کابوس‌های شبانه

خُر خُر کردن

خر خر کردن بسيار شايع است بسيارى از مردم به‌علت خُر خُر همسر خود بيدار مى‌شوند يا بيدار مى‌مانند. اين پديده در اثر ارتعاش هوا در حين عبور از عقب حلق که در زمان خواب شل مى‌شود، بروز مى‌کند. هواى خشک که باعث خشکى مجارى هوائى مى‌شود و خوابيدن به پشت اين مسئله را بدتر مى‌کند.

	چگونه خُر خُر کردن را برطرف کنيد:
	برطرف کردن خُر خُر آسان نيست ولى اينها مواردى است که مى‌توانيد امتحان کنيد.
	ـ اگر رطوبت اتاق خواب کم است تهيه يک مرطوب‌‌کنندهٔ هوا را در نظر داشته باشيد (در مبحث سرفه 'مرطوب‌کننده‌ها' موارد قابل توصيه براى استفاده از مرطوب‌کننده‌هاى هوا ذکر شده است).
	ـ مانع از بروز تشنگى شويد قبل از خواب مقدار زيادى آب بنوشيد. چند ساعت قبل از خواب الکل ننوشيد و از داروهاى ضد اضطراب و آنتى‌هيستامين‌ها استفاده نکنيد. کليه اين مواد عضلات حلق را شل مى‌کنند و باعث خُر خُر کردن مى‌شوند.
	ـ سعى کنيد سر تخت را حدود شش اينچ (پانزده سانتى‌متر) بلند کنيد. خُر خُر کردن در اثر انسداد نسبى راه تنفس ايجاد مى‌شود و با نزديک شدن به حالت عمودى ممکن است برطرف شود.
	ـ خُر خُر کردن در ميان افراد چاق سه برابر شايع‌تر است زيرا چربى ابعاد راه‌هاى هوائى را کاهش مى‌‌دهد. کاهش وزن ممکن است خُر خُر را تخفيف دهد يا به‌طور کلى مرتفع سازد.
	ـ براى تعيين اينکه آيا علت خُر خُر کردن انسداد در اثر لوزه‌ها، لوزهٔ سوم، يا انحراف ديوارهٔ ميانى بينى است، يا متخصص گوش و حلق و بينى مشورت کنيد.
	ـ هر فردى که زياد خُر خُر مى‌کند و از خواب‌آلودگى در طى روز ناراحت است ممکن است مبتلا به ايست تنفسى در خواب باشد.

کابوس‌هاى شبانه

کابوس‌ها رؤياهاى اضطراب‌آورى هستند که معمولاً همراه برخى تحريکات هيجاني، اضطراب و فشارهاى روحى بروز مى‌کنند. اگر از کابوس‌هاى شبانه رنج مى‌بريد سعى کنيد شرايط پرفشار روحى زندگى روزانهٔ خود را بررسى کنيد و شيوه‌هاى مؤثر مقابله با آنها را اتخاذ نمائيد. توصيه‌هاى قبل در مورد چگونگى برخوردارى از يک خواب خوب در شب را مرور کنيد. در صورت تداوم کابوس‌هاى شبانه به پزشک مراجعه کنيد. او ممکن است مشاوره روانپزشکى يا مراجعه به درمانگاه خواب را توصيه کند.

خوابگردى (راه رفتن در خواب)

بدون ترديد عجيب‌ترين پديدهٔ خواب براى فرد نظاره‌گر خوابگردى است. بروز اين عادت پريشان‌کننده معمولاً محدود به کودکان است و در ميان آنها نسبتاً شيوع دارد. اگرچه افراد خوابگرد ممکن است چشمان آنها کاملاً باز باشد ولى در واقع در خواب نسبتاً عميقى قرار دارند و اگر بيدار شوند کاملاً گيج مى‌شوند و از آنچه مى‌کنند ناآگاه هستند.

بهترين کارى که براى اين افراد مى‌توان انجام داد اين است که آنها را از مسيرهاى زيان‌آور دور سازيد و با ملايمت به‌سمت بستر راهنمائى کنيد. اعتقاد قديمى در مورد بيدار نکردن افراد خوابگرد داراى مبناء درستى است زيرا پاسخ به بيدار شدن ممکن است خشونت‌آميز باشد. آسوده‌خاطر باشيد زيرا عادت خوابگردى با بزرگ‌تر شدن کودکان معمولاً برطرف مى‌شود. تصور مى‌شود که خوابگردى در بالغان اغلب از فشارهاى روحى و مشکلات روانى اضطراب‌آور منشاء مى‌گيرد. بزرگسالان همچنين بيشتر از کودکان مستعد آسيب رساندن به‌خود هستند. در اين مورد کمک‌هاى تخصصى توصيه مى‌شود.

ايست تنفسى در خواب

ايست تنفسى به معنى فقدان تنفس است و در شرايطى که به‌عنوان ايست تنفسى معروف است تنفس بيمار عملاً صدها بار در شب مى‌ايستد و زمان اين ايست تنفسى آنقدر طولانى است که به‌شدت اکسيژن خون را کاهش مى‌دهد و در برخى موارد نتايج آن مهلک است. علت معمول ايست تنفسى انسداد مجراى هوائى است که مثلاً در اثر فرو دادن زيان کوچک شل شده (بافت کوچک بند انگشتى که در عقب حلق قرار دارد و به‌سمت پائين و زمان آويزان است) ايجاد مى‌شود. در نتيجه خوا مکرراً به‌علت ايجاد حالت خفگى در اثر انسداد و بيدار شدن ناگهانى دچار وقفه مى‌شود. اين خواب مختل‌شده باعث خواب‌آلودگى زياد در طى روز مى‌شود که شايع‌ترين شکايت اوليه اين افراد است. افرادى که از ايست تنفسى در خواب رنج مى‌برند داراى سابقهٔ مکرر تصادفات مصيبت‌بار رانندگى بوده و در شغل خود ناموفق هستند و دچار ساير مشکلات اجتماعى و بهداشتى مى‌باشند.

درمان

افرادى که مشکوک به ايست تنفسى در خواب هستند بايد براى تشخيص به درمانگاه خواب رجوع کنند. در اين درمانگاه الگوى خواب بيماران در طول شب به‌طور پيوسته بررسى مى‌شود. اين عمل از راه ثبت الگوى تنفسي، امواج مغزي، ضربان قلب، اکسيژن خون، نعوظ، آلت تناسلي، و ساير رفتارها در زمان خواب و براى بردن به عمق خواب و علت قطع تنفسي، انجام مى‌شود. درمان موفق ممکن است وابسته به اصلاح علت خُر خُر کردن باشد برخى افراد براى باز نگه داشتن مجارى هوائى هنگام دم بايد از طريق ماسک هوا با فشار داخل ريه‌هاى خود شود. ساير افراد ممکن است با داروهاى محرک تنفس درمان شوند. در موارد شديد عمل جراحى براى گشاد کردن راه‌هاى تنفسى ممکن است ضرورى باشد. بايد دانست که ايست تنفسى در خواب يک مشکل جدى و بالقوه مهلکى است که نياز به درمان دارد.