|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| هپاتيت A: رعايت بهداشت فردى و تأمين بهداشت عمومى از شيوع هپاتيت A خواهد کاست. اقدام‌هائى مانند کلرينه کردن آب آشاميدنى و قراردادن وسايل آلوده درمعرض فرمالين، اشعهٔ فرابنفش يا حرارت دادن آنها باعث محو ويروس هپاتيت A در مواد و وسايل آلوده مى‌گردد. جوشاندن به مدت يک دقيقه نيز باعث ازبين رفتن اين ويروس مى‌شود.
|
|
| ظروف غذا، قاشق و چنگال، البسه، سرسوزن‌ها و فضولات بيماران بايد توسط پرسنل مجهز به دستکش و جدا از ظروف و وسايل ساير بيماران جابجا شود.
|
|
| کسانى که با نخستى‌هاى غيرانسان مانند شامپانزه، در تماس هستند، بايد مجهز به دستکش باشند.
|
|
| جداسازى کامل اين بيمارى در بيمارستان و منزل، لزومى ندارد، ولى بايد آموزش‌هاى لازم به ملاقات کنندگان آنها داده شود.
|
|
| ايمن‌سازى اکتيو با واکسن تهيه شده از ويروس کشته‌شدهٔ هپاتيت A در کشورهاى پيشرفته با موفقيت زيادى مصرف شده است و ــ‌بخصوص در مسافرت به مناطق بومى‌ــ مفيد بوده است، ولى در کشورهاى در حال پيشرفت که بيشتر کودکان در سنين پائين دچار عفونت ناشى از HAV مى‌شوند و به‌دنبال آن، ايمنى هميشگى کسب مى‌نمايند، اگر قرار باشد تزريق واکسن هپاتيت A به اندازهٔ عفونت طبيعى ناشى از اين ويروس، مؤثر واقع نشود و دريافت کنندگان اين واکسن در سنين بالاتر، در مقابل موارد بالينى بيماري، حساس باقى بمانند و سرانجام به شکل‌هاى با علامت بالينى بيمارى مبتلا گردند، مصرف اين واکسن اقدام عاقلانه‌اى به‌نظر نمى‌رسد. بنابراين، در اين‌گونه کشورها که کنترل هپاتيت A در مقايسه با ساير بيمارى‌هاى عفوني، از اولويت چندانى برخوردار نيست و واکسيناسيون يادآور نيز ممکن است ميسر نباشد، در حال حاضر مصرف اين واکسن توصيه نمى‌شود و بايد همچنان به اقدام‌هاى پيشگيرندهٔ فعلى اکتفا نمود.
|
|
| تأثير ايمونوگلوبولين در جهت ملايم نمودن شدت هپاتيت A يا پيشگيرى از بروز اين بيمارى بخوبى شناخته شده است.
|
|
| هپاتيت B: پيشگيرى اوليه در هپاتيت B شامل ارتقاء آگاهى‌هاى بهداشتى مردم ــ‌بخصوص افراد در معرض خطرــ و تأکيد بر اين واقعيت است که اگر از ابتلاء به اين بيمارى جلوگيرى نشود، ممکن است بصورت برق‌آسا باعث مرگ بيماران گردد يا پس از تبديل به حالت حاملى مزمن، زمينه‌ساز آلودگى ساير افراد جامعه شود؛ اين در حالى است که بيمارى از قابليت پيشگيرى بالائى برخوردار است.
|
|
| رفع مشکل‌هاى اقتصادى مرتبط با بيمارى (مانند رفع موانع اقتصادى ازدواج بموقع، استفاده از خدمات پزشکى سالم و بهداشتى و ...) و واکسيناسيون و ايمن‌سازى انفعالى در صفحه‌هاى بعد به تفصيل مورد بحث قرار خواهد گرفت.
|
|
| هپاتيت C: از آنجا که هپاتيت C يک مشکل عمدهٔ جهانى است، درمان آن هزينه‌‌بَر بوده و تأثير زيادى دربَر ندارد. از اين رو پيشگيرى مقدم است و بايد اقدام‌هاى زير، در اولويت قرار گيرد:
|
|
| - غربالگرى خون و فرآورده‌هاى خونى در سراسر دنيا. استفاده مؤثر از احتياطى کلى و Barrier techniques .
|
|
| - انهدام سرسوزن‌هاى يکبار مصرف و استرليزه کردن مناسب وسايل چندبار مصرف، از جمله سرنگ‌ها.
|
|
| - توسعهٔ آموزش‌هاى عمومى درمورد خطرهاى استفاده از وسايل غيراستريل .
|
|
| و بالاخره پيشگيرى اوليهٔ هپاتيت E شامل آموزش مردم مبنى بر دفع بهداشتى مدفوع، شستشوى دست‌ها از خوردن غذا، رعايت موازين بهداشتى مربوط به جلوگيرى از انتشار مدفوعى - دهانى
ويروس و مدرنيزه کردن سيستم آب و فاضلاب استان‌ها مى‌باشد و ايمونوپروفيلاکسي، در حال حاضر، امکان‌پذير نيست.
