|
|
سياست توسعه جهانگردى و تفريحگاه‌ها
|
|
| راهبردهاى متنوع توسعه در طرح لحاظ شده‌اند که از آن ميان دو گزينه اصلى ارائه مى‌شود:
|
|
| - ادامه رود فعلى که يک رويکرد اقتصاد بازار آزاد و حرکت به‌سوى توسعه و دخالت محدود دولت را ارائه مى‌کند.
|
|
| - رشد کنترل‌شده که ميزان بالاتر نظارت دولت بر محل، کميت و نوع توسعه را دربر مى‌گيرد.
|
|
| سياست رشد کنترل‌شده به‌عنوان بهترين روش اتخاذ شده است. اين سياست به مفهوم آن است که بين بخش‌هاى خصوصى و دولتى ارتباط محکم‌ترى ايجاد شود. هدف ارائه يک مبناى صحيح براى شرکت‌کنندگان در توسعهٔ توريسم و کار مشترک براى دستيابى به رشد هماهنگ و متعادل است. طرح مى‌گويد: سياست رشد محدود، ميزان رشدى که بايد صورت گيرد تا اهداف حاصل شود را تعيين کرده و در مورد نوع و محل توسعه در چارچوب بازار و ضوابط مادى برنامه‌ريزى پيشنهادهائى ارائه مى‌کند.
|
|
| در چارچوب سياست رشد محدود، طرح دو شيوه مشخص را تعيين مى‌کند که در آن سياست‌هاى منطقه‌اى توسعه - از نقطه‌نظر محيطى و برنامه‌ريزى عينى (طبيعي) را مى‌توان تدوين نمود. يک روش ايجاد مناطق توريستى جديد در مکان‌هائى است که گونه‌هاى جديدى از توسعه، براى برآوردن نيازهاى يک توليد پيشرفته بازارى صورت مى‌گيرد. راه دوم، تقويت توسعه در مناطق توريستى موجود است، جائى‌که گونه‌هاى جديد توسعه را مى‌توان براى تقويت محيط ساخته شده و شکل، نظم و هويت بخشيدن بيشتر به آن، مورد استفاده قرار داد. راهبرد توسعه استحکام به دلايل زير توصيه مى‌شود:
|
|
| - زيرساخت‌هاى موجود که بهره کافى از آنها برده نشده بهتر مورد استفاده قرار مى‌گيرند.
|
|
| - فرصت‌هائى ايجاد خواهد شد که به‌جاى يک تصور مهم 'هرجا که شده شد' به مناطق خاصي، معنا، شکل و هويت ببخشد.
|
|
| - مناطق توريستى گسترهٔ بهترى از منازل مسکونى و امکانات ارائه کرده و براى جهانگردان جذاب‌تر از حال خواهند بود.
|
|
| - درآمدهاى هيئت‌هاى اُمناى منطقه‌اى و بهسازى از محل افزايش توسعه افزوده خواهد شد.
|
|
| - اصلاحات مى‌توانند انجام شوند زيرا براى مناطق توسعه‌يافته‌تر، بودجه بيشترى اختصاص مى‌يابد.
|
|
| اين طرح تأکيد دارد که سياست تقويت، سهم مهمى در اصلاحات محيطى که بيشتر مورد نياز و براى بهسازى توليد ضرورى است خواهد داشت. سياست پراکنده‌سازى براى دلالان زمين و شرکت‌هاى توسعه و عمران جالب و جذاب خواهد بود و اغلب مناطق توريستى موجود را در شرايط محيطى ضعيف فعلى رها خواهد کرد. بر مبناى سياست تقويت محدود، تعداد تخمينى تخت‌هاى توريستى مورد نياز براى برآوردن نياز بازار در ميان مناطق توريستى موجود تقسيم مى‌شود. اين توزيع طبق نتايج مطالعه برنامه‌ريزى و محيطى صورت مى‌گيرد. در طرح قيد شده است که در محدودهٔ امکانات و تفريحات عرضه شده به جهانگردان، تنوع بيشترى مورد نياز است تا جهانگردان ولخرج‌تر و نيز بيشترى در فصول کم رفت و آمدتر جذب شوند. ايجاد برخى امکانات و تفريحات جديد پيشنهاد شده است. همچنين براى کاستن از رکود موسمي، انواع جديد از بخش‌هاى بازار شناسائى شده‌اند، از جمله: افراد بازنشسته، استفاده‌کنندگان از آفتاب زمستاني، جهانگردانِ شرکت‌کننده در کنفرانس‌ها و بازارهاى تشويقى و گروه‌هائى با علايق خاص.
