عوامل فرهنگی

زوج جوانى که اخيراً از دانمارک به سيدنى به قصد زندگى کردن مهاجرت کردند، از سوى شعبه محلى باشگاه Jaylees دعوت شدند. پس از گذشتن چند هفته از پذيرفته شدن عضويت آنها در باشگاه چند تن از بانوان شکايت کردند که مرد دانمارکى به دوستى با آنها اظهار علاقه کرده بود، و آنها در حضور او احساس ناراحتى مى‌کردند و از طرف ديگر مردان باشگاه احساس مى‌کردند که زن دانمارکى با ايما و اشاره رغبت جنسى خود را نشان مى‌داد.

اين مثال نشان مى‌دهد که در واقع شعاع حريم خصوصى بسيارى از اروپائى‌ها تنها ۲۰ تا ۳۰ سانتى‌متر و در بعضى فرهنگ‌ها، حتى کم‌تر از اين است. زوج دانمارکى هنگامى‌که در فاصله ۲۵ سانتى‌مترى استراليائى‌ها مى‌ايستند کاملاً احساس راحتى مى‌کردند و مطلقاً ار اينکه به حريم خصوصى آنان که ۴۶ سانتى‌متر بود، تجاوز نموده‌اند، بى‌خبر بودند. در ضمن دانمارکى‌ها بيشتر از استراليائى‌ها در چشمان ديگران نگاه مى‌کردند و اين نيز باعث سوء‌تفاهم مى‌شد.

رفتن به داخل حريم صميمى جنس مخالف، روشى براى ابراز علاقه به آن شخص است. اگر طرف مقابل با اين حرکت مخالف باشد، به عقب حرکت مى‌کند تا فاصله حفظ شود و اگر اين حرکت مورد قبول باشد، طرف مقابل در همان‌جا ثابت مى‌ماند و اجازه مى‌دهد که متجاوز در حريم خصوصى او باقى بماند. چيزى که از نظر دانمارکى‌ها يک برخورد اجتماعى معقول بود، از نظر استراليائى‌ها يک 'اشاره جنسي' محسوب مى‌شد. دانمارکى‌ها عقيده داشتند که استراليائى‌ها سرد و غيرصميمى هستند زيرا مرتب به عقب حرکت مى‌کردند تا فاصله‌اى را که در نظر آنان قابل قبول بود، حفظ کنند.

اخيراً در کنفرانسى در آمريکا، متوجه شدم که وقتى شرکت‌کنندگان آمريکائى ملاقات و صحبت مى‌کردند، در يک فاصله قابل قبول ۴۶ تا ۱۲۰ سانتى‌متر از يکديگر مى‌ايستادند و ضمن صحبت، همچنان در همان محل باقى مى‌ماندند. اما زمانى‌که يک شرکت‌کننده ژاپنى با يک آمريکائى صحبت مى‌کرد، هر دو به آرامى دور سالن چرخ مى‌زدند، به اين صورت که آمريکائى به سمت عقب و دور از ژاپنى حرکت مى‌کرد و ژاپنى به‌تدريج به سمت آمريکائى پيش مى‌رفت. در واقع هر دو آنان درصدد يافتن فاصله‌اى بودند که از نظر فرهنگى بر ايشان قابل قبول باشد. فرد ژاپنى که حريم صميمى او کوچک‌تر و ۲۵ سانتى‌متر است، مکرراً به جلو حرکت مى‌کرد تا موقعيت مکانى خود را تنظيم کند، اما با اين عمل، به حريم صميمى آمريکائى تجاوز مى‌کرد و او را وادار به عقب رفتن مى‌نمود، تا او بتواند مکان مورد نياز خود را تأمين کند.

مشاهده فيلم ويدئوئى از چنين پديده‌اى با دور تند، به‌نظر مى‌رساند که هر دو مرد مشغول رقصيدن در دور اتاق کنفرانس هستند، در حالى‌که مرد ژاپنى قدم اول را برمى‌دارد. بنابراين واضح است که چرا هنگام مذاکرات کاري، آسيائى‌ها و اروپائى‌ها و آمريکا‌ئى‌ها به طرزى مشکوک با هم برخورد مى‌کنند و آمريکا‌ئى‌ها يا اروپائى‌ها، آسيائى‌ها را 'سمج' و 'خودماني' تصور مى‌کنند و آسيائى‌ها، به اروپائى‌ها يا آمريکائى‌ها با صفات 'سرد' و 'نچسب' و 'خشک' اشاره مى‌کنند.

عدم آگاهى از تفاوت‌هاى فاصله در حريم صميمى فرهنگ‌هاى مختلف مى‌تواند به‌راحتى موجب سوء‌تفاهم و پديد آمدن ديدگاه‌هاى غلط شود.