سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا

تب برفکی(Foot and Mouth Disease)


   گنديدگى سم ((Foot- Rot (pietin)
عامل بيمارى گنديدگى سم گوسفند ميکروبى بى‌هوازى و بدون هاگ است، اين ميکروب باعث ناراحتى در سم و لنگش شديد دام مى‌گردد اين ميکروب در مکان‌هاى خشک بيش از ۲ هفته مقاومت نداشته و درصورتى‌که آغل مرطوب باشد، قادر است تا يک ماه زنده بماند. همچنين در لجنزارها و نقاط باتلاقى در تمام مدت زمستان زنده مى‌ماند. محل‌هاى گرم و مرطوب بهترين عامل جهت حفاظت اين ميکروب مى‌باشد.
   تب برفکى(Foot and Mouth Disease)
عامل بيمارى ويروسى است که مقاومت آن در هواى خشک بسيار زياد و در جايگاه‌ها و در ميان تودهٔ علوفهٔ خشک حتى به‌مدت يک‌ماه مى‌تواند قدرت بيمارى‌زائى خود را حفظ نمايد. اين ويروس باعث جراحات شديد در دهان، پستان و دست و پاى حيوانات نشخوارکننده مى‌گردد. براى جلوگيرى از اين بيماري، واکسيناسيون زيرجلدى تمام حيوانات مسنتر از ۶ ماه بايد انجام بگيرد.
دام‌هائى که براى اولين بار تزريق مى‌شوند، تجديد واکسيناسيون بعد از يک ماه ضرورى است، هر ۶ ماه يکبار دام‌هاى سالم و غيرآلوده بايد واکسيه شوند، از واکسيناسيون به‌خصوص در دوران باردارى و دام‌هاى کمتر از ۴ ماه بايد جلوگيرى کرد.
در مواردى که اين بيمارى در يک منطقه ديده مى‌شود لازم است حيوانات سالم از آلوده‌ها جدا گرديده و حيوانات آلوده علامت‌گذارى شوند. حيوانات سالم در منطقه‌اى که بيمارى در آن ديده شده است، نبايد از محل خارج شوند مگر براى کشتار، از شير و فرآورده‌هاى شيرى اين حيوانات نبايد استفاده شود. براى جلوگيرى از اشاعهٔ بيمارى مى‌بايد محل و لوازمى که با حيوان بيمار در تماس بوده‌اند، با محلول ۴ گرم در ليتر سود سوزآور ضدعفونى شوند.
   آبله گوسفند (Sheep pox)
عامل بيمارى ويروسى است که در مقابل خشکى داراى مقاومت زيادى مى‌باشد، اين ويروس در آغل‌هاى آلوده تا مدت ۶ ماه در مراتع تا ۲ ماه قدرت بيمارى‌زائى خود را حفظ مى‌کند بره‌ها و گوسفندان جوان به اين ويروس حساس‌تر هستند.
گرد و غبار آلوده به‌وسيلهٔ تاول‌هائى خشک شده حاصله از بيماري، چراگاه و آغل آلوده، حمل و نقل پشم و گوسفندان بيمار باعث شيوع بيمارى در گله‌هاى سالم مى‌شود. بيمارى از طريق دستگاه تنفسى نيز انتشار مى‌يابد. پيشگيرى به‌وسيلهٔ واکسيناسيون سالى يک‌بار کافى است.
   شاربن با سياه‌زخم (Anthrax)
علائم بيمارى عبارتند از: افزايش درجهٔ حرارت بدن، بى‌اشتهائى مطلق، بى‌حالي، جارى شدن خون سياهرنگ از تمام مجارى طبيعي، مرگ با حرکات تشنجى است و عامل بيمارى ميکروب هوازى و هاگدارى به‌نام با سيلوس آنتراسيس (Antrasis) است که به‌وسيلهٔ غذاى آلوده و يا نيش حشرات انتقال مى‌يابد. براى جلوگيرى از بيماري، واکسيناسيون يک‌بار در سال، جدا کردن دام‌هاى آلوده، مانع از ريختن حيوان آلوده برروى زمين، وارد نکردن دام جديد، مگر اينکه واکسينه شده باشد. ضدعفونى کردن اماکن مؤثر خواهد بود.
   آنتروتوکسيمى (Enterotoxemia)
عامل بيمارى ميکروب بى‌هوازى و هاگدارى به‌نام کلستريديوم ولشى (Clostridium Welchii)، است که به‌طور فراوان در خاک وجود دارد. بيمارى بيشتر در گوسفندان جوان دوماه تا يکساله و گاهى هم در گوسفندان پير ديده مى‌شود. بيمارى در اثر جذب زهرابهٔ ميکروبى از راه رودهٔ باريک حاصل مى‌شود. براى جلوگيرى از بيمارى بره‌هاى ۱ تا ۳ روز مايه‌کوبى شده و پس از يکماه دوباره تجديد شود. گوسفندان بالغ در دو نوبت و به فاصلهٔ ۳-۴ هفته مايع کوبى شوند.
   بروسلوز
عامل بيمارى ميکروبى (Briucellamelitensis) است که بيشتر در شير حيوانات آلوده وجود دارد. بيمارى اکثراً در اثر جفتگيرى دام نر آلوده به حيوانات ماده انتقال مى‌يابد.
در اثر مصرف فرآورده‌هاى حيواناتى (شير، گوشت، پنير تازه) که به اين بيمارى مبتلا هستند انسان به بيمارى (تب مالت) مبتلا مى‌شود. ميکروب اين بيمارى ممکن است در اثر تماس با ترشحات فرج، جفت جنين، بدن حيوان، جايگاه و لوازم آلوده، به انسان انتقال يابد. براى جفتگيرى بايد حيوانات عليه اين بيمارى واکسينه شوند و علاوه‌ بر اين، اقداماتى مثل جدا نگهداشتن حيوانات تازه وارد، استفاده از حيوانات نر سالم و عارى از بيماري، جدا کردن فورى حيواناتى که بچه مى‌اندازند و نمونه‌گيرى آنها، دفن کردن جنين و جفت در عمق زمين و ريختن آهک روى آن، جدا کردن نوزادان از مادرانى که احتمال آلودگى داده مى‌شوند و مراعات نکات بهداشتى در موقع زايش براى جلوگيرى از شيوع اين بيمارى ضرورى هستند.


همچنین مشاهده کنید