پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

انتشار جغرافیایی (۳)


  وضعيت فعلى ايدز در آسيا
در آسيا انتقال HIV در اواخر دههٔ ۱۹۸۰ تنها در تعدادى از کشورهاى منطقه آغاز شده بود، ولى از آن‌پس بسرعت منتشر گرديده است. اين منطقه که به‌مدت چندين سال پس از آغاز جهانى شدن ايدز، درعمل ايمن به‌نظر مى‌رسيد، سرانجام آلوده گرديد و همه‌گيرى تا سال ۱۹۹۷ در سراسر منطقه گسترش يافت. کشورهاى واقع در جنوب شرقى آسيا به‌استثناى اندونزي، فيليپين و لائوس بشدت آلوده هستند، درحالى که شيوع عفونت در کشور چين درحد پائينى قرار دارد. موارد تخمينى عفونت ناشى از HIV در کشور چين را تا اوايل سال ۱۹۹۸ بالغ بر ۴۰۰،۰۰۰ مورد ذکرکرده‌اند و در حال حاضر، ۲ همه‌گيرى بزرگ در آن کشور، در جريان است، يکى در بين معتادان تزريقى منطقهٔ کوهستانى جنوب غربى آن کشور و ديگرى که به‌تازگى حادث شده است، دربين افراد ناهمجنس‌خواه و بويژه در کرانه‌هاى دريا در شرق اين کشور که فاحشگى به‌علت فقر مردم و اختلاف طبقاتى پديدار شده است، درجريان مى‌باشد.
در هندوستان، ميزان موارد عفونت، کمتر از ۱% کل افراد بالغ جامعه تخمين زده شده است که هنوز در مقايسه با نسبت استاندارد بسيارى از کشورها در حد پايينى قرار دارد، ولى با اين وجود اين رقم ده‌برابر کشور چين مى‌باشد. در حال حاضر تخمين زده مى‌شود که حدود ۴ ميليون نفر با آلودگى به ويروس ايدز در اين کشور زندگى مى‌کنند که باتوجه به جمعيت آن کشور، اين تعداد، بزرگترين رقم آلودگى به HIV در مقايسه با ديگر کشورهاى جهان است. بررسى‌هاى اخير، در منطقهٔ Pondicherry حاکى از آن است که حدود ۴% زنان باردار دچار اين عفونت هستند. درضمن شيوع آزمون مثبت HIV دربين رانندگان کاميون در ايالت جنوبى مدرس، از ۵/۱% در سال ۱۹۹۵ به ۲/۶% درعرض يک‌سال، افزايش يافته است و بالاخره شيوع عفونت دربين معتادان تزريقى ايالات شمالى بسرعت به ۷۳% در سال ۱۹۹۶ رسيده است.
بعضى از کشورهاى منطقه مانند کامبوج، ميانمار، تايلند و ويتنام، ميزان خيلى بالايى از عفونت را گزارش کرده‌اند. به‌طورى که حدود ۳/۲% بزرگسالان تايلندى دچار عفونت هستند و اين افراد يا جزء زنان روسپى يا مشتريان آنان يا معتادان تزريقى مى‌باشند.
السالوادور، يکى ديگر از کشورهاى واقع در جنوب‌شرقى آسيا است که ازنظر عفونت HIV چهرهٔ پيچيده‌اى دارد. و بى‌حفاظ‌ترين محل در کامبوج مى‌باشد، به‌طورى که بيش از ۳% زنان آبستن، يک شانزدهم سربازان و نيروى پليس و يک‌دوم زنان روسپى دچار عفونت ناشى از HIV هستند و روسپى‌گرى تجارتى همچنان شيوع زيادى دارد. طى يک پژوهش، حدود سه‌چهارم پرسنل ارتش و دوپنجم دانش‌آموزان پسر، طى يک سال قبل از آغاز پژوهش، تماس با زنان روسپى را ذکر کرده‌اند.
در ميانمار نيز عفونت ناشى از HIV در زنان روسپى از ۴% در سال ۱۹۹۲ به ۲۰% در سال ۱۹۹۶ افزايش يافته، دوسوم معتادان تزريقي، دچار عفونت HIV بوده، زنان باردار نيز در ۲/۲% موارد، آلودگى به اين ويروس را نشان داده‌اند.
درمجموع حدود ۲۰% کل موارد جهانى آلودگى به ويروس ايدز در آسيا زندگى مى‌کنند و تخمين زده مى‌شود که اين رقم تا سال ۲۰۰۰ ميلادى به ۲۵% افزايش يابد.
افزايش ميزان بروز عفونت‌هاى آميزشى (Sexually Transmitted Infection-STI) در بعضى از جمهورى‌هاى استقلال‌يافتهٔ شوروى سابق حاکى از ناسالم بودن تماس‌هاى جنسى و انتشار قريب‌الوقوع عفونت HIV مى‌باشد.
  وضعيت ايدز در منطقه مديترانه شرقى (سال ۱۹۹۴)
