پریتونیت اولیه

پريتونيت اوليه (خود به‌خود) که بدون پارگى مجراى گوارش رخ مى‌دهد عمدتاً از انتشار خونى باکترى‌ها ناشى مى‌شود، ولى گاهى از اوقات درنتيجهٔ تهاجم مستقيم باکترى‌ها و عبور آنها را از ديواره روده به حفرهٔ صفاق بروز مى‌کند. پريتونيت اوليه عمدتاً در مبتلايان به سيروز يا سندروم نفروتيک، لوپوس اريتماتوز سيستميک و يا پس از اسپلنکتومى در کودکان ديده مى‌شود. عود در سيروز شايع و غالباً مرگبار است.

يافته‌هاى بالينى

تظاهر بالينى پريتونيت اوليه به نوع ثانويه شباهت دارد، با شروع ناگهانى تب، درد شکم، اتساع، ريباند تندرنس. با اين‌حال، يک‌چهارم از بيماران علائم خفيف دارند و يا اصلاً علامت صفاقى ندارند. در اکثر بيماران تظاهرات بالينى و بيوشيميائى سيروز پيشرفته و يا نفروز ديده مى‌شود. تشخيص با بررسى مايع آسيت قطعى مى‌شود که در آن شمارش گلبول سفيد بيش از ۵۰۰/mL و نسبت لکوسيت‌هاى پلى‌مورفونوکلئر بيش از ۲۵% است. در صورتى‌که گراديان آلبومين بين مايع آسيت

و خون بيش از ۱/۱ g/dL باشد، سطح اسيد لاکتيک سرم افزايش (>mg/dL ۳۳) يا pH مايع آسيت کاهش يافته باشد (<۳۱/۷) تشخيص تائيد مى‌شود. باکترى‌ها تنها در ۲۵% از اسميرهائى که رنگ‌آميزى گرم دارند ديده مى‌شود.

درمان

آنتى‌بيوتيک‌هاى سيستميک (سفوناکسيم يا ترکيبى از يک آمنيوگليکوزيد و آمپى‌سيلين) و درمان حمايتى بايد به‌محض مشخص شدن تشخيص آغاز شوند. ميزان مرگ و مير حدود ۶۰% است ولى تنها در نيمى از موارد مرگ از پريتونيت ناشى مى‌شود. انسفالوپاتى کبدى پيشرونده و نارسائى کليوى نشانه‌هاى بدى هستند.