نام علمى: Sagittaria sagittifolia L , Syn. S. trifolia L
نام انگليسى: Old-world arrowhead
گياهچه
برگهاى گياهچهاى به اندازهٔ ۱ تا ۲ ميلىمتر، دمبرگها بدون زاويه و پهنک آنها نيمه شفاف، ضخيم و بدون گوشه است. برگهاى اوليه به رنگ سبز و غلاف آنها بىرنگ است. اين برگها خميده و انتهاء آنها نوکدار است. تعداد برگهاى گياهچهاى ۵ تا ۷ عدد است.
محل رشد و پراکنش
اين گياه در حاشيهٔ نهرها و آبهاى سطحى با عمق ۵۰ سانتىمتر، استخرها، رودخانهها، حاشيهٔ نهرهاى مزارع برنج و در مناطقى با رطوبت و بارندگى زياد يافت مىشود.
وجود تيرکمان آبى در آبراههها باعث آلودگى و مسدود شدن مسيرها و کانالهاى آبى شده و از حرکت آب جلوگيرى بهعمل مىآورد. اين گياه توسط اردک مورد استفاده قرار مىگيرد و در برخى کشورها به مصرف انسان نيز مىرسد.
گياه کامل
- اندامهاى رويشى:
گياهى است پايا، علفي، به ارتفاع بيش از يک متر، که بيشتر بهوسيلهٔ ريزوم تکثير مىيابد. برگهاى آن بيضوى تا پيکانىشکل هستند و اين خصوصيت بسته به دور يا نزديک بودن از سواحل يا مکانهاى آبى تغيير خواهد کرد. طول اين برگها حدوداً ۲۵ سانتىمتر و پهناى آنها ۲۰ سانتىمتر است و داراى لوبهائى به طول ۱۵ و عرض ۱۰ سانتىمتر مىباشند. طول دمبرگهاى اين گياه ممکن است گاهى به يک متر نيز برسد.
- اندامهاى زايشى:
گلآذين بهصورت حلقههاى محورى و مرکب از سه گل است. گلها سفيدرنگ با لکههاى قرمز در مرکز و تکجنسى است. يک و يا دو گل پائينى ماده و گلهاى نر در بخشهاى بالائى قرار مىگيرند. دمگل گلهاى ماده به اندازهٔ نصف دمگل گلهاى نر است. هر گل داراى تعداد زيادى پرچم و برچه است. ميوهٔ اين گياه فندقهاى است که محتوى يک بذر است.
بذرهاى اين گياه اغلب در بهار جوانه مىزنند و پس از استقرار کامل توليد برگ مىکنند و در اواخر تابستان گل مىدهند. ميوههاى تيرکمان آبى در پائيز و اوايل زمستان ظاهر مىشوند.