پسیوریازیس (Psoriasis)

پسوريازيس يک بيمارى مزمن پوستى است که با لکه‌هاى صورتى با حدود مشخص و پوشيده از پوسته‌هاى نقره‌اى يا شيرى رنگ مشخص مى‌شود. اين بيمارى ممکن است از يک يا دو لکهٔ بدون علامت تا درگيرى وسيع پوستى همراه با التهاب مفصلى ناتوان‌کننده متغير باشد. علت اين عارضه ناشناخته است. برخى از مواد درون بدن (استروژن؟) ممکن است تکثير بيش از حد سلول‌هاى پوست را تحريک کنند و باعث ايجاد لکه‌هاى پر از پوسته شوند.

پسوريازيس شايع است و ۲ تا ۴ درصد قفقازى‌ها را مبتلا مى‌کند. آسيائى‌ها و سياه‌پوستان بسيار کمتر مبتلا مى‌شوند. سنين شايع شروع بيمارى بين ۱۰ تا ۴۰ سالگى است. اين ضايعات معمولاً پشت گوش‌ها، روى زانوها، آرنج‌ها، پشت و کفل‌ها ظاهر مى‌شوند. در بيمارى گسترده‌تر پوست شکم، ناحيهٔ مقعدى تناسلي، زيربغل، و ناخن‌ها ممکن است درگير شوند. فشار روحى و اضطراب ممکن است ضايعات قديمى را تشديد و بروز ضايعات جديد را تحريک کند. برخى از داروها مثل قرص‌هاى ضد مالاريا، ليتيوم، پروپرانولول و کورتيکواستروئيدهاى غيرموضعى اغلب اين بيمارى را تشديد مى‌کنند. مواجهه با نور خورشيد مفيد است، ولى آفتاب‌سوختگى ممکن است اثر معکوس داشته باشد. اين بيمارى گاهى هنگام حاملگى برطرف مى‌شود ولى بعد از زايمان عود مى‌کند. در موارد شديد التهاب مفصلى پسوريازيسى نيز ممکن است ايجاد شود.

درمان

وقتى به پسوريازيس مشکوک مى‌شويد، بايد با متخصص بيمارى‌هاى پوست مشورت کنيد تا او اين بيمارى را از ساير بيمارى‌هاى پوستى مثل ليکن پلان، پيتريازيس روزه‌آ، عفونت‌هايى قارچي، سرطان پوست (در افراد سالخورده‌تر) و التهاب پوستى موضعى ناشى از خاراندن، که پيش‌آگهى و درمان متفاوتى دارند، تشخيص دهد.

در موارد خفيف که نواحى محدودى درگير شده است، استفاده از نرم‌کننده‌هاى ساده (مثل پترولاتوم سفيد) و پمادهاى تجزيه‌کنندهٔ لايهٔ شاخصى پوست که بدون نسخه در دسترس هستند (مثل بالنتار، کارمول، فوستکس، نوکسزما، پرنوکس و غيره) ممکن است تنها اقدام ضرورى باشد. پزشک ممکن است کورتيکواستروئيد را به‌صورت پماد يا نوارهاى آغشته شده به اين دارو، يا آنترالين را به‌صورت کرم يا پماد تجويز کند. آنترالين ممکن است تحريک‌کننده باشد و نبايد روى صورت، نواحى تناسلي، يا بين چين‌هاى پوستى به‌کار رود.

در مواردى‌که به درمان محافظه‌کارانه مقاوم هستند، استفاده از اشعه ماوراء بنفش B و گاهى پسورالن‌ها و درمان با اشعهٔ ماوراء بنفش A ممکن است توصيه شود. در اکثر موارد شديد اين بيماري، متوتروکسات (يک داروى ضد سرطان) ممکن است مؤثر باشد. کليهٔ اين مواد براى مهار پسوريازيس به‌کار مى‌روند، ولى هيچ‌کدام آن را معالجه نمى‌کنند.