از سال ۱۶۰۱ تا سال ۱۷۰۰ میلادی(۲)

در سال ۱۸۶۴ برابر با ۱۲۶۰هـ.ق. در تقويم سالانه ارامنه مقيم کلکته بوده که بدون هيچ ترديدى بر قدمت نسخه صحت گذاشته است. با توجه به اين کشف، تاريخ چاپ اولين کتاب در ايران و حتى در خاورميانه سال ۱۶۳۸ برابر ۱۰۴۸هـ.ق. است. اين کتاب ۲۵۰ صفحه و هر صفحه به قطع ۲/۱۵٭ ۵/۲۸ سانتى‌متر مى‌باشد که با حروف‌ريزى چاپ شده است با حروف بزرگ کتابى از حروف زرين استفاده شده و سر صفحه‌ها با اشکال مختلف نقاشى و تزئين شده است. کار چاپ ساغموس يک سال و پنج ماه به طول انجاميد و يادداشتى در چهار صفحه ضميمه کتاب است که در آن به زبان ارمنى کلاسيک گرابار مطالبى در باره ساغموس نوشته است. بنا به تحقيقات دکتر کاروميناسيان، خليفه خاچاطور پس از چاپ چهار کتاب يکى از کشيشان زبردست را به‌ نام خليفه هوانس به اروپا فرستاد تا نزديک با کار و روش چاپ در مغرب‌زمين آشنا شود. خليفه هوانس شش سال در اروپا ماند و در سال ۱۶۴۴ برابر با ۱۰۵۴هـ.ق. در شهر 'ئيورنو' کتاب زبور داود را به چاپ رساند و آن را براى معلم خود فرستاد. و خليفه هوانس همراه خود يک ماشين چاپ با حروف سربى به اصفهان آورد و در سال ۱۶۵۰ چاپ کتاب مقدس عهد عتيق و عهد جديد را شروع کرد ولى به علت اختلاف بين او و ارامنه چاپ کتاب به تعويق افتاد. در سال ۱۹۰۴ بازرگانى به‌ نام هوسب تومانيان که مقيم بادکوبه بود ماشين چاپ ديگرى به کليسا هديه کرد که تا به امروز همچنان مشغول به کار است.

۱۶۳۹ م. ايجاد نظام پستى در آمريکا

در سال ۱۶۳۹ ژنرال کورت (C. Court) فرماندار دولت محلى ماساچوست مؤسسه (Richard Fairbanks's Tarern) را در بوستون به ‌عنوان مرکز ادارى پست‌هاى خارجى بنا نهاد. اين دفتر اولين دفتر رسمى ارائه خدمات پستى در آمريکا است. در سال ۱۶۹۱ دولت انگلستان پروانه ثبت دفترى را در اختيار توماس (Thomas Neale) براى ايجاد نظام پستى درون مستعمرات قرار داد. اما بعداً اين پروانه ثبت را باطل کرد و نظام پستى را براى مستعمرات ايجاد کرد. در سال ۱۷۵۳ انگلستان شاهد حضور بنجامين فرانکلين (Bemjanin Franklin) بود. سپس به‌ عنوان رئيس پست فيلادلفيا به‌ عنوان يکى از مسئولين اصلى مسائل مستعمرات به خدمت مشغول شد. فرانکلين رشد گسترده‌اى را در پست مستعمرات به ‌وجود آورد. او در جستجوى افزايش سرعت و ميزان خدمات، خطوط جديد و کوتاه‌ترى را بين شهرها ايجاد کرد. همچنين به انتقال بسته‌هاى پستى بين فيلادلفيا و نيويورک در شب پرداخت و خطوط کشتى‌هاى پستى از انگلستان به نيويورک و چارلستون را ايجاد کرد. به دليل پافشاري، فرانکلين در طرفدارى از مستعمرات در برابر انگلستان در سال ۱۷۷۴ از مقام خود استعفاء کرد. اما به زودى کنگره قاره‌اى انگلستان از او به‌ عنوان رئيس يک کميته جهت ايجاد نظام پستى دعوت به عمل آورد. و فرانکلين به ‌عنوان اولين رئيس پست ملى منصوب شد.

