چوچاخ - شقاقل - خاروخسک

نام علمى: Eryngium bungei Bioss

نام انگليسى: Erngo, Button snake-root

محل رشد و پراکنش

اين گياه بيشتر در مناطق استپى و نيمه بيابانى کوهستان‌ها مى‌رويد. در ايران و به‌خصوص در خراسان زياد به چشم مى‌خورد.

گياه کامل

- اندام‌هاى رويشى:

گياهى است چندساله، علفى و به ارتفاع ۷/۰ تا ۱ متر که توسط بذر تکثير مى‌يابد. در قسمت بالا داراى انشعابات پراکنده‌اى هستند که طول آنها به بيست سانتى‌متر مى‌رسد. برگ‌هاى اصلى به تعداد کم و چرمي، دمبرگ‌ها کوتاهتر از پهن‌برگ که تا پانزده سانتى‌متر طول و چهار سانتى‌متر عرض دارند، سر نيزه‌اى شکل هستند و در قاعده به مرور باريک مى‌شوند. ندرتاً در حاشيه کمى موج‌دار، داراى ۱۲ تا ۱۵ دندانهٔ خار مانند که حدود يک سانتى‌متر طول اين دندانه‌ها است. بعضى مواقع اين دندانه‌ها خميده هستند. برگ‌هاى طول ساقه کوچکتر و دندانه‌هاى خاردار آن به تعداد کمتر ولى در اندازهٔ نسبتاً بزرگتر است. اندازهٔ آنها کوتاهتر از دمبرگ‌هاى آنها است. برگ‌هاى بالاى ساقه بدون دمبرگ و داراى لوب‌هاى خاردار هستند.

- اندام‌هاى زايشى:

گل‌آذين انتهائى و به طول يک تا يک و نيم سانتى‌متر است. قطعات انولوکر معمولاً به تعداد شش عدد است، سفت و ضخيم، باريک، خاردار، به طول چهار تا پنج سانتى‌متر، به عرض دو تا چهار سانتى‌متر، بدون دندانه يا در قاعده داراى دندانه‌هاى خاردار کوچک هستند. براکته‌ها سرنيزه‌اى و در قسمت بالا خميده و محدب هستند. کاسبرگ‌ها به طول سه ميلى‌متر، چرمي، داراى خارهاى ريز است.

موسم گلدهى اين گياه ارديبهشت و خرداد و ميوه‌ها در تير و مردادماه مى‌رسند.