سه شنبه, ۲۸ فروردین, ۱۴۰۳ / 16 April, 2024
مجله ویستا

بریلیوزیس


   آسبستوز
آسبستوز (Asbestosis) برخورد ممکن است حين استخراج، آسياب کردن و توليد فرآورده‌هاى آسبستوزي؛ مشاغل ساختمانى [لوله‌کشي، ساخت ديگ بخار (Boilermaking)]؛ و توليد لباس‌هاى ايمني، پر کردن مواد پلاستيکي، و کار با مواد ايجادکنندهٔ اصطکاک (پوشش ترمز و کلاچ)، رخ دهد. آثار بهداشتى اصلى آسستوز عبارتند از: فيبروز ريوى (آسبستوزيس) و سرطان راه تنفسي، جنب و صفاق.
آسبستوز يک بيمارى فيبروزکنندهٔ منتشر بافت بينابينى ريه است که ارتباط مستقيمى با شدت و مدت برخورد دارد و براى ايجاد معمولاً به ≥ ۱۰ سال برخورد متوسط تا شديد نياز دارد. PFTs نشان‌دهندهٔ يک الگوى محدودکننده است. CXR نشان‌دهندهٔ کدورت‌هاى نامنظم يا خطى است که بيشتر در محدوده‌هاى پائين‌تر ريه ديده مى‌شوند، CT با قدرت تحليل بالا (High-Resolution CT) ممکن است نشان‌دهندهٔ تغييرات جدا از هم، به‌صورت خطوط منحنى زير جنبى به‌طور ۱۰-۵ cm باشد. پلاک‌هاى جنبى نشان‌دهندهٔ برخورد در گذشته است. افزايش فراوانى سرطان ريه ۱۵ تا ۲۰ سال پس از نخستين برخورد با آسبستوز رخ مى‌دهد. کشيدن سيگار به‌طور قابل توجهى خطر سرطان ريه را پس از برخورد با آسبستوز افزايش مى‌دهد ولى تغييرى در خطر مزوتليوما ايجاد نمى‌کند. مزوتليوما ۳۰ تا ۵۰ سال پس از برخورد اوليه (اغلب يک برخورد کوتاه) به حداکثر شيوع خود مى‌‌رسد.
   سيليکوز
سيليکوز برخورد با سيليکاى آزاد (کوارتز بلوري) ضمن استخراج معدن، برش سنگ، صنايع تراش، انفجار و کار در معدن سنگ رخ مى‌دهد. برخورد کوتاه‌مدت و شديد (به‌کوتاهى ۱۰ ماه) ممکن است باعث سيليکوز حاد شود - فيبروز ريوى سريعاً کشنده با تابلوى پرتونگارى تراکم يا ارتشاح فراوان ارزني. برخوردهاى طولانى‌تر، ولى کم‌شدت‌تر با فيبروز لوب فوقانى و آدنوپاتى ناف ريه ≥ ۱۵ سال پس از برخورد همراه است. فيبروز ندولار است و ممکن است باعث محدوديت ريوى و انسداد راه‌هوائى شود. خطر ابتلاء بيماران مبتلا به سيليکوز به سل بيشتر از حد طبيعى است و بيماران مبتلا به سيليکوز مزمن و يک PPD مثبت بايد درمان ضدٌ سل دريافت کنند.
   پنوموکونيوز کارگر زغال سنگ (CWP)
علائم CWP ساده به آثار مصرف دخانيات، بر روى بميار ريوى انسدادى و برونشيت مزمن اضافه مى‌شود. نشانه‌هاى پرتونگارى CWP ساده کدورت‌هاى کوچک و نامنظم (طرح رتيکولار) است که ممکن است به طرف کدورت‌هاى کوچک و گرد (طرح ندولار) پيشرفت کند. CWP عارضه‌دار شده (Complicated) با پيدايش ندول‌هاى داراى >1cm قطر در محدوده‌هاى فوقانى ريه در پرتونگاري، مشخص مى‌شود DLco کاهش مى‌يابد.
   بريليوزيس
بريليوزيس (Berylliosis) برخورد با بريليوم ممکن است باعث پنومونيت حاد يا پنومونيت بينابينى مزمن شود. بافت‌شناسى از سارکوئيدوز غير قابل افتراق است (گرانولوم‌هاى غير کازئيفيه).


همچنین مشاهده کنید