| الباف جمع کلمهٔ ليف يا رشته
است. الياف مجموعه‌اى از
ملکول‌هاى زنجيره‌اى خطى و طويل
است، که تا حدود زيادى به موازات
يکديگر در محور طولى ليف قرار
دارند. الياف بطور کلى به دو دسته
طبيعى و مصنوعى رده‌بندى مى‌شوند.
الياف طبيعى خود مى‌تواند به‌صورت
الياف گياهي، حيوانى و معدنى باشد
و الياف مصنوعى مى‌توانند مصنوعى
يا نيمه‌مصنوعى باشند.
|
|
|
|
|
|
|
|
| الياف مصنوعى را ليف‌هاى بازيافته مانند ويسکوز و ليف‌هاى ترکيبى يا صنعتى مانند نايلون تشکيل مى‌دهد.
|
|
|
|
| الياف طبيعى شامل انواع ليف‌هاى نباتى مانند کتان، پنبه، ...؛ حيوانى مانند ابريشم، ... ؛ معدنى مانند فلزي، ... مى‌شود.
|
|
|
|
| الياف پنبه معروف‌ترين الياف گياهى است که امروز مهم‌ترين اليافى است که در صنعت نساجى به‌صورت گسترده به‌کار برده مى‌شود و بيشتر پوشاک مردم جهان از اين جنس است. پنبه انواع و اقسام گوناگون دارد و هر نوع پنبه براى تهيهٔ جنس خاصى مصرف مى‌شود. ۹۰ تا ۹۴ درصد پنبه از سلولز و ۵/۷ تا ۸ درصد آن از رطوبت و ۲ تا ۵/۲ درصد بقيه از مواد خارجى پرتو پلاسما و خاکستر تشکيل مى‌شود.
|
|
| کشورهاى توليدکننده پنبه از نظر فراوانى محصول عبارتند از: روسيه، ايالات متحده امريکا و چين. پنبه رنگ‌هاى مختلفى دارد؛ اعم از خاکستري، سفيد، رنگي، لکه‌دار و ... . مهم‌ترين عامل در طبقه‌بندى پنبه طول الياف آن است. بوته‌هاى کوچک پنبه در سال يک‌بار محصول مى‌دهد. اما در انواع بزرگ آن چند سال متوالى محصول برداشت مى‌شود.
|
|
| الياف پنبه را به دو طريق فيزيکى و شيميايى مى‌توان شناخت. در طريقهٔ فيزيکى با استفاده از آتش مى‌توان پنبه را سوزاند و پنبه با سرعت و بدون شعله سوخته و خاکستر باقى مى‌گذارد و بوى سوختن آن شبيه بوى سوختن کاغذ است. در طريقهٔ شيميايى از خاصيت حل شدن پنبه در محلول کوپرآمونيم استفاده مى‌شود که روش دقيق‌ترى است.
|
|
|
|
| کتان از الياف گياهى است که از ساقه‌هاى يک‌سالهٔ گياه کتان گرفته مى‌شود. کتان مشابه پنبه از سلولز و آب تشکيل شده است و به رنگ‌هاى زرد، سبز و قهوه‌اى مى‌باشد و استحکام آن تقريباً ۲ برابر الياف پنبه است و شفاف‌تر به‌نظر مى‌رسد. از کتان براى پارچه‌هاى خيمه، روميزي، لباس‌هاى دريايي، نخ‌هاى صحافى و طناب و ... استفاده مى‌شود.
|
|
|
|
| کنف از الياف گياهى است که راه‌هاى مختلفى در نحوهٔ کشت آن وجود دارد. از عوامل مهم در تعيين مرغوبيت کنف، رنگ آن است. رنگ‌هاى شفاف مثل سفيد و زرد مرغوب‌تر از رنگ‌هاى خاکستري، سبز و در کل رنگ‌هاى تيره مى‌باشد. مقاومت الياف با رنگ‌هاى روش بيشتر از الياف تيره است. از الياف کنف براى تهيه پارچه‌هايى مثل روکش تشک، انواع چادر، بادبان کشتي، انواع تسمه پروانه، نخ چله در قالى‌بافي، نخ‌هاى خياطى و طناب و ... استفاده مى‌شود.
|
|
|
|
| پشم از الياف حيوانى است که مانند مو و کرک از پروتئين مخصوصى به‌نام کراتين تشکيل شده است. پشم حاصل از انواع گوسفند مرغوب‌ترين نوع پشم است و به رنگ‌هاى سفيد، قهوه‌اي، سياه و زرد ديده مى‌شود.
|
|
| پشم مرينوس نوع مرغوب و مشهور پشم است. پشم خام ۳۰ تا ۷۰ درصد ناخالصى دارد که شامل چربي، مونيت (عرق خشک شده)، کثافات، مواد معدنى و گياهى خشک‌شده مى‌باشد.
|
|
| کيفيت پشم بستگى به نقاطى از بدن گوسفند دارد که پشم از آن رشد مى‌کند. چنانچه پشم از بدن گوسفند زنده چيده شود، پشم چيده‌شده ناميده شده و اگر از بدن گوسفند ذبح‌شده کنده شود. به پشم پوستى يا دباغى معروف است.
|
|
| از خواص فيزيکى پشم مى‌توان به نازکى وظرافت الياف، چين‌خوردگى و مجعد بودن، خاصيت ارتجاعي، طول الياف، درخشندگي، خاصيت گرما، استحکام و جذب رطوبت اشاره کرد.
|
|
|
|
| الياف طبيعى ابريشم طويل‌ترين ليف است. ابريشم از الياف حيوانى است که در توليد پارچه‌هاى دستباف زيبا و لطيف به‌کار مى‌رود. ليفى است پروتئينى که بر اثر انجماد موادى که کرم ابريشم ترشح مى‌کند، به‌دست مى‌آيد. ابريشم ليف بسيار محکمى است. مقاومت ابريشم در برابر حرارت بيش از پشم است و در حرارت ۱۴۰ درجه سانتى‌گراد به‌مدت زيادى مقاومت مى‌کند؛ ولى در ۱۷۵ درجه سانتى‌گراد به‌سرعت تجزيه مى‌شود. رنگ الياف ابريشم، زرد کم رنگ تا خاکسترى است.
|
|
| ابريشم در برابر مواد اکسيدکننده حساس است. اما در برابر قليايى‌ها آسيب‌پذيرى کمترى نسبت به پشم دارد.ابريشم در پوشش‌هاى ظريف و لباس‌هاى تابستانى و زمستانى (به دليل نگه داشتن حرارت در خود) کاربرد دارد.
|
|
|
|
.jpg)
.jpg)
