پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

داروشناسی


نزديک به ۳۰ دارو در گروه استروئيدهاى آندروژنيک - آنابوليک (AAS) قرار مى‌گيرند. اين فرآورده‌هاى آنالوگ‌هاى هورمون‌ مردانه تستوسترون هستند و داراى يک ساختمان شيميائى استروئيد ۱۷ کربنهٔ مرکزى مى‌باشند که ويژگى‌هاى آنابوليک (پروتئين‌سازي) و آندروژنيک را به آنها مى‌بخشد. با وجود شباهتى که اين فرآورده‌ها به تستوسترون دارند، ولى از نظر ساختمانى تفاوت‌هائى نيز به چشم مى‌خورد. اين تفاوت‌ها و تغييرات ضرورى هستند، چرا که تستوسترون را نمى‌توان به‌طور مؤثر از طريق خوراکى يا عضلانى مصرف نمود. زمانى که تستوسترون به‌صورت خوراکى مصرف شود سريعاً در جريان خون بافت کبدى جذب مى‌گردد و در معرض تجزيهٔ کبدى اولين عبور (First Pass) قرار مى‌گيرد، به‌طورى که تنها غلظت کمى به گردش خون سيستميک مى‌رسد. تستوسترون عضلانى نيز به سرعت از محل تزريق جذب مى‌شود و تجزيه مى‌گردد، به‌طورى‌که فرآوردهٔ فعال در پلاسما به ميزان کمى باقى مى‌ماند. بنابراين تغييرات و اصلاحات ساختارى در مولکول تستوسترون ضرورى به‌نظر مى‌رسيد تا سرعت جذب و ميزان کاتابوليسم را کُند نموده و بدين ترتيب غلظت‌هاى بالاترى از استروئيد به مدت طولانى‌تر حفظ گردد.
در اواخر دههٔ ۱۹۴۰، داروسازان آنالوگ‌هاى تستوسترون را ساختند که به اين آسانى و سرعت توسط بدن تجزيه نشوند. چهل سال تحقيق پيگير باعث معرفى سه نوع آنالوگ تستوسترون شدند که هر کدام رده‌اى از استروئيد‌هاى آنابوليک را تشکيل دادند. افزودن يک گروه آلکيل در موقعيت ۱۷a فرآورده‌هاى فعالى خوراکى (B) را به‌وجود آورد. نوع (A) ترکيب مناسب براى تزريق است، در حالى‌که نوع (C) براى استفادهٔ خوراکى مناسب مى‌باشد و قدرت افزون‌ترى دارد. استروئيدهاى خوراکى داراى سميت بيشترى براى کبد هستند. اغلب فرآورده‌هاى خوراکى همراه با اشکال تزريقى مصرف مى‌شوند.
اشکال تزريقى به دو صورت روغنى و مائى هستند. فرآورده‌هاى روغنى طويل‌الاثر هستند. به‌طور معمول، اين داروها تنها دو بار در هفته تزريق مى‌شوند. فرآورده‌هاى مائى کوتاه اثر مى‌باشند. اينها سريع‌تر اثر مى‌کنند و سريعتر پاک مى‌شوند. دو راه براى تجويز استروئيدهاى آنابوليک وجود دارد. استروئيدهاى خوراکى بسيار قوى هستند و به خاطر نيمهٔ عمر متابوليک کوتاه (در حد چند هفته) نسبتاً سريع از بدن دفع مى‌شوند. بنابراين استروئيدهاى خوراکى براى ورزشکارانى که مى‌خواهند به سرعت کارآئى خود را بهبود بخشند و از آزمون داروئى فرار کنند، انتخاب اول است. با اين وجود، داروهاى مذکور بيشترين سميت را دارند و عوارض جانبى بيشترى ايجاد مى‌کنند.
استروئيدهاى تزريقى قدرت کمترى دارند و عموماً جذب کندى به داخل بدن دارند، به‌ويژه در صورتى‌که روغنى باشند. اينها نسبت به استروئيدهاى خوراکى سميّت کبدى کمترى دارند، ولى کمتر توسط ورزشکاران به‌کار مى‌روند، چرا که براى مدت طولانى در آزمون‌هاى داروئى قابل شناسائى هستند.


همچنین مشاهده کنید