جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

وضعیت‌ بهره‌برداری


براساس شاخص اقليمى احداث پيست‌هاى اسکى (وجود يک دوره سرد در يک منطقه کوهستانى که در آن طى مدت حداقل چهارماه عمق برف از ۵۰ سانتى‌متر هرگز کاهش نيابد). در سرتاسر رشته‌کوه زاگرس و بيشترين بخش از رشته‌کوه البرز به‌ويژه بخش‌هاى مرکزى و غربى آن امکان ايجاد پيست‌هاى اسکى و گسترش ورزش‌هاى زمستانى وجود دارد. در اين ميان منطقه زاگرس مرکزى فارس مرتفع. کهگيلويه و بويراحمد و چهارمحال و بختيارى با توجه به برخوردارى از ارتفاع متوسط افزون بر دو هزار متر فصل سرد طولانى که ماندگارى برف براساس معيار پيش گفته در برخى از مناطق آن تا پيش از هشت ماه نيز به طول مى‌انجامد. مطلوب‌ترين زمينه طبيعى براى گسترش ورزش‌هاى زمستانى فراهم است. غناء محيط طبيعى چشم‌اندازهاى بديع جغرافيائى و نيز جاذبه‌هاى مردم‌شناسى منطقه موجب مى‌شود که حتى بتوان اين منطقه را از نظر توانمندى‌هاى بالقوه يکى از ايده‌آل‌ترين مناطق طبيعى جهان براى گسترش ورزش‌هاى زمستانى به‌شمار آورد. گفتنى است در صورت گسترش پيست‌هاى اسکى و امکانات اقامتى در اين منطقه قطعاً مجموعه سياحتى آن پائين‌ترين ورزشگاه زمستانى جهان در عرض جغرافيائى کره زمين خواهد بود که اين امر گذشته از شهرت امکان برنامه‌ريزى مؤثر براى جذب طبيعت گرد از شيخ نشين‌هاى حاشيه خليج‌فارس را فراهم خواهد آورد.
در حال حاضر در ايران فقط ۱۶ پيست اسکى وجود دارد که از ميان آنها سه مجموعه داراى امکانات اقامتى (آبعلي، شمشک و ديزين) و پنج مجموعه نيز فقط داراى رستوران (در بندسر، کلوپ نور، توچال تاريک دره همدان و پيام آذربايجان شرقي) هستند.
هشت پيست ديگر حتى از حداقل امکانات رفاهى محروم هستند.
پراکنش اين پيست‌ها نيز اصلاً مطلوب نبوده و هفت تاى آنها در کوهستان‌هاى مشرف به تهران واقع بوده و در منطقه مستعد زاگرس مرکزى فقط سه پيست (سپيدان فارس، دنا کهگيلويه و بويراحمد و چلگرد چهارمحال و بختياري) وجود دارد که از هيچ‌گونه امکانات اقامتى و رفاهى برخوردار نيستند.
  قطب‌هاى اصلى
  قطب‌هاى بين‌المللى
در صورت ايجاد امکانات لازم قطعاً منطقه زاگرس مرکزى مى‌تواند يکى از قطب‌هاى بين‌المللى ورزش‌هاى زمستانى در جهان بوده و به قابليت‌هائى که از شهرت آن برمى‌آيد. سوئيس خاورميانه دست يابد اما در شرايط کنونى نيز سه پيست آبعلي، شمشک و ديزين در استان تهران قابليت جذب طبيعت‌گردان خارجى را دارند.
  قطب‌هاى ملى
به جزء پيست 'خور' بقيه پيست‌هاى استان تهران (آبعلي، شمشک، ديزين و دربندسر و کلوپ تور و توچال) به‌عنوان قطب‌هاى ملى در برنامه‌‌ريزى‌هاى ايرانگردى قابل توجه هستند.
دو پيست تاريک درهٔ همدان و پيام آذربايجان شرقى نيز از اين نظر قابل اعتنا هستند. البته طبيعت‌گردانى که چندان سخت‌گير نبوده و وسيله نقليه مناسب داشته باشند. مى‌توانند از تجربه يک بار اسکى در پيست‌هاى پايانى زنجان - خوشاکوه، آذربايجان غربي، سپيدان فارس، دنا کهگيلويه و بويراحمد، چلگرد چهارمحال بختيارى و بيجار کردستان بهره‌مند شوند.
  قطب‌هاى محلى
محدوديت‌هاى جغرافيائى عدم گسترش ورزش‌هاى زمستانى و به‌ويژه پر هزينه بودن اين ورزش‌ها موجب شده است اصولاً پى‌ريزى سامانه‌هاى لازم براى اين ورزش‌ها در کشور ما از چندان استقبالى برخوردار نباشد هم از اين‌رو به‌طور کلى رويکرد به اين ورزش‌ها در ايران منحصر است به ۱۶ نقطه‌اى که بيش از اين ذکر شد و در بقيه مناطق مطلقاً اثرى از اين ورزش‌ها وجود ندارد.
  وضعيت‌ بهره‌بردارى
اشتياق به يک بار اسکى در عرض کمتر از ۵۰ درجه موجب شده است بسيارى از خارجيانى که در فصل زمستان به کشور ما سفر مى‌کنند متقاضى سفر يکى از پيست‌هاى اسکى اصلى استان تهران (آبعلي، شمشک و ديزين) باشند اما آمار دقيقى از شمار اسکى‌بازان خارجى پيست‌هاى مذکور وجود ندارد. در سال‌هاى اخير به‌طور محدود شمار اسکى‌بازان خارجى علاقه‌مند به سفر به کهگيلويه و بويراحمد و چهار محال و بختيارى نيز افزايش يافته است. اما از تعداد تخمينى آنها نيز اطلاعى در دست نيست. رئيس هيئت کوهنوردى و اسکى کهگيلويه و بويراحمد بيست و پنجم اسفند هزار و سيصد و هفتاد و هفت در گفت و گو با خبرگزارى جمهورى اسلامى با اعلام خبر صعود دو اسکى باز فرانسوى به قله‌هاى 'قدويس' و 'قلم' اشاره کرده است همه ساله تعداد زيادى از کوهنوردان خارجى به همين منظور عازم اين منطقه مى‌شوند.
اما قطعاً حتى اگر آمار دقيقى نيز در اين‌باره وجود داشته باشد به هيچ‌وجه بيانگر توانمندى واقعى طبيعت ايران براى گسترش ورزش‌هاى زمستانى نيست زيرا اين ورزش‌ها همچنانکه ذکر شد بر خلاف اغلب ديگر شاخه‌هاى اکوتوريسم نيازمند امکانات زيربنائى متعدد هستند و تا اين امکانات مهيا نشود نمى‌توان درباره قابليت جذب علاقه‌مندان به ورزش‌هاى زمستانى به کشور به يک تخمين نسيى دست يافت.
همچنين گفتنى است که از ميان شاخه‌هاى گوناگون ورزش‌هاى زمستانى در پيست‌هاى اسکى ايران فقط اسکى به مفهوم مصطلح آن معمول است و از ورزش‌هاى مفرحى همچون لوژ سوارى و... خبرى نيست.


همچنین مشاهده کنید