مقالات کنفدراسيون به کنگره روح و حق انحصارى ايجاد و نظم‌بخشى به دفاتر پستى را مى‌داد. به دنبال آن پس از تطبيق ساختارى آمريکا در سال ۱۷۸۹ کنگره اجازه ايجاد بخش دفتر پست آمريکا را صادر کرد، و آن را به ‌صورت انحصارى درآورد. زمانى که رئيس جمهور جرج واشنگتن ساموئل اوزگود (Samuel Osgood) را به‌ عنوان اولين رئيس پست خود معرفى کرد ۷۵ دفتر پستى در ايالات‌متحده آمريکا و حدود ۲۰۰۰ مايل يا ۳۲۰۰ کيلومتر راه‌هاى پستى موجود بود.

۱۶۴۲ م. اختراع ماشين‌حساب مکانيکى در فرانسه

بليز پاسکال (Blaise Pascal) در ۱۹ ژوئن سال ۱۶۲۳ در کلرمون (Clermont) فرانسه متولد شد. پدر او مردى حقوقدان بود. زمانى‌که وى از توانمندى و استعداد خارق‌العاده پسر خود مطلع گرديد براى آنکه اين استعداد بزرگ بيهوده و بى‌حاصل نماند پسرش او را به پاريس برد. بليز در دوازده سالگى با شنيدن صداى کارد و بشقاب چينى مشغول تهيه کتاب در مبحث صوت شد. با آنکه هرگز کتابى نخوانده بود و به خط راست مى‌گفت ميله و به دايره مى‌گفت گردى مجموع زوياى داخلى مثلث را که مساوى با دو زاويه قائمه بود ثابت کرد. بسيارى از احکام سى و دو قضيه اقليدس را خودبه‌خود کشف کرد. اين نابغه در سن ۱۸ سالگى در سال ۱۶۴۲ اولين ماشين‌حساب مکانيکى را اختراع کرد.

ماشين‌حساب پاسکال مجموعه‌اى بود از يک‌سرى چرخ‌دنده‌هاى مختلف با اهرم‌ها و محورها، چرخ‌دنده اول نشانگر يکان و چرخ‌دنده دوم نشانگر ده‌گان و چرخ‌دنده سوم نشانگر صدگان و ... بود. نکته مهم در ماشين‌حساب پاسکال اين بود که، ماشين مى‌توانست به ‌طور اتوماتيک ده بر يک را حساب کند و فقط عمل تفريق و جمع را انجام مى‌داد. اعداد داده شده توسط يک شماره‌گير نظير شماره‌گير تلفن وارد دستگاه مى‌شد و پس از گردش چرخ‌دنده‌ها نتيجه از دريچه مخصوص قابل رؤيت و قرائت بود. در حال حاضر اين ماشين‌حساب در کنسرواتور صنايع و مشاغل پاريس نگهدارى مى‌شود.

۱۶۵۰ م. افول هنر کنده‌کارى روى چوب و آغاز کنده‌کارى اوراق مسى

کنده‌کارى روى چوب به ‌طور کلى از نيمه دوم قرن شانزدهم از بين رفت. در حالى که قبلاً در کاربرد آن به حدى افراط مى‌شد که توليد آن به ‌صورت فراگير درآمده بود. چنان که در پايان دوره رنسانس گرايش به پُربار کردن روى عکس از اشکال بسيار، منجر به از بين رفتن تمامى تناسب آن و نتيجتاً باعث کسادى هنر شد. در اين زمان کم‌کم نابودى آشکار مى‌شد، و در اين هنگام کنده‌کارى روى فلز مس با کشمکش‌هاى سخت وارد کتاب شد. نخست به ‌صورت لوحه آغازين کتاب شروع شد و سپس تنها روش براى نقاشى شد و کريستف پلانتن کنده‌کارى بر روى اوراق مس را در بسيارى از چاپ‌هاى زيباى آن به‌ طور گسترده به ‌کار برد. در نتيجه کنده‌کارى روى مس در فرانسه آغاز شد و کنده‌کارى روى چوب موفقيت خود را در تزئين کتاب‌ها از دست داد.