خبرهای کوتاه و خلاصه خبر

روزانه هزاران خبر از رويدادهاى گوناگون به روزنامه و نشريات مختلف از سوى منابع خبرى چون خبرگزارى‌ها، روابط عمومى‌ها، مراکز مستقل خبري، خبرنگاران، منابع رسمى و غيررسمى مخابره مى‌شود. گنجايش صفحات روزنامه‌ها و زمان انتشار اخبار نيز محدود است. در بسيارى مواقع خبرهاى دريافتى از منابع خبرى به‌خاطر ارزش‌هاى خبرى که در بر دارند، الزاماً گزينش مى‌شوند و قابل بهره‌بردارى هستند، اما به‌خاطر همين محدوديت زمان و گنجايش محدود نمى‌توان از آن به‌طور مشروح استفاده کرد. همچنين بسيارى ديگر از اخبار ماهيتاً مختصر يا کوتاه به روزنامه‌ها ارسال مى‌شود.

در چنين مواقعى مى‌توان از تکنيک تنظيم خبر به‌صورت خلاصه يا کوتاه بهره‌گيرى کرد.

خلاصه خبر

خبرهائى است که از يک پاراگراف کوتاه تشکيل شده و تيتر ندارد، به همين دليل به‌طور منفرد به چاپ نمى‌رسد، بلکه به‌صورت مجموعه‌اى از خلاصه خبرها در جايگاه ويژه‌اى درج مى‌شود خلاصه خبرها (News-in-breif)، چون تيتر ندارند در شروع پاراگراف به‌‌وسيله علامتى مثل ستاره (٭) يا نقطه سياه (•) از يکديگر متمايز مى‌شوند. خلاصه خبرها را معمولاً به‌صورت دوستونى در روزنامه‌ها کار مى‌کنند و مجموعاً تحت عنوان 'خلاصه اخبار' يا عناوينى چون: 'خلاصه اخبار داخلي' ، 'خلاصه اخبار خارجي' و... قرار مى‌گيرند، خلاصه خبر هر چند که مختصر است اما به عناصر خبرى پاسخ مى‌دهد يا بهتر بگوئيم به مهم‌ترين عناصر پاسخ مى‌دهد و مانند 'ليد' ويژگى‌هاى آن را دارد.

مثال:

- رويتر: معاون اول رئيس‌جمهورى انتخاب 'کان‌سون‌سان' را به‌سمت نخست‌وزيرى جمهورى دمکراتيک کره تبريک گفت.

- خبرگزارى فرانسه: وزير دفاع هند اعلام کرد: دولت هند تمامى اقدامات ممکن را براى حفاظت ايرانيان و اتباع خارجى ديگر همزمان با اقدامات کلى براى بازگرداندن آرامش به‌عمل آورده است.

- رويتر: رومانى در نظردارد به‌زودى تکنولوژى صنايع هوافضائى خود از جمله ساخت هليکوپتر را در اختيار مالزى قرار دهد.

- سى‌ان‌ان: يک تفنگدار دريائى آمريکا در يک برخورد مسلحانه در موگاديشو، مرکز سومالى کشته شد.

- آسوشيتدپرس: مقامات سازمان ملل اعلام کردند: در جريان تيراندازى افراد ناشناس که در مرکز کامبوج به‌وقوع پيوست، دو کامبوجى که براى اين سازمان کار مى‌کردند کشته شدند و دو پليس خارجى که از کارمندان اين سازمان محسوب مى‌شوند، مجروح شدند.

ذکر منبع خبر نيز در ابتداى خلاصه خبرهاى ضرورى است.

خبرهاى کوتاه

گفته شد که برخى از خبرها ماهيتاً کوتاه هستند يا به‌دليل کمبود جا يا رعايت مشى روزنامه به‌صورت کوتاه تنظيم مى‌شوند. اخبار کوتاه از چند پاراگراف کوتاه، بين دو يا سه پاراگراف تشکيل يافته‌اند. داراى ليد و تيتر هستند و به‌دليل کوتاهى حجم خبر، تيترها نيز به تبع آن بسيار کوتاه است. خبرهاى کوتاه از خلاصه خبرها مهمتر است. خبرهاى کوتاه را مى‌توان در يک مجموعه به چاپ رساند، اما به‌دليل داشتن تيتر اگر به‌صورت جداگانه نيز درج شوند قابل تشخيص هستند و در لابلاى ستون‌ها و خبرهاى ديگر گم نمى‌شوند. در تنظيم خبرهاى کوتاه به جزئيات خبر پرداخته نمى‌شود، چرا که يا اهميت چندانى ندارند يا اصولاً جزئيات آن براى خوانندگان مطلوب نيست. مکان، منبع و تاريخ در ابتداى خبرهاى کوتاه ذکر مى‌شود در حالى‌که درخلاصه خبر ذکر مکان و تاريخ ارسال خبر چندان ضرورت ندارد اما بايد منبع را حفظ کرد.

مثال:

چاپ آگهى تبريک و تسليت از اعتبار دولتى ممنوع شد.

تهران- خبرگزارى جمهورى اسلامي: چاپ هرگونه آگهى تبريک و تسليت به مناسبت‌هاى مختلف با استفاده از اعتبارات دولتى و شرکت‌ها يا مؤسسات وابسته به دولت ممنوع شد.

براساس بخشنامه صادره از سوى وزير جهاد سازندگى عدم رعايت اين دستورالعمل تخلف محسوب مى‌شود.

(جمهورى اسلامى - ۲۱ دى ۷۱ - با تغييرات و اصلاحات)