|
غدهٔ پروستات عضو کوچکى است که پيشابراه را بعد از خروج از مثانه احاطه مى‌کند. کارکرد اصلى پروستات افزودن مايع مورد نياز به اسپرم انزال يافته است. عوارض مهمى که در پروستات ايجاد مى‌شود عبارتند از: بزرگ شدن، التهاب و تومورها.
|
|
|
|
|
|
|
التهاب پروستات عفونت پروستات است که اغلب با التهاب پيشابراه همراه است (به مبحث التهاب پيشابراه مراجعه کنيد). عفونت‌هاى حاد با لرز، تب، تمايل مکرر به دفع مقادير جزئى ادرار، درد و سوزش هنگام دفع ادرار و درد مبهم در کمر يا بيضه‌ها که اغلب به پشت پاها انتشار مى‌يابد، مشخص مى‌شوند.
|
|
|
|
|
يک دورهٔ کامل آنتى‌بيوتيک به همراه استراحت در بستر، مسکن و افزايش مصرف مايعات براى شستن مجارى ادرارى و جلوگيرى از ورود باکترى‌ها به مثانه، تجويز مى‌شود. پيروى دقيق از دستورات پزشک براى جلوگيرى از تبديل عفونت به التهاب مزمن پروستات ضرورى است.
|
|
|
التهاب پروستات غيرباکتريائى
|
|
|
به‌طور شايع‌تر به‌ويژه در مردان مسن نوعى التهاب پروستات مزمن وجود دارد که در آن هيچ باکترى‌اى به‌عنوان مسبب بيمارى يافت نمى‌شود (التهاب پروستات غيرباکتريائي). علت اين بيمارى ناشناخته است و تجويز آنتى‌بيوتيک‌ها علائم را برطرف نمى‌کند. اين بيمارى معمولاً با درد مبهم در دستگاه تناسلى يا مقعد که گاهى به پشت پاها انتشار مى‌يابد، همراه است. مالش ادوارى پروستات توسط پزشک ممکن است تسکين موقتى ايجاد کند. همچنين سعى کنيد با مصرف روزانه ۱۰۰۰ ميلى‌گرم ويتامين C خوراکى ادرار خود را اسيدى کنيد. ادرار قليائى باعث رسوب ترشحات پروستات مى‌شود که ممکن است منبعى براى تحريک باشد.
|
|
|
|
|
سرطان پروستات در حال حاضر در مردان بالاى ۵۵ سال بعد از سرطان ريه و رودهٔ بزرگ، سومين سرطان شايع است. تخمين زده مى‌شود که در حدود سن ۸۰ سالگى عملاً همهٔ مردان از نظر ميکروسکوپى دچار سرطان پروستات مى‌شوند، اگرچه در بسيارى از آنان اين عارضه گسترش نمى‌‌يابد و در نتيجه علائمى ايجاد نمى‌کند. جالب است که به‌نظر مى‌رسد هيچ ارتباطى بين بزرگى خوش‌خيم پروستات و ايجاد سرطان پروستات وجود ندارد.
|
|
|
|
|
|
بسيارى از مردان هنگامى‌که اولين بار سرطان پروستات توسط معاينه يا در زمان جراحى براى بزرگى پروستات، در آنان کشف مى‌شود، ابداً هيچ علائمى ندارند. اين واقعيت اهميت معاينه سالانه از طريق راست روده را در مردان بالاى ۵۰ سال نشان مى‌دهد. اگر تومور بزرگ شود، انسداد جراحى ادرارى باعث بروز علائمى مى‌شود که در مبحث بزرگى پروستات در بالا تشريح شد. اگر سرطان به استخوان گسترش يابد، درد استخوانى و کاهش وزن ممکن است اولين علائم باشند.
|
|
|
مطالعات اخير نشانگر آن است که اندازه‌گيرى پادگن اختصاصى پروستات (PSA) ممکن است امکان کشف زودرس سرطان پروستات را تا حدود ۳۰ درصد افزايش دهد. در مورد امکان مفيد بودن انجام اين آزمايش براى خود، از پزشک نظرخواهى کنيد.
|
|
|
|
|
در صورتى‌که سرطان موضعى باشد، به احتمال زياد برداشتن پروستات از طريق جراحى يا پرتودرمانى توصيه خواهد شد. در بيمارى‌هاى پيشرفته‌تر، هورمون‌درمانى به‌طور قابل توجهى باعث تأخير در پيشرفت سرطان‌هائى مى‌شود که براى رشد فعال خود به تستوسترون وابسته‌اند. در گذشته اين کار توسط برداشتن بيضه‌ها يا تجويز استروژن‌ها انجام مى‌شد. اخيراً داروئى به نام لوپروليد (Lopron)، کشف شده است که همان کار را انجام مى‌دهد، بدون اينکه عوارض نامطلوب قلبى عروقى استروژن را داشته باشد. يک داروى ضد آندروژن (هورمون‌هاى مردانه را آندروژن گويند - م). به نام فلوتامين نيز در زمينهٔ مهار هورمونى اين سرطان اميدبخش است. يک داروى ضد سرطان به نام سورامين در حال حاضر تحت بررسى است.
