص مى‌شود.
نقاشى فرسک قابليت‌هاى تکنيکى وسيعى دارد.
  کلاژ (تکه‌چسبانى)
کلاژ شيوه‌اى است که در آن مصالح مختلفى از قبيل مقوا، بريده روزنامه، پارچه، عکس، اشياء و ... روى سطح بوم يا هر زمينهٔ ديگر چسبانده مى‌شود و يک ترکيب‌بندى ايجاد مى‌کند. به اين ترتيب گاه روى زمينهٔ نقاشى شده قرار مى‌گيرد و آن را تکميل مى‌کند و گاه به تنهايى بکار مى‌رود. نقاشان کوبيست و بعد ديگران اين شيوه را بکار مى‌بردند.
  تمپرا
تمپرا شيوه‌اى است قديمى در نقاشى که در آن ماده رنگى با ماده‌اى ژلاتينى که معمولاً زرده تخم‌مرغ يا زرده و سفيده است با آب مخلوط مى‌شود و روى زمينهٔ آماده شده بکار مى‌رفت در اين شيوه رنگ‌ها بعد از خشک شدن روشن‌تر مى‌شوند.
امروزه رنگ‌هاى تمپرا در بازار عرضه مى‌شوند. اين نوع نقاشى اگر به‌درستى انجام شود، بسيار پايدار است.
  نقاشى پشت شيشه
اين نوع نقاشى از زمان‌هاى گذشته با شيوه‌هاى مختلف در هنرهاى مردمى بيشتر کشورها بکار رفته است. تاريخچه اين نوع نقاشى در ايران به عهد صفويان باز مى‌گردد.


همچنین مشاهده کنید