تشخیص

سندرم مننژيت ويرال عبارت است از: تب، سردرد و تحريک مننژ همراه با پلئوسيتوز لنفوسيتيک CSF، بالا رفتن جزئى پروتئين و گلوکز طبيعي. علائم همراه شامل بى‌حالي، بى‌اشتهائي، تهوع و استفراغ، درد شکمى و اسهال است. اختلال بارز هوشياري، تشنج يا يافته‌هاى نورولوژيک فوکال مطرح‌کننده درگيرى پارانشيمال است و به‌طور تيپيک در مننژيت ويرال بدون عارضه ديده نمى‌شود.

اتيولوژى

اتيولوژى ( جدول - علل ويروسى مننژيت آسپتيک - و - شيوع فصلى ويروس‌هائى که به‌طور شايع موجب مننژيت مى‌شوند - ) اکثر موارد مننژيت ويرال به دليل انتروويروس‌ها (کوکساکي، پوليو، اکو و انتروويروس) ايجاد مى‌شوند و قسمت اعظم مننژيت‌هاى با کشت منفى را تشکيل مى‌دهند. از ديگر علل شايع مننژيت ويرال ويروس هرپس سيمپلکس (HSV) تيپ ۲، آربوويروس‌ها و HIV هستند. ميزان بروز عفونت‌هاى انتروويروسى و آربوويروسى در طى تابستان به مقدار زيادى افزايش مى‌يابد.

جدول علل ويروسى مننژيت آسپتيک

	شايع			با شيوع کمتر			نادر
	انتروويروس‌ها			HSV-1			آدنوويروس‌ها
	آربوويروس‌ها			LCMV			CMV
	HIV			اوريون			EBV
	HSV-2						آنفلوآنزاى A ،B، سرخک، پاراآنفلوآنزا، سرخجه،  VZV

توجه: CMV = ويروس سيتومگال، EBV = ويروس اپشتاين - بار، HSV = ويروس هرپس سيمپلکس، VZV = ويروس واريسلا زوستر، LCMV = ويروس لنفوسيتيک کوريومننژيت

جدول شيوع فصلى ويروس‌هائى که به‌طور شايع موجب مننژيت مى‌شوند

	تابستان - ابتداى پائيز			پائيز و زمستان			زمستان و بهار			غير فصلى
	آدنوويروس‌ها			LCMV			اوريون			HIV
	انتروويروس‌ها									HSV

توجه: در مورد اختصارات به جدول (- علل ويروسى مننژيت آسپتيک -) مراجعه شود.

تشخيص

تشخيص واکنش زنجيره پلى‌مراز PCR) CSF) تشخيص مننژيت و آنسفاليت ويرال را به ميزان زيادى آسان کرده است. تست PCR روشى انتخابى براى تعيين سريع، حساس و اختصاصى عفونت‌هاى ويروسى ناشى از انتروويروس‌ها، HSV، EBV و واريسلا زوستر (VZV) و CMV است. همچنين بايد سعى شود ويروس را از CSF و محل‌ها و مايعات ديگر بدن نظير خون، گلو، مدفوع و ادرار کشت داد. بررسى‌هاى سرولوژيک - از جمله مواردى که از نمونه‌هاى CSF و سرم استفاده مى‌کنند - مى‌تواند در تشخيص گذشته‌نگر مفيد است.

تشخيص افتراقى

تشخيص افتراقى مننژيت‌هاى باکتريال، قارچي، سلي، اسپيروکتى و ديگر علل عفونى آن‌ را بايد در نظر داشت. عفونت‌هاى پارامننژ، مننژيت باکتريال ناقص درمان شده، مننژيت نئوپلاستيک و بيمارى‌هاى التهابى غير عفونى نظير سارکوئيدوز و بيمارى بهجت هم در تشخيص افتراقى آن قرار مى‌گيرند.

درمان

در اکثر موارد مننژيت ويرال درمان محافظه‌کارانه يا علامتى کافى است و عموماً نيازى به بسترى نيست. نوزادان، افراد مسن، بيماران با نقص ايمني، افرادى که تشخيص نامعين دارند و مواردى را نتوان مننژيت باکتريال يا علل غير ويرال ديگر را رد کرد بايد بسترى گردند. سير و شدت مننژيت ناشى از EBV، HSV و VZV را مى‌توان توسط درمان ضدٌ ويروسي، خصوصاً آسيکلووير ۱۰mg/kg) IV هر ۸ ساعت براى ۷ روز) - کاهش داد يا برطرف نمود. ممکن است در بيمارى خفيف درمان خوراکى يک هفته‌اى يا آسکيلووير (۸۰۰mg روزى ۵ بار)، فان‌سيکلووير (۵۰۰mg هر ۸ ساعت) و والا سيکلووير (۱۰۰۰mg هر ۸ ساعت) کافى باشد. در درمان مننژيت HIV بايد درمان ضدٌ رتروويروسى بسيار فعال را انجام داد. درمان محافظه‌کارانه يا علامتى ديگر شامل داروهاى ضدٌ درد و تب‌بر است. در بزرگسالان پيش‌آگهى درمان کامل مننژيت ويرال عالى است.