|
|
|
|
|
|
التهاب لگنچه و کليه (پيلونفريت)
|
|
|
ادرار به‌طور طبيعى ضدعفونى شده است و باکترى ندارد. ورود باکترى به دستگاه ادرارى معمولاً از پائين به بالا يعنى از راه پيشابراه به مثانه و احتمالاً کليه‌ها اتفاق مى‌افتد. باکترى‌ها ممکن است به‌طور خيلى نادر از ساير قسمت‌هاى بدن و از طريق خون به کليه‌ها برسند. وقتى کليه‌ها عفونى شوند به اين عارضه التهاب لگنچه و کليه گفته مى‌شود که ممکن است حاد يا مزمن باشد.
|
|
|
هنگام التهاب حاد لگنچه و کليه ممکن است دچار لرز، تب بالا، تهوع، استفراغ و درد پشت که اغلب به کشاله ران انتشار مى‌يابد، شويد. اگر مثانه نيز عفونى شود، ممکن است علاوه بر اين علائم تکرر و سوزش ادرار بروز کند. التهاب حاد لگنچه و کليه به‌دليل کوتاهى پيشابراه در خانم‌ها شايع‌تر است.
|
|
|
|
|
به محض اينکه نوع باکترى توسط کشت ادرار تعيين شد، پزشک درمان آنتى‌بيوتيکى را شروع خواهد کرد. استراحت در بستر، غذاى ساده، و افزايش مصرف مايعات اقدامات حمايتى مهمى هستند. در کودکان و بالغانى که به‌طور مکرر دچار عفونت مى‌شوند، انجام پرتونگارى و احتمالاً مشاهدهٔ مستقيم مثانه از طريق لوله‌اى که داخل پيشابراه مى‌گردد (عملى که سيستوسکوپى خوانده مى‌شود)، ممکن است توصيه شود.
|
|
|
|
|
حملات مکرر عفونت کليوى که طى چندين سال روى مى‌دهد مى‌توانند به‌تدريج منجر به بروز آثار نامطلوب و تخريب کليه‌ها شوند. اين عارضه اغلب با پس زدن ادرار همراه است که در آن عمل دريچه‌اى طبيعى حالب‌ها که باعث جلوگيرى از جريان رو به عقب ادرار از مثانه به کليه‌ها مى‌شود، مختل مى‌گردد. در نهايت نارسائى کليه (به مبحث نارسائى کليه مراجعه کنيد) و فشار خون بالا ممکن است ايجاد شود.
|
|
|
|
|
براى برطرف کردن عفونت آنتى‌بيوتيک تجويز مى‌شود. منشاء انسداد مثل سنگ کليه بايد درمان شود. اگر پس زدن ادرار از مثانه به کليه‌ها بروز کرد، عمل دريچه‌اى را مى‌توان با عمل جراحى اصلاحى حالب‌ها بازگرداند. پزشک به شما توصيه خواهد کرد که مايعات زياد مصرف کنيد و از مقادير زياد پروتئين و نمک در غذاى خود پرهيز کنيد.
|
|
|
التهاب گلومرول و کليه (گلومرولونفريت)
|
|
|
التهاب گلومرول و کليه عبارتى است که براى بيان بيمارى‌هاى گوناگون و متعددى که گلومرول‌ها (واحدهاى تصفيه‌کنندهٔ کوچک مولد ادرار) را مبتلا مى‌کنند، به‌کار مى‌رود. اين عارضه اغلب در اثر اتصال پروتئين‌هاى خون به گلومرول‌ها ايجاد مى‌شود که باعث التهاب و ممانعت از عملکرد مناسب آنها مى‌گردد. اگر گلومرول‌ها به تعداد کافى مبتلا شوند، عملکرد کلى کليه‌ها مختل مى‌شود و نارسائى کليه و فشار خون بالا بروز مى‌کند. علائم بسته به شدت بيمارى متغير است. در خفيف‌ترين شکل آن علامتى وجود ندارد. با پيشرفت بيمارى خستگى و احساس ناخوشى عمومى (بى‌حالي) بروز مى‌کند.
|
|
|
تشخيص التهاب گلومرول و کليه معمولاً توسط آزمايش ادرار و نمونه‌بردارى از کليه داده مى‌شود. براى نمونه‌بردارى يک سوزن داخل کليه مى‌شود و تکه‌اى از بافت کليه خارج مى‌گردد و توسط ريزبين (ميکروسکوپ) معاينه مى‌شود تا علت خاص بيمارى تعيين شود.
|
|
|
|
|
درمان به نتيجهٔ نمونه‌بردارى بستگى دارد. تنها درمان مؤثر اغلب کورتيکواستروئيدها هستند که با کاهش روند التهاب زمان کافى را براى برطرف شدن خودبه‌خود عارضه، فراهم مى‌کنند. اگر بيمارى بهبود نيابد، نارسائى کليه ايجاد مى‌شود که انجام دياليز (استفاده از روش مصنوعى براى تصفيه خون که عملکرد آن مشابه کليه است -م). يا پيوند کليه را ضرورى مىسازد.
|
|
|
|
|
التهاب مثانه در اثر عفونت ايجاد مى‌شود. باکترى معمولاً از طريق پيشابراه وارد مثانه مى‌شود. در نتيجه عفونت مثانه به علت کوتاه‌تر بودن پيشابراه در زنان بيسيار شايع‌تر است. بنابراين تعجبى ندارد که عفونت مثانه و معمولاً در اثر آميزش جنسى و به‌دليل وارد شدن فشار به پيشابراه که ممکن است باکترى‌ها را به‌طرف بالا و مثانه براند، ايجاد شود. اين عارضه اغلب هنگام حاملگى به‌دليل فشار جنين روى مثانه و ايجاد انسداد موقتى نيز بروز مى‌کند. عفونت‌هاى مثانه در مردان نادر هستند و در صورت بروز اغلب با عفونت‌هاى غدّه پروستات (به مبحث اختلالات غده پروستات مراجعه کنيد) يا سنگ‌هاى مثانه همراه هستند.
|
|
|
|
|
عفونت مثانه درد و سوزش هنگام دفع ادرار و تمايل مکرر به دفع ادرار به مقدار اندک است. شما اغلب يک درد سوزشى را زير ناف در محلى که مثانه قرار دارد، احساس مى‌کنيد. تب و ادرار خونى شايع نيستند و در صورت بروز لازم است فوراً به پزشک مراجعه شود.
|
|
|
|
|
مقادير زيادى آب بنوشيد و مثانه خود را تا حد امکان خالى کنيد. مصرف محلول نصف قاشق چايخورى جوش شيرين در نصف ليوان آب هر ۳ تا ۴ ساعت ممکن است به قليائى کردن ادرار شما کمک کند. اين درمان را بيش از ۴۸ ساعت ادامه ندهيد. پزشک ممکن است آنتى‌بيوتيک تجويز کند که فوراً علائم را برطرف مى‌کند. پزشک ممکن است يک مسکن ادرارى نيز تجويز کند که تنها تا زمان وجود سوزش ادرار مصرف مى‌شود. عفونت‌هاى مثانه در مردان انجام آزمايش‌هائى را براى کشف علت زمينه‌اى عفونت الزامى مىسازد.
|
|
|
|
|
زنان بايد بعد از اجابت مزاج، خود را از جلو به عقب تميز کنند تا از تماس مواد مدفوعى با مهبل جلوگيرى کنند. زنان بعد از آميزش جنسى فوراً مثانهٔ خود را خالى کنند تا باکترى‌هائى که ممکن است وارد پيشابراه شده باشند، با جريان ادرار شسته شوند.
|
