یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا
جهانگشای
جهانگشاى جوينى کتابى است که به شيوهٔ انشا و سبک منشيانهٔ قديم با تصرفاتى تازه نوشته شده است و در مقدمه و حشو آن کتاب به شيوهٔ 'مقدمهٔ ابنخلدون' جاىبهجاى (هرچند بسيار مختصر است) مسائل فلسفى و اصول صحيح اجتماعى در علل حقيقى شکست خوارزميان و انقراض مدنيت ايرانيان در برابر حادثهٔ تاتار و علتهاى واقعى ديگر در پيشرفت کار چنگيز و اتباع خونريز او آورده است که در عالم خود منحصربهفرد مىباشد، و در کتب فارسى بلکه تواريخ تازى سواى 'ابنخلدون' کسى به اين نحو در کُنه مسائل تفحصى و تعمق ننموده است، گذشته از اين با آنکه در صدد مدح وقايع عمده برخورده است حاق مطلب را به قلم آورده و از ملق و مداهنه خوددارى کرده است (۱). |
(۱) . عقيدهٔ بعضى از اهل فضل بر اين است که عطاملک و وصاف براى بيان فجايع مغول مخصوصاً عبارات مغلق تازى را اختيار کردهاند که فهم کردن آنها براى کافهٔ مردم خاصه خوانين تاتار دشخوار باشد، و ما اين معنى را نمىتوانيم به درستى بپذيريم، اما معلوم است که در بيان حقايق تاريخى تا حدى شهامت به خرج دادهاند و اگر نويسندگانى چون نويسندگان زمانهاى بعد متصدى نوشتن و ضبط تاريخ چنگيز و هولاکو شده بودند امروز ما از فهم بسيارى از حقايق تاريخى که در جهانگشا و وصاف است محروم بوديم! |
- سبک و طريقهٔ جهانگشاى: |
در بنيان سبک و طريقهٔ جهانگشاى موازنه و سجع و تجنيس و اشتياق و استدلالات از قرآن و حديث و شواهد و امثال ازشعر تازى و فارسى و تحليل شعر و تلميح از آيات قرآنى در سراسر نثر مزبور ديده مىشود. ليکن به اندازهٔ کليله و مرزباننامه از آوردن اسجاع خوددارى نکرده و نيز به درجهٔ مقامات حميدى سجع مکر نياورده و چون بهاءالدين و محمد نسوى نيز نثرش خستهکننده نيست و مىتوان گفت به يک دستى آن چند کتاب نيز نيست، و از اين حيث به عوفى شبيه است چه گاهى عبارات سليس و لطيف دارد و گاه عبارات خشن و متکلفانه و آميخته به تعسف و تعقيد بهکار مىبرد و همچنين در استعمال لغات و کلمات مغولى که بعدها در سراسر کتب تاريخ اين کتاب مقدمةالجيش و پيشاهنگ است. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران دولت حجاب مجلس شورای اسلامی مجلس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران گشت ارشاد رئیسی پاکستان امام خمینی رئیس جمهور
هواشناسی آتش سوزی سلامت تهران قتل پلیس کنکور شهرداری تهران وزارت بهداشت فضای مجازی زنان پایتخت
خودرو قیمت دلار دلار قیمت خودرو بازار خودرو قیمت طلا بانک مرکزی سایپا مسکن ارز تورم ایران خودرو
سریال محمدرضا گلزار سینمای ایران تلویزیون سینما موسیقی سریال پایتخت مهران مدیری ترانه علیدوستی کتاب تئاتر
اینترنت خورشید کنکور ۱۴۰۳
اسرائیل جنگ غزه غزه رژیم صهیونیستی فلسطین روسیه چین اوکراین حماس ترکیه ایالات متحده آمریکا طوفان الاقصی
فوتبال پرسپولیس استقلال بازی جام حذفی فوتسال آلومینیوم اراک تیم ملی فوتسال ایران تراکتور باشگاه پرسپولیس سپاهان لیورپول
هوش مصنوعی تبلیغات اپل فناوری سامسونگ ناسا بنیاد ملی نخبگان آیفون ربات
بارداری دندانپزشکی کاهش وزن مالاریا زوال عقل