اهداف مدیریت علف‌های هرز

اهداف برنامه‌هاى مديريت علف‌هاى هرز عبارتند از جلوگيرى (Prevention)، کنترل و ريشه‌کن کردن (Eradication).

جلوگيرى يعنى ممانعت از ورود يک علف هرز به داخل يک منطقهٔ غيرآلوده. به‌ اين منظور ماشين‌آلات را تميز نگه داشته، از توليد علف‌هاى هرز جلوگيرى مى‌کنيم و بالاخره از پخش بذر يا هر اندام قابل تکثير علف‌هاى هرز جلوگيرى به‌عمل مى‌آوريم. قوانين و مقررات مراکز گواهى بذر در جهت همين اهداف است. (براى جزئيات بيشتر به مبحث کنترل علف‌هاى هرز از طريق جلوگيرى مراجعه نمائيد.)

کنترل، عملى است که در نتيجهٔ آن مشکلات وجود علف‌هاى هرز را کاهش داده تا خسارات ناشى از آن به حداقل ممکن برسد. اين روش زمانى اعمال مى‌شود که يک علف هرز مستقر شده باشد. روش‌هاى کنترل قادر به جلوگيرى از توليدمثل تمامى گياهان در يک منطقه نيستند. اغلب اندام‌هاى ذخيره‌اى گياه باقى مى‌مانند و لذا عمليات کنترل هر سال بايد ادامه يابد.

ريشه‌کن کردن عبارت است از حذف کامل تمام گياهان و قسمت‌هاى زندهٔ يک علف هرز از يک منطقه. ريشه‌کن کردن شامل از بين بردن بذرهاى علف‌هاى هرز همچنين اندام‌هاى رويشى مثل ريزوم‌ها، ريشه‌هاى خزنده و غده‌ها است. چنانچه آلودگى مزرعه به علف‌هاى هرز در سطح کمى بوده و زمان کوتاهى از آن بگذرد، امکان موفقيت در محدود کردن آنها زياد است. در صورت آلوده شدن يک منطقهٔ وسيع به علف‌هاى هرز تقريباً روش‌هاى عملى که توان بذرهاى مدفون شده در خاک را که ساليان متمادى زنده هستند از بين برد، وجود ندارد. مرغ و علف جادو دو استثنائى هستند که پس از آلودگى از مزارع آلوده ريشه‌کن مى‌شوند. علت موفقيت در اين ريشه‌کنى عمر کوتاه بذرهاى مرغ و حساس بودن علف جادو به گاز اتيلن براى جوانه‌زنى است. هنگام تزريق اين گاز به داخل خاک آلوده، اتيلن باعث تحريک جوانه‌زنى بذرهاى داخل خاک شده و سپس گياهچه‌ها را مى‌توان به‌راحتى از بين برد.

گرچه تمامى اين اهداف ممکن است اعمال شود اما تأکيد بيشتر بر روى کنترل است. البته بايد به‌خاطر داشت که جلوگيرى و حتى ريشه‌کن کردن (مثلاً تيمار آلودگى‌هاى موضعي) نقش مهمى در موفقيت برنامه‌هاى کنترل به‌عهده دارند.