|
|
|
|
| هنوز درمان مؤثرى که در صورت تشخيص زودرس هر يک از هپاتيت‌ها بتواند تأثير بازدارنده‌اى بر سير بيمارى داشته باشد، در دسترس نمى‌باشد.
|
|
|
|
| موارد شديد و برق‌آساى بيمارى را بايد در بيمارستان، بسترى و تحت مراقبت‌هاى لازم، قرارداد.
|
|
| هپاتيت B حاد، درمان اختصاصى ندارد، ولى پيوند کبد در موارد زير ممکن است جان بيمار را نجات دهد:
|
|
| - کاهش 'فاکتور ۵' به کمتر از ۲۰% در بيمارى که دچار آنسفالوپاتى است
|
| - کاهش شديد اندازهٔ کبد در سونوگرافى يا سيتى‌اسکن اين عضو
|
| - فقدان حيات بيش از ۹۵% سلول‌هاى کبدى در بيوپسى ترانس ژوگولر
|
| - مجموعه‌اى از عوامل سن، سرعت پيشرفت بيمارى و حجم کبد
|
|
| درمان با اينترفرون درحدود ۲۰% موارد هپاتيت C مؤثر بوده است. اين بيماران بايد از مصرف الکل اجتناب نمايند. زيرا الکل باعث تشديد ضايعه‌هاى کبدي، افزايش بروز سرطان کبد و کاهش پاسخ به انترفرون مى‌گردد.
|
|
| تجويز مقادير زياد فاکتور ترانسفرو گاماگلوبولين هپاتيت B در درمان هپاتيت مزمن و حالت حاملى مزمن بى‌تأثير است و در حال حاضر فقط تأثير انترفرون آلفا به‌اثبات رسيده است. به طورى که تزريق زيرپوستى اين ماده به مقدار روزانه پنج ميليون واحد و به مدت ۱۶ هفته در ۴۰% بزرگسالان مبتلا به هپاتيت مزمن، مؤثر واقع شده است.
|
|
| به منظور بررسى تأثير انترفرون بر پيشگيرى از بروز کارسينوم هپاتوسلولر، در زمينهٔ هپاتيت C مزمن، تعداد ۱۴۹ نفر از مبتلايان به اين نوع هپاتيت را طى يک دورهٔ ۷ تا ۸ ساله مورد مطالعه قرار دارند و مشاهده نمودند که در گروه اول و دوم که انترفرون دريافت نموده و پاسخ کامل يا نسبى داده‌اند، ميزان بروز سرطان کبد، به ترتيب، بالغ بر صفر و ۳/۰% بوده است. در حالى که در گروه سوم که اين دارو را دريافت نکرده‌اند، در حدود ۶/۱% بود که اختلاف معنى‌دارى را نشان مى‌داد. اين موضوع حاکى از آن است که انترفرون ممکن است بتواند از بروز اين نوع سرطان جلوگيرى نمايد.
|
|
| پيشگيرى ثالثيه در مبتلايان به هپاتيت E شامل مراقبت صحيح از مبتلايان به هپاتيت برق‌آسا و آنسفالوپاتى کبدى و بخصوص زنان باردار مبتلا به اين بيمارى مى‌باشد.
|
|
|
|
| اقدام‌هائى که طى همه‌گيرى‌ها بايد انجام شود: هپاتيت‌هاى D،C،B و G به طور معمول بصورت تک‌گير، خودنمائى مى‌نمايند. درمورد هپاتيت E در گفتار بعد توضيح داده شده است و در همه‌گيرى‌هاى هپاتيت A اقدام‌هاى زير را بايد انجام دهيم:
|
|
| ۱. تعيين شيوهٔ انتقال با استفاده از پيگيرى‌هاى اپيدميولوژي
|
|
| ۲. به اجراء گذاشتن اقدام‌هاى خاصى در جهت ارتقاء سطح بهداشت از طريق حذف آلودگى مدفوعى از مواد خوراکى و آب
|
|
| ۳. در بعضى موارد پيشگيرى وسيع با ايمونوگلوبولين در اپيدمى ناحيه‌اي
|
|
| ۴. کنترل همه‌گيرى رعب و وحشت پديدآمده با خوددارى از پنهان‌کارى و اطلاع‌رسانى به مردم از طريق وسايل ارتباط جمعى و بخصوص شوراهاى اسلامى محلى و رابطان بهداشتى
|
|
| اقدام‌هائى که طى بروز حوادث بايد انجام شود: به هنگام تجمع عده‌اى از افراد، بدون تمهيدات بهداشتى لازم، احتمال بروز اين بيماري، بالقوه وجود خواهد داشت. بنابر اين، درصورت
بروز مواردى از هپاتيت A در چنين جمعيتى بايد درجهت افزايش امکانات بهداشتى و آب سالم مورد نياز آنها کوشش نمود. شايان ذکر است که تجويز گاماگلوبولين به چنين جمعيتى هرگز نمى‌تواند
جايگزين بهداشت محيط شود.
|
