سه شنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 23 April, 2024
مجله ویستا

رشد مجدد در گرامینه‌ها


قسمتى يا تمام شاخ و برگ گياهان علوفه‌اى مورد استفاده قرار مى‌گيرند. لذا رشد مجدد براى استمرار محصول ضرورى است. در عمل چرا، قسمتى از شاخ و برگ به‌طور مداوم مورد استفاده قرار مى‌گيرد. برداشت و چيدن علوفه به اندازه چرا انتخابى نيست و در نتيجه سبب برداشت تمام شاخ و برگ بسته به‌گونه گياه، عادت رشد و مديريت قبلي، مى‌گردد. ممکن است که عکس‌العمل‌هاى گياه، از جمله رشد مجدد، در دو سيستم چيدن و چراى شاخ و برگ به‌طور کامل متفاوت باشند.
  رشد مجدد در گرامينه‌ها
لانکر مشخص کرد که رشد مجدد از قسمت‌هاى رويشى يا پنجه‌هاى بدون ساقه گياهان گرامينه، به‌خصوص در گياهان چندساله، معمولاً مى‌توانند چند منشاء داشته باشند. ۱. برگ‌هاى جوان در حال رشد که از درون برگ‌هاى تا شده خارج مى‌شود (برگ‌هائى که به‌طور کامل رشد کرده‌اند رشد مجدد ندارند)، ۲. از پلاستوکرون‌هاى جديد، ۳. از پنجه‌هاى جديد در زاويه برگ‌ها که ممکن است توسط چيدن تحريک شوند، ۴. از ريزوم‌هائى که جديداً از خاک بيرون آمده و پس از رسيدن به سطح خاک تبديل به پنجه‌هاى طبيعى مى‌گردند. مسيرهاى مختلف تجديد رشد يک جامعه گياهى دوام و قابليت استفاده گياهان گرامينه چند ساله را براى چمن و مرتع توجيه مى‌نمايد.
  رشد مجدد در بقولات
در بقولات رشد دوباره تنها به ساقه‌هاى جديدى محدود مى‌شود که از جوانه‌هاى در حال استراحت گره‌هاى قاعده‌اى (طوقه) به‌وجود مى‌آيند. قطع برگ‌ها نيز مى‌تواند به حدى باشد که کليهٔ جوانه‌هاى جانبى را حذف کرده و همانند آنچه در يک يخبندان براى بقولات با رشد برون‌زمينى (Epigeous)، (مانند سويا) اتفاق مى‌افتد، توانائى رشد مجدد را از گياه سلب کند. در يونجه که گياهى چند ساله است، چيدن شاخ و برگ گياه سبب تحريک رشد جوانه‌هاى طوقى که در سطح خاک يا کمى زير سطح خاک قرار دارند مى‌شود. اگر برداشت يونجه تا بعد از مرحله گلدهى به تأخير بيفتد (درست مانند وقتى که يونجه را چيده باشند) غالبيت انتهائى از بين مى‌رود در نتيجه پنجه‌هاى جديد از جوانه‌هاى طوقه به‌وجود مى‌آيند و لذا در زمان برداشت يونجه‌هاى جديد هم برداشت مى‌شوند. برداشت ساقه‌هاى جديد يونجه ممکن است نگران‌کننده باشد اما اغلب اعتقاد دارند که اين عمل خسارتى به محصول بعدى نمى‌زند. به ظاهر دليلش آن است که ساقه‌هاى جديد به‌سرعت جاى قسمت‌هاى قطع شده را پر مى‌کنند. البته برداشت مکرر ساقه‌هاى جديد در يونجه همانند چراى مستمر و با فاصله کم مى‌تواند سبب تخليه ذخاير غذائى گياه و تضعيف آن شود.


همچنین مشاهده کنید