تقویت آداب و رسوم و سنن ملی

تقويت آداب و رسوم و سنن ملى

جهانگردى امروز ديگر در عمل سادهٔ 'حرکت؛ منزل‌گزيني؛ استراحت؛ تفريح و رفع خستگي' خلاصه نمى‌شود. در قلمرو ويژهٔ فعاليت‌هاى فرهنگي، ترازنامهٔ جهانگردى غالباً بسيار درخشان است. جشن‌هاى نمايشى يا موسيقى که در سراسر اروپا، به‌ويژه در تابستان‌ها، برگزار مى‌شود، نمايشگاه‌هاى باشکوهى که جهانگردان را به اسلو، پاريس، لندن، برلين، آمستردام و... مى‌کشاند، دليلى براى حمايت از انبوه مهاجران فصلى و مسافران است. براى اينکه در مردم انگيزهٔ حرکت به‌سوى مکان يا شهرى به‌وجود آيد، بايد اين قبيل گردهمائى‌هاى فرهنگى را ايجاد نمود.

رويدادهاى فرهنگي، در بين فعاليت‌هائى که براى جلب جهانگردان صورت مى‌گيرد، ارزش خاصى دارد بديهى است که جريان‌هاى جهانگردى و رويدادهاى فرهنگى در بسيارى از نواحى جهان لازم و ملزوم يکديگر هستند. هرچند هزينهٔ برگزارى جشنواره‌هاى موسيقى و رقص و آثار هنرى آوينيون (Avignion)، استاولو (Stavelot)، سالزبورگ (Salzburg)، پراگ (Prague)، و بسيارى جشن‌هاى ديگر تابستانى از سوى مردم بومى تأمين مى‌شد، ليکن اگر اين جشن‌ها و جشنواره‌ها از پشتوانهٔ درآمدهاى چشمگير جهانگردى محروم شوند، توجيهى براى برگزارى آنها وجود ندارد. وانگهى بيشتر اوقات، علاوه بر شکرت انبوه جهانگردان و ساکنان محلى در اين جشن‌ها، که تأمين‌کنندهٔ بخش عمده‌اى از هزينه‌ها هستند، کمک‌هاى جنبى ديگرى از سوى مؤسسه‌هاى محلى (شهرداري، فرماندارى يا دولت) براى برگزارى اين نوع گردهمائى‌هاى فرهنگى ارائه مى‌شود. به هر حال، جهانگردان منبع مهم تهيهٔ هزينهٔ اين جشن‌ها هستند. بديهى است که اطمينان از فوايد اقتصادى جهانگردي، در سطح محلي، ناحيه‌اى و ملى کمک‌هاى مقام‌هاى دولتى را براى برگزارى جشن‌ها توجيه مى‌کند.

نمايش‌هاى فرهنگى باشکوه و بى‌شمار ديگرى نيز، تنها به خاطر جهانگردان و نماياندن جلوه‌هاى فرهنگ و آداب و رسوم به آنان برگزار مى‌شود، که البته درآمدهاى جهانگردى تنها منبع براى برپائى آنها است.

جشنوارهٔ مراکش که از سال ۱۹۶۵ به بعد هرساله برگزار مى‌شود، جنب و جوش فوق‌العاده‌اى در سراسر کشور ـ براى آماده‌سازى گروه‌هاى هنرمند شرکت‌کننده در آن ـ به‌وجود مى‌آورد. جشن‌هائى که در اين کشور برگزار مى‌شود، در مورد ثروت عظيم فرهنگي، که همانا مراسم و آداب آن کشور است، به تماشاگران داخلى و خارجى آگاهى‌هائى مى‌دهد. اين جشنواره‌ها فرصتى است براى گردهمائى موسيقى‌دانان، رقصندگان، خوانندگان و همهٔ هنرمندان گوشه و کنار کشور مراکش، وانگهى به برکت همين جشنواره‌ها است که بسيارى از مراکشيان به غنا و تنوع آداب و رسوم و سنت‌هاى خود پى مى‌برند. بديهى است برداشت‌هاى فرهنگى از فضائى که چنين جشنواره‌هائى در آن طرح‌ريزى و اجراء مى‌شود بسيار مثبت خواهد بود. از آنجا جهانگردى در خدمت حفاظت و نگهبانى از اصالت فرهنگى و آداب و سنن ملت‌هاى مورد بازديد است، بايد به آن بسيار ارج نهاد.

منزاکونا (Menzacona)، معاون رئيس‌جمهور زامبيا، خطاب به اعضاء کميتهٔ اجرائى سازمان جهانى جهانگردي، که در لوزاکا گرد آمدند، چنين مى‌گويد: 'ما از ميراث ملى خود آگاه هستيم بنابراين تصميم داريم هرچه بيشتر آن را زنده و تقويت کنيم. مى‌خواهيم سنت‌هاى فرهنگى و رقص‌هاى خود را توسعه دهيم و از آنها هرچه بيشتر و بهتر پاسدارى کنيم. البته براى تقويت و اشاعهٔ ثروت‌هاى فرهنگى يک ملت، هيچ روشى بهتر از گسترش تسهيلات براى پذيرائى از جهانگردان نيست. (A. Haulot، Tourisme et Environnement، Marabout، Belgique، 1974، p.123)

بديهى است که برپائى اين جشنواره‌ها و ارائهٔ آنها به جهانگردان تنها جنبه‌اى از فوايد جهانگردى براى محيط فرهنگى زمان ما است.

جا دارد مسئولان و دست‌اندرکاران امور، با توجه به گستره و غناى فرهنگى ايران‌زمين، هر سال، به‌ويژه در ايام نوروز که مقارن با زندگى دوبارهٔ طبيعت و آغاز فصل بهار دل‌انگيز است، در مکان‌هاى تاريخي، نظير شوش يا تخت‌جمشيد که مرکز فرمانروائى سلاطين دادگر و موحد بود، جشنواره‌هاى بين‌المللى برپا دارند و با تبليغات وسيع در سراسر جهان، مسافران و مشتاقان فرهنگ و ادب ايران را در اين کشور پذيرا شوند، تا ضمن کسب درآمد ارزى چشمگير، با ارائهٔ موسيقى و رقص‌هاى محلي، هنرهاى بومى و برپا داشتن آئين نوروزى نظير مراسم چهارشنبه‌سوري، سفرهٔ هفت‌سين و از طرفى عرضهٔ صنايع‌دستى گوشه‌اى از فرهنگ غنى اين سرزمين مقدس را به جهانيان معرفى کنند.