|
|
|
بزرگ شدن پروستات (بزرگى خوش‌خيم پروستات)
|
|
|
بزرگ شدن غدهٔ پروستات بسيار شايع است. تقريباً نيمى از مردان بالاى ۵۰ سال و ۸۰ درصد مردان بالاى ۶۰ سال از اين عارضه رنج مى‌برند. علت آن ناشناخته است. در بسيارى از مردان اين عارضه باعث انسداد تدريجى پيشابراه مى‌شود که باعث کاهش فشار جريان ادرار به‌ويژه هنگام صبح مى‌شود. برخى از داروها مثل آنتى‌هيستامين‌ها، ضداحتقان‌ها و داروهاى ديگر به‌طور قابل ملاحظه‌اى اين انسداد را بدتر مى‌کنند. درد به‌ندرت بروز مى‌کند، ولى به دليل عدم توانائى در تخليهٔ مثانه تمايل شديد به دفع مکرر ادرار شايع است. برخى از مردان درمى‌يابند که در اثر بى‌اختيارى ناشى از سرريز شدن ادرار، قادر به نگه داشتن ادرار خود نيستند. احتباس ادرار ممکن است منجر به عفونت مثانه و کليه شود. خطر انسداد حاد و ناگهانى که در آن بيمار قادر به دفع ادرار نيست، وجود دارد. اين عارضه يک فوريت پزشکى است.
|
|
|
|
|
حداقل در يک‌سوم موارد بزرگى خفيف پروستات، علائم بدون درمان برطرف مى‌شود. با وجود اين در صورت تداوم علائم، پزشک ممکن است برداشتن قسمتى از بافت پروستات را از طريق جراحى توصيه کند. روش ارجح تحت عنوان 'برداشتن پروستات از طريق پيشابراه' شناخته مى‌شود که در آن بافت پروستات به‌وسيلهٔ ابزار جراحى‌اى که از طريق پيشابراه وارد مى‌شوند برداشته مى‌شود و به اين ترتيب نيازى به برش نيست. در ساير موارد به‌ويژه در پروستات‌هاى بزرگ، برداشت پروستات بايد از طريق برش شکمى انجام شود.
|
|
|
نتيجه عمل جراحى پروستات به‌طور معمول کاملاً رضايت‌بخش است. با وجود اين موفقيت کلى به ميزان زيادى به مهارت جراح در جلوگيرى از عوارضى مثل بى‌اختيارى ادراري، ناتوانى جنسى و عفونت‌ها، بستگى دارد. براى يافتن بهترين جراح جستجو کنيد. يک عارضهٔ شايع بعد از برداشتن پروستات انزال رو به عقب است که در آن اسپرم به داخل مثانه منحرف مى‌شود و بعداً هنگام دفع ادرار بيرون مى‌آيد. اين عارضه اهميتى ندارد مگر آنکه حاملگى موردنظر باشد. پيشرفت‌هاى اخير در درمان داروئى بزرگى خوش‌خيم پروستات دلگرم‌کننده است. يک داروى جديد به نام فيناستريد (Proscar)، از تبديل تستوسترون به دى هيدروتستوسترون (هر دو از هورمون‌هاى مردانه هستند - م، هورمونى که به رشد بافت پروستات کمک مى‌کند) جلوگيرى مى‌کند. در برخى بيماران فيناستريد به‌تدريج آن قدر پروستات را کوچک مى‌کند که انسداد کاهش و جريان ادرار به ميزان رضايت‌بخشى افزايش مى‌يابد. براى ايجاد تأثيرات قابل توجه ممکن است چند ماه درمان لازم باشد. عوارض جانبى عبارتند از: ناتوانى جنسى و کاهش ميل جنسى در تعداد کمى از بيمارانى که اين دارو را مصرف مى‌کنند.
|
|
|
داروى دوم يعنى ترازوسين (Hytrin)، يک داروى ضد فشارخون است که باعث شل شدن عضلات صاف مى‌شود و ممکن است فوراً انسداد ناشى از پروستات را برطرف کند. در برخى افراد استفاده از تلفيقى از اين داروها ممکن است مناسب باشد. از پزشک نظرخواهى کنيد.
|
