جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

هیپو - هیپر فسفاتمی


  هيپوفسفاتمى
معمولاً هيپوفسفاتمى خفيف بدون علامت است. در هيپوفسفاتمى شديد (≤۱mg-dL) ممکن است بيماران ضعف عضلاني، کرختى و گزگز داشته باشند. رابدوميوليز در الکليسم مزمن شايع است و ممکن است در طى درمان کتواسيدوز ديابيتى يا توسط هيپرالمانتاسيون يا تغذيه مجدد بيماران مبتلا به سوءتغذيه ايجاد شود. ضعف عضلات ديافراگم مى‌تواند موجب نارسائى تنفسى گردد.
  اتيولوژى
اتيولوژى علل هيپوفسفاتمى عبارتند از: کاهش جذب روده‌اى (کمبود ويتامين D، آنتى‌اسيدهاى باندشونده به فسفر، سوءجذب، راشى‌تيسم وابسته به ويتامين D)، دفع ادرارى (هيپرپاراتيروئيدي، کمبود ويتامين D، راشى‌تيسم وابسته به ويتامين D، هيپرگليسمي، استئومالاسى ناشى از سرطان، الکليسم) و جابه‌جائى فسفر از خارج سلول به داخل سلول (تجويز انسولين يا مصرف مواد مغذى که آزادسازى انسولين را تحريک مى‌کنند).
  درمان
هيپوفسفاتمى خفيف را مى‌توان به‌طور خوراکى با شير، نوشابه‌هاى گازدار يا نوترافوس (Neutraphos) يا K - فوس (K-phos) (تا ۳g/d در ۶-۴ دوز منقسم) درمان کرد. در هيپوفسفاتمى شديد ممکن است به بيش از ۳g/d فسفر به‌مدت روز نياز شود. فسفر وريدى را مى‌توان با احتياط تجويز کرد (l در ۱ ليتر مايع در ۱۲-۸ ساعت): اگر حاصل ضرب کلسيم سرم در فسفر بيش از ۷۰ گردد خطر کلسيفيکاسيون بافت نرم و نفروکلسينوز به ميزان زيادى افزايش مى‌يابد.
  هيپرفسفاتمى
در بزرگسالان هيپرفسفاتمى را به‌صورت فسفات ۵mg/dL) ۱/۶mmol/L) تعريف مى‌کنند. شايع‌ترين عامل آن نارسائى حاد و مزمن کليه است ولى اين حالت مى‌تواند در هيپوپاراتيروئيدي، مسموميت با ويتامين D، اسيدوز، رابدوميوليز و هموليز هم ديده شود. علاوه بر درمان بيمارى زمينه‌اى بايد مصرف خوراکى فسفر محدود گردد. براى کنترل هيپرفسفاتمى مزمن مى‌توان از کلسيم خوراکى يا باندشونده‌هاى آلومينيوم فسفات استفاده کرد.


همچنین مشاهده کنید