همانطور که پيش از اين در رابطه با سومين الگوى اپيدميولوژى ايدز ذکر شد، ورود اوليهٔ بيمارى به منطقه تاحد زيادى معلول خون و فراورده‌هاى خونى وارداتى آلوده يا ازطريق افرادى بوده است که در مناطق آلوده تماس جنسى داشته‌اند. تعداد کل موارد ايدز گزارش‌شده از اين منطقه تا پايان سال ۱۹۹۴ به ۳۰۴۳ مورد بالغ مى‌شود. هرچند تعداد واقعي، بيش از اين رقم مى‌باشد و در حال حاضر شواهد فزاينده‌اى درمورد انتقال محلي، به‌تقريب در همهٔ کشورهاى منطقه وجود دارد. همچنين شواهدى مبنى بر پيشرفت سريع آلودگى به HIV در رابطه با الگوهاى رفتارى خاصى مانند اعتياد به مواد مخدر به دست آمده است. به‌طورى که ميزان آلودگى آنان از ۵% در سال ۱۹۸۷ به ۱۴% در سال ۱۹۸۹ افزايش يافته است و ميزان آلودگى سرولوژي، در حدود ۱ نفر در هر ۱۰۰۰۰ نفر افراد جمعيت مى‌باشد. حدود ۷۴% موارد شناخته‌شده، در مردان و ۲۶% آن در زنان رخ داده است.
عوامل مؤثر در انتشار عفونت ناشى از HIV در منطقه:
۱. فراورده‌هاى خوني: ورود ويروس به منطقه، به‌طور عمده ازطريق مصرف فراورده‌هاى خونى آلوده در اوايل دهٔ ۱۹۸۰ صورت گرفته است و احتمال دارد موارد معدودى ازطريق رابطهٔ جنسى وارد منطقه شده باشد.
۲. همجنس‌بازي: همجنس‌بازى در اين منطقه از موقعيت اجتماعى پسنديده و آشکارى برخوردار نيست و الگوى همجنس‌بازي، نيز با آنچه که در اروپا و آمريکا ملاحظه مى‌شود، تفاوت دارد. به‌طورى که افراد همجنس‌باز، در منطقهٔ مديترانه شرقى داراى شرکاء جنسى متعددى نمى‌باشند.
۳. فحشاء: فحشاء در بيشتر کشورهاى منطقه غيرقانونى است، با اين حال کمابيش وجود دارد.
۴. اعتياد تزريقي: شواهدى از انتشار سريع عفونت دربين معتادان منطقه وجود دارد، ولى با توجه به عدم دسترسى مقام‌هاى بهداشتى به اين افراد، آمار دقيقى از آنان در دست نمى‌باشد و به‌طور خلاصه در منطقهٔ مديترانه شرقى مذهب و معيارهاى اجتماعى و فرهنگى وابسته به آن مردم را به احترام به نفس و اخلاق تعليم داده و دعوت مى‌نمايد.
  وضعيت بيمارى در ايران
اولين مورد ايدز در سال ۱۳۶۶ در يک کودک ۶ سالهٔ مبتلا به هموفيلى که از فاکتورهاى انعقادى آلوده به ويروس ايدز وارداتى از اروپا استفاده مى‌نموده تشخيص داده شده است و تا ۱/۴/۱۳۷۹ حدود ۲۱۵۷ نفر آلوده به HIV شناسايى شده‌اند. به‌طورى که ۶۵% آنان ازطريق اعتياد تزريقي، ۹% انتقال خون و فراورده‌هاى خوني، ۱۳% ازطريق آميزش، ۱% از مادر به کودک مبتلاشده و نحوهٔ ابتلاى ۱۲% آنان مشخص نشده است. از ۲۹۳ مورد ايدز شناسايى‌شده، يک مورد در سال ۱۳۶۶، ۳ مورد در سال ۱۳۷۲، ۶ مورد در سال ۱۳۶۸، ۱۰ مورد در سال ۱۳۶۹، ۲۵ مورد در سال ۱۳۷۰، ۱۷مورد در سال ۱۳۷۱، ۳۱ مورد در سال ۱۳۷۲، ۲۱ مورد در پايان سال ۱۳۷۳، ۱۴ مورد در سال ۱۳۷۴، ۳۴ مورد در سال ۱۳۷۵، ۳۳ مورد در سال ۱۳۷۶، ۳۰ مورد در سال ۱۳۷۷ و ۲۶ مورد در سال ۱۳۷۸ و ۴۳ مورد تا اوايل تابستان ۱۳۷۹ گزارش گرديده که در مجموع بالغ بر ۲۹۳ مورد ايدز و ۱۸۶۴ مورد عفونت ناشى از ويروس عامل ايدز مى‌باشد و ۹۵% آنان را مردان و %۵ باقيمانده را زنان تشکيل مى‌دهند. بيشتر موارد بيمارى در گروه سنى ۱۵ تا ۴۹ ساله، رخ داده است و مدارک موجود حاکى از آن است که موارد منتقل‌شده ازطريق اعتياد تزريقي، بسرعت رو به افزايش بوده است.
براساس اطلاعات موثق و تأئيدشده‌اى که از زندان‌هاى تأديبى و مراکز بازپرورى کشور بدست آمده است، عدهٔ بسيارى از ساکنان بعضى از اين مراکز و بخصوص کرمانشاه و کرمان، ازنظر HIV مثبت مى‌باشند و اين درحالى است که بعضى از آنان داراى همسر بوده، هر چندماه يک‌بار به مرخصى مى‌روند... عدهٔ زيادى از اين زندانيان داراى جرايم سنگينى نبوده، پس از سپرى شدن اين دوران به آغوش جامعه بازمى‌گردند و آنان که روزى به جرم حمل يا استعمال مکرر مواد مخدر يا سرقت، به‌منظور تهذيب و تأديب به اين مراکز انتقال يافته‌اند، پس از آزادي، بعضى از بيمارى‌هاى آميزشى نسل جديد، مانند هپاتيت B و ايدز و بعضى از بيمارى‌هاى قديمى طغيان کرده مانند سل را نيز با خود به ارمغان مى‌آورند و چه‌بسا همچنان با اعتياد بازمى‌گردند! اگر امروز نيز نجنبيم و به‌طور جدى و بموقع عمل نکنيم، فردا بسيار دير است و برما آن رود که بر بعضى از همسايه‌هاى شمالى و جنوبى و شرقى کشورمان و بر هندوستان و جنوب شرقى آسيا رفته است! چنين مباد...


همچنین مشاهده کنید