جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

علف‌کش‌های آرسنیک


ترکيباتى که داراى مادهٔ سمى آرسنيک هستند از سال ۱۹۲۰ به‌عنوان علف‌کش مورد استفاده قرار گرفته‌اند. براى اولين‌بار در مناطق گرمسير در نيشکر و گياهان مولد کائوچو و در آمريکا درخطوط راه‌آهن و محل‌هاى حق‌تقدم براى کنترل علف‌هاى هرز دائمى در سطح وسيعى از ارسينيکال معدنى آرسنيت سديم (Na3 Aso3) استفاده شد. اين علف‌کش همچنين براى کنترل تعداد زيادى از علف‌هاى هرز آبزى به‌کار مى‌رفت. ترى کلسيم ارسنات يکى ديگر از آرسنيک‌هاى معدنى است که براى کنترل علف خرچنگ در چمن‌هاى دائمى و پوآى چمنى يک‌سالهٔ زمين‌هاى گلف مورد استفاده قرار مى‌گرفت.
آرسنيک‌هاى غيرآلى به شدت سمى هستند و به‌علت کشته شدن تعداد زيادى دام و انسان توسط آنها، ديگر از آنها در آمريکا و بسيارى ديگر از کشورها استفاده به‌عمل نمى‌آيد. آرسنات سديم سمپاشى شده بر روى گياهان باعث جلب حيوانات مى‌شد. اين خصوصيت همراه با درجهٔ سميت بالاى آن منجر به از بين رفتن تعداد زيادى گوساله، گوسفند، اسب و حيات وحش خطوط راه‌آهن و ديگر مناطقى که سمپاشى شد، مى‌گرديد (حساسيت ماهى‌ها به آرسنات سديم در مقايسه با حيوانات خونگرم به ميزان قابل توجهى کمتر است).
از طرف ديگر، آرسنيک‌هاى آلى براى پستانداران سميت کمترى داشته و اخيراً براى کاربرد در ايالات متحده به ثبت رسيده است. LD50 خوراکى اسيدآرسنيک (ترکيب مادر آرسنات سديم) براى موش‌هاى جوان، ۴۸ ميلى‌گرم به‌ازاء هر کيلوگرم وزن آنها است، حال آنکه MSMA, LD50 که يک آرسنيک آلى است، ۱۸۰۰ ميلى‌گرم براى هر کيلوگرم وزن موش است.
آرسنيکال‌هاى آلى را به‌عنوان علف‌کش‌هاى شاخ و برگ استفاده مى‌کنند. در تعدادى از گياهان به‌صورت سيم‌پلاست حرکت مى‌کنند و در رابطه با کنترل قياق و اويارسلام موفق بوده‌اند. البته عملکرد انتخابى آنها به جز در تيمارهائى که به‌صورت پس از سبز شدن براى کنترل علف خرچنگ در چمن‌ها و پنبه استفاده مى‌شود؛ محدود مى‌باشد. گياهان خاصى به‌صورت تيمار هدايت‌شونده و اِلاّ در زمين‌هاى باير مورد استفاده واقع مى‌شود.
بسيارى از خصوصيات شيميائى آرسنيک شبيه فسفر است و توانائى آرسنيک، در دخالت و انجام واکنش‌هاى شيميائى به‌جاى فسفر از اهميت خاصى برخوردار است. مثلاً در توليد (آدنوزين ترى‌فسفات)، منبع اصلى انرژى شيميائى براى فرآيندهاى متابوليسمي، مداخله مى‌کند. آرسنيک، همچنين فعاليت آنزيم‌ها و غشاءها را مختل مى‌سازد. پژمردگى و زردى برگ‌ها کاهش رشد، خشکيدگى و بالاخره ريزش برگ‌ها از جملهٔ آثار آن بر گياهان است.
آرسنيک مانند فسفر به ذرات خاک متصل شده و در مقابل آبشوئى مقاومت مى‌کند. با توجه به اينکه عناصر آرسنيک، تجزيه نمى‌شوند، در صورت استفادهٔ مکرر، تجمع آنها مى‌تواند بقاياى مضرى در خاک ايجاد کند. حتى در مقادير زياد و استفاده‌هاى مکرر، در جذب آن توسط گياه شواهد کمى وجود دارد. مقادير استاندارد استفاده از آرسنيک‌هاى آلي، مقادير نسبتاً معنى‌دارى از عناصر آرسنيک موجود در خاک را به‌وجود نمى‌آورند.


همچنین مشاهده کنید