شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

یادگیری حرکتی و اجراء


قابليت برجسته و ممتاز انسان در اجراء مهارت‌ها، مشخصه‌اى مهم از هستى اوست. حيوانات گوناگونى که در ردهٔ بالاى تکامل هستند ممکن است رفتارهاى ماهرانه‌اى نشان دهند (مانند سگ‌هاى سيرک که کارهاى سخت انجام مى‌دهند)، ليکن اين عمل يعنى اجراء ماهرانه براى انسان امرى ذاتى است. بدون داشتن ظرفيت و توانائى لازم براى اجراهاى ماهرانه چگونه مى‌توان نوشت و چگونه مى‌توان خواند؟ به همين ترتيب براى دانشجويانى که در رشته‌هاى تربيت بدني، مربيگرى يا علم حرکت‌شناسى تحصيل مى‌کنند، دامنهٔ وسيعى از مهارت‌هاى ورزشى و تلاش‌هاى ماهرانه وجود نداشت که تا اين حد چشمگير، هيجان‌انگيز و جالب توجه باشد.
مهارت‌هاى انسان اشکال متنوعى دارند، برخى تأکيد بر کنترل و هماهنگى گروه‌هاى عضلانى بزرگ بدن در فعاليت‌هاى نسبتاً شديد مانند فوتبال يا حرکات زمينى ژيمناستيک دارند و بعضى ديگر که به گروه‌هاى عضلانى کوچکتر مربوط مى‌شوند با دقت و ظرافت زياد مثلاً در ماشين‌نويسى يا تعمير ساعت به‌کار گرفته مى‌شوند.
اکثر مردم با توانائى بالقوهٔ ايجاد بسيارى از مهارت‌ها از مادر زاده مى‌شوند و تنها کسب تجربه و آموزش‌هاى ضرورى استعدادهاى بالقوهٔ آنها را بارور و شکوفا مى‌سازد و به شکل تکاملى خود مى‌رساند. راه رفتن، دويدن، جويدن، تعادل داشتن و دورى جستن از محرک‌هاى دردناک نمونه‌هائى از اين رفتار فطرى هستند. اما تصور کنيد چه موجودات ساده و غير جالبى بوديم اگر مى‌توانستيم فقط از عهدهٔ انجام اين چند کار برآئيم. همهٔ موجودات زنده قابليت‌هاى ممتازى دارند که مى‌توانند ياد بگيرند و با کسب تجربه، محيط زندگى خود را بررسى و از اين طريق رفتارهائى را ابداع کنند که فطرى نباشد. انسان‌ها در يادگيرى مهارت‌ها بسيار انعطاف‌پذير هستند و در يادگيرى مهارت‌هاى شغلى ديده مى‌شود برخى شيميدان و پاره‌اى ديگر برنامه‌ريز کامپيوتر مى‌شوند و عده‌اى ديگر مهارت‌هاى مربوط به نواختن ادوات موسيقى يا مهارت‌هاى ورزشى را فرا مى‌گيرند. بنابراين توليد رفتارهاى ماهرانه و فرآيند يادگيرى که به توسعه و پيشرفت آنها مى‌انجامد با تجارب انسان آميخته است.


همچنین مشاهده کنید