|
|
| در برنامه توسعه دربارهٔ چندين عامل توصيه‌هائى شده است - کميت؛ محل و نوع توسعه؛ انگيزه‌هاى سرمايه‌گذاري؛ ساختارهاى نهادى جهانگردي؛ مهار توسعه؛ نياز به آماده‌سازى دقيق توسعه جهانگردى و برنامه‌هاى بهسازى ساحل؛ مسائل محيطي؛ بهسازى توليد مورد نياز؛ بهبود نحوهٔ نشان دادن بناهاى تاريخى و باستانى و برنامه‌هاى بهسازى روستا. توصيه‌هائى نيز دربارهٔ نيازهاى اشتغالى و جهانگردى انجام گرفته است. داشتن يک سياست بازاريابى و برنامه تبليغاتى توصيه شده است. اين طرح تأکيد دارد که اجراء موفق سياست توسعه محدود به کنترل کمّيت، نوع و مکان توسعه، ساختارهاى نهادى اثربخش و انگيزه‌هاى پيشنهادى براى توسعه توليدات جديد توريستى بستگى دارد.
|
|
|
رويکرد برنامه‌ريزى جهانگردى
|
|
| تداوم نگرانى دربارهٔ جهانگردي، منجربه تهيه برنامه‌اى جامع براى توسعه جهانگردى کشور د اواخر دههٔ ۱۹۸۰ شد (برنامهٔ عمران و توسعه سازمان ملل متحد و سازمان جهانى جهانگردى ۱۹۸۸. طرح جامع توسعه جهانگردى براى قبرس. مادريد: سازمان جهانى جهانگردي). اين رويکرد برنامه‌ريزي، ملاحظات محيطي، اجتماعى و اقتصادى را مدنظر قرار داده است. ابتدا اهداف اقتصاد کلان دولت تا سال ۲۰۰۱ مورد تحليل قرار مى‌گيرد و درآمدهاى رشد اقتصادى به الزامات توسعه تغيير مى‌شود. براى جهانگردى بين‌المللى و داخلى تحليل‌هاى بازارى صورت مى‌گيرد و تحولات مورد نياز در توليد ارزيابى مى‌شود.
|
|
| بخش مهمى از رويکرد برنامه‌ريزي، يک تحليل محيطى و برنامه‌ريزى است که متضمن بررسى ظرفيت پذيرش است. در مورد هريک از مناطق توريستي، ارزيابى توسعه فعلي، از جمله ارزيابى زيرساخت‌ها انجام گرفت. بر مبناى اين تحليل‌هاى پيشينه، امکانات مهم توسعه و محدوديت‌ها شناخته مى‌شوند. سياست توسعه جهانگردى ابتدا به‌عنوان گزينه‌هاى قابل تغيير و سپس تثبيت شده اتخاذ مى‌شود. شيوه‌هاى اجرائى مشخص مى‌شود. طرح‌هاى توسعه محيطى براى مناطق جهانگردى خاصى که در اولويت قرار دارند، ارائه مى‌شود تا رويکرد برنامه‌ريزى محليِ قابل اجراء، آشکار شود.
|
|
| سه هدف عمده جهانگردى بر مبناى سياست‌هاى جارى دولت بدين ترتيب تعيين شده است:
|
|
| - رشد مشارکت جهانگردى در توليد ناخالص داخلى (GDP).
|
|
| - حفظ خصوصيات فرهنگى و محيطى قبرس.
|
|
| - جذب جهانگردانى که بيشترين هزينه را صرف مى‌کنند.
