جامعه‌شناسی خرد

جامعه‌شناسى از لحاظ حدود و وسعت جامعهٔ مورد بررسى به‌دو بخش اساسى تقسيم مى‌شود.

جامعه‌شناسى خرد

در جامعه‌شناسى خرد همان‌طور که از اسم آن پيدا است، حدود و وسعت جامعهٔ مورد بررسى محدود و کوچک است. در اينگونه بررسي، خرده نظام‌هاى اجتماعى چون آداب و رسوم و يا يک نهاد اجتماعى و ... مورد مطالعه قرار مى‌گيرد و از مطالعهٔ 'نظام اجتماعي' (Social System) که در حقيقت مجموعه‌اى از نهادها است خوددارى مى‌کنند؛ زيرا در هر جامعه‌اى نهادهاى بزرگ و کوچک که خود آنها مجموعه‌اى از خرده نظام‌هاى اجتماعى است، وجود دارد.

بنابراين اگر درباره هر يک از نهادها چون: نهاد خانواده، سياست و حکومت، اقتصاد، يا آداب و رسوم و ارزش‌ها، يا هر پديده اجتماعى ديگرى چون: جرم و بزهکاري، مواد مخدر، خودکشى و يا علل مهاجرت روستائيان به شهرهاى بزرگ و يا يک روستا مطالعه کنيم، بررسى 'جامعه‌شناسى خرد' يا 'ميکرو سوسيولوژي' خواهد بود زيرا موضوع مورد بررسى ما محدود و کوچک است (که امروزه در جامعه‌شناسى بسيار مورد توجه است).

جامعه‌شناسى کلان

در جامعه‌شناسى کلان به‌طور کلى يک نظام اجتماعى که در حقيقت مجموعه‌اى از نهادها است مورد مطالعه قرار مى‌‌گيرد. مثلاً نظام فئودالى (زمين‌داري) يا نظام سرمايه‌دارى و مانند اينها و سعى دارد تطور و دگرگونى آنها را آشکار سازد و قوانين حاکم بر اين نظام‌ها و هر نظام اجتماعى ديگر را به‌طور کلى تبيين کند.