طراحی قرینه

در مقايسه با روزنامه‌هاى ديروز، روزنامه‌هاى امروز مجهزتر، زيباتر و پيچيده‌تر به‌نظر مى‌آيند. بخشى از آن مربوط به پيشرفت‌هاى تکنولوژى است، اما سردبيران، امروز مى‌دانند که خوانندگان روزنامه‌هاى آنان با تنوع وسايل ارتباط جمعى با طرح‌هاى زيبا و جلوه‌گر، از فيلم گرفته تا تابلوهاى تبليغاتى موجود در گذرگاه‌ها و خيابان‌ها تا آگهى‌هاى تجارتى تلويزيونى روبه‌رو هستند. مصرف‌کنندگان امروزى در مورد يک کالا از روى ظاهر و بسته‌بندى آن قضاوت مى‌کنند و به اين دليل به محصول روزنامه‌اى که ظاهرى ناآراسته داشته باشد، توجهى نشان نمى‌دهند. امروز روزنامه‌ها از ابزار، امکانات و روش‌هائى بهره مى‌گيرند تا زيباتر و خوشايندتر به‌نظر آيند که عمده‌ترين آنها عبارتند از:

- رنگ، چه به‌صورت تزئينى (در آگهى‌ها و تصاوير) و چه در کار عملى نشريه به‌صورت نمودارها، طرح و عنوان‌هاى صفحات و...

- فهرست و خلاصه و رئوس مطالب، که با کمک آن خواننده به‌راحتى مطالب مورد نظر خود را پيدا کند و به‌سرعت آنها را بخواند.

- شيوه‌ها و ابزار گرافيک، مانند نقشه‌ها، تمپلات، خط، جدول، چاپ مطلبى مربوط به مطلب اصلى داخل کادر در دل مطلب اصلى که همه اين کارها براى جلب توجه خواننده است.

- روش مستطيل (Modular Layout)، يعنى چيدن تمام مطالب به شکل مستطيل.

تقريباً تمام روزنامه‌هاى کنونى در جهان به يکى از دو قطع بزرگ (Broad Sheet)، يا کوچک (Tabliod)، نصف قطع بزرگ منتشر مى‌شوند. با اين حال قطع روزنامه هرچه باشد، اصول اوليه و اصلى طراحى در همه موارد صادق و يکسان است.

طراحى ويترينى

از آنجا که مشخص نيست خوانندگان دقيقاً چه مى‌خواهند، بيشتر روزنامه‌ها تيترهاى زيادى در صفحه اول خود مى‌آورند. يعنى صفحه‌اى که اشتهاء خوانندگان را باز و آنان را به صفحات ديگر جذب و دعوت مى‌کند. اما در اين روش کثرت تيترها و عکس‌ها ممکن است خوانندگان را به سرگيجه بکشاند به همين دليل روزنامه‌هائى که روش ويترينى را انتخاب مى‌کنند به يک تا دو تيتر بزرگ و يک تا دو عکس اکتفاء مى‌کنند.

طراحى طولى يا عرضى

چيدن مطالب در صفحه به شکل مربع مستطيل (Modular layout)، از شيوه‌هاى نوين در طراحى صفحه است. در اين روش نيز اگر بخواهيم از طراحى طولى استفاده کنيم مستطيل‌ها (تيتر و مطلب) کمتر عرض صفحه را به‌خود اختصاص مى‌دهند و بيشتر در طول صفحه قرار مى‌گيرند. در طراحى عرضى نيز مستطيل‌ها (تيتر و مطلب) ستون‌هاى بيشترى را در عرض صفحه به‌خود اختصاص مى‌دهند و مطالب به‌صورت مستطيل‌هائى با عرض زياد و طول کم صفحه‌بندى مى‌شود. تلفيق اين دو طراحى يعنى بهره‌گيرى از مستطيل‌هاى عرضى و طولى با هم راه مناسبى براى طراحى يک صفحه خواهد بود.

طراحى قرينه

در اين نوع طراحى يک طرح در قسمت راست و چپ روزنامه يا قسمت بالا و پائين صفحه که به‌طور تساوى تقسيم شده است، تکرار مى‌شود. معمولاً زمانى از اين نوع طراحى مى‌توان بهره گرفت که هدف نشان دادن تقابل يا تضاد يا مقايسه بين دو رويداد باشد. اين طراحى تنوع و زيبائى لازم را به صفحه نمى‌دهد. به همين خاطر فقط در موارد استثنائى در روزنامه مورد استفاده قرار مى‌گيرد.

از هر يک از اين رو‌ش‌ها بخواهيم استفاده کنيم بايد ابزار کار را بشناسيم تا به اسرار صفحه‌‌آرائى مناسب پى ببريم. صفحه‌آرائى نشان‌دهنده دانش، ذوق و خلاقيت صفحه‌آرا است. بيشتر روزنامه‌ها هر روز يکى از اين اشکال استاندارد را تکرار مى‌کنند اما غالباً براى طراحى صفحات با بخش‌هاى ويژه با شکل‌هاى خاص خود به صفحه تنوع مى‌بخشند.به ابزار کار اشاره کرديم که در مباحث قبل دربارهٔ هر يک از آنها بحث شد. ابزار کار يا چهار عنصر اساسى عبارتند از: تيترها، متن، عکس‌ها و شرح عکس‌ها.