|
|
| تضاد بالقوه ميان دو هدف اول در طرح مشخص است - اينکه رشد فيزيکى ممکن است به بهاء تخريب محيط‌زيست و فرهنگ تمام شود. به‌نظر مى‌رسد اين مسئله به‌وسيله هدف سوم يعنى جهانگردانى که بيشتر خرج مى‌کنند جبران شود. همچنين توصيه‌هاى طرح براى اصلاح و نظارت بر روند توسعه منجربه ارتقاء کيفيت فرهنگى و محيطى و حمايت از آنها مى‌شود.
|
|
| اهداف گسترش بازار براى مدت ۵ سال تا سال ۲۰۰۱ تعيين مى‌شود. اين اهداف به پنج روش مختلف تهيه و ارائه مى‌شود - مشارکت صنعت جهانگردى در توليد ناخالص داخلي؛ هزينه‌هاى ناخالص جهانگردان؛ شمار ورود جهانگردان؛ مجموع تعداد تخت در اقامتگاه‌هاى موقتى شبانه؛ و تعداد تخت‌هاى اضافى مورد نياز براى جهانگردان تأکيد بازار مختلط بر جذب جهانگردانى است که بيشتر خرج مى‌کنند - اين به معنى اصلاح و تنوع بخشيدن به توليد صنعت جهانگردى است.
|
|
| به مطالعه برنامه‌ريزى و محيطى از ديد يک جهانگرد نگريسته مى‌شود - آنچه جهانگردان از يک محيط غيرمتراکم، غيرآلوده، جذاب و جالب انتظار دارند و اينکه چگونه کيفيت محيطى قبرس با مکان‌هاى توريستى رقيب قابل قياس است. در مطالعهٔ محيط، مناطق توريستى به دو طبقهٔ مجزا تقسيم شدند - مناطق ساحلى و پشتکرانه‌هاى کوهستاني. منطقه کوهستانى به‌طور کامل مورد مطالعه قرار گرفته و مناطق توريستى شهرى ساحلى با توجه به فرصت‌هاى پيشرفت و مشکلات، به‌طور دقيق مورد مطالعه قرار مى‌گيرد. تأثير کلى اجتماعى نيز با توجه به مشکلات شناخته شده بالقوه و موجود ارزيابى مى‌شود.
|
|
| در مطالعه، محيط اين طرح خاطرنشان مى‌کند که سواحل، بخشى اصلى از توليد صنعت جهانگردى را تشکيل مى‌دهند. بنابراين کيفيت و ظرفيت سواحل به‌طور دقيق مورد بررسى قرار مى‌گيرد. بررسى کيفيت بستگى به اين امر دارد که ساحل شنى باشد يا توفال (چوبى يا يماني)، دسترس‌پذيرى آن و ايمنى آبى که در نزديکى براى شنا کردن وجود دارد. در ارزيابى ظرفيت، منطقه‌اى از ساحل که براى استفادهٔ جهانگردان مناسب بود بررسى و طول و عرض ساحل ثبت شد. براى سواحلى که کيفيت‌هاى مختلفى داشتند معيارهاى مختلف اتخاذ و حداقل و حداکثر ظرفيت برآورد شد. تخمين حداکثر و حداقل ظرفيت رهنمودهائى را ارائه مى‌کند که تفاوت بين استفاده متمرکز و غيرمتمرکز از ساحل را نشان مى‌دهد. به‌طور مثال براى سواحل شني، اين طرح معيار پائين ۸ متر مربع براى استفاده هر نفر از ساحل و ۱۲ مترمربع را به‌عنوان معيار بالا در نظر مى‌کيرد. ظرفيت پذيرش هر ساحل به‌طور جداگانه و براى کل کشور محاسبه مى‌شود.
|
|
| اين طرح، مشکلات و فرصت‌هاى مهم توسعه را به‌طور خلاصه بيان مى‌کند. مهم‌ترين مشکل تحت عنوان تهديد به تخريب محيط زيست در اغلب مناطق ساحلى توريستى مطرح مى‌شود. مهم‌ترين فرصت‌ها به‌عنوان ظرفيت منابع براى گسترش بيشتر جهانگردى ساحلى و توسعه توليد صنعت جهانگردى و مناطق رو به رشد به‌شمار مى‌آيند. در مناطق کوهستانى از جمله روستاهاى سنتى با نشان دادن بناهاى تاريخى و باستاني، صنعت جهانگردى را مى‌توان گسترش داد.
|
