پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

سیستیت‌ بینابینی‌ ـ interstitial cystitis


سیستیت‌ بینابینی‌ عبارت‌ است‌ از یك‌ نوع‌ التهاب‌ دیواره‌ مثانه‌، سیستیت‌ بینابینی‌ علایمی‌ شبیه‌ سیستیت‌ (عفونت‌ باكتریایی‌ مثانه‌) دارد، اما كشت‌ ادرار از نظر باكتری‌ در آن‌ منفی‌ است‌ و دادن‌ آنتی‌بیوتیك‌ معمولاً كمكی‌ نمی‌كند. سن‌ متوسط‌ شروع‌ این‌ بیماری‌ حدود 40 سالگی‌ است‌، اما این‌ بیماری‌ می‌تواند در زنان‌ در تمام‌ سنین‌ بروز كند. علایم‌ از خفیف‌ تا شدید متغیرند.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. درد و احساس‌ فشار در لگن‌
۲. احساس‌ خالی‌ نشدن‌ كامل‌ مثانه‌
۳. درد به‌ هنگام‌ مقاربت‌
۴. گاهی‌ درد در مجرای‌ تناسلی‌ و راست‌ روده‌
۵. احساس‌ نیاز فوری‌ به‌ ادرار كردن‌ (گاهی‌ 80-60 بار در روز) و احساس‌ سوزش‌ هنگام‌ ادرار كردن‌
ـ علل‌ بیماری:
علت‌ دقیق‌ آن‌ ناشناخته‌ است‌. تحقیقات‌ این‌ طور نشان‌ می‌دهند كه‌ این‌ بیماری‌ در واقع‌ یك‌ نوع‌ نشانگان‌ التهاب‌ مثانه‌ است‌ كه‌ احتمالاً توسط‌ عفونت‌ باكتریایی‌، خودایمنی‌ (پاسخ‌ ایمن‌ به‌ اجزای‌ خودی‌ بدن‌)، یا موارد آزارنده‌ ایجاد می‌شود. این‌ بیماری‌ احتمالاً عفونی‌ نیست‌.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. سابقه‌ درآوردن‌ رحم‌
۲. آرتریت‌ روماتویید (یك‌ نوع‌ شایع‌ التهاب‌ مفاصل‌)
۳. سابقه‌ حساسیت‌ یا آلرژی‌ به‌ داروها، غذاها، یا سایر مواد؛ تب‌ یونجه‌ یا آسم‌
ـ پیشگیری‌:
روش‌ شناخته‌ای‌ شده‌ای‌ برای‌ پیشگیری‌ وجود ندارد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
روش‌های‌ درمانی‌ موجود هستند كه‌ به‌ كمك‌ آنها ممكن‌ است‌ بتوان‌ علایم‌ را كنترل‌ كرد یا به‌ حداقل‌ رساند، اما این‌ روش‌های‌ درمانی‌ بیماری‌ را معالجه‌ نمی‌كنند. تحقیقات‌ پزشكی‌ در زمینه‌ تعیین‌ علت‌ این‌ بیماری‌، درمان‌های‌ سودمندتر و معالجه‌ آن‌ ادامه‌ دارند. خانم‌هایی‌ كه‌ دچار این‌ بیماری‌ هستند ممكن‌ است‌ شعله‌ور شدن‌ و فروكش‌ كردن‌های‌ این‌ بیماری‌ را تجربه‌ كنند؛ در بیماران‌ مختلف‌ درمان‌های‌ مختلف‌ مؤثر واقع‌ می‌شود. حتی‌ در یك‌ خانم‌ هم‌، یك‌ نوع‌ درمان‌ ممكن‌ است‌ اثر كند ولی‌ بعد تأثیر خود را از دست‌ بدهد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
علایم‌ برطرف‌ نشده‌ای‌ كه‌ می‌آیند و می‌روند و شدت‌ آنها ممكن‌ است‌ از خفیف‌ تا شدید متغیر باشد.
ـ درمان:
بررسی‌ اولیه‌ تشخیصی‌ عبارتند از آزمایش‌ ادرار (كه‌ معمولاً طبیعی‌ است‌) و معاینه‌ لگنی‌. در هر حال‌ باید بیماری‌هایی‌ كه‌ علایم‌ شبیه‌ این‌ بیماری‌ را دارند (مثلاً عفونت‌ مثانه‌، مشكلات‌ كلیوی‌، عفونت‌های‌ مجرای‌ تناسلی‌، آندومتریوز و بیماری‌های‌ آمیزشی‌) رد شوند. اگر سایر بررسی‌ها منفی‌ باشند، اغلب‌ توصیه‌ به‌ انجام‌ سیستوسكپی‌ می‌شود. در این‌ روش‌ از یك‌ وسیله‌ باریك‌ كه‌ سر آن‌ منبع‌ نورانی‌ قرار دارد برای‌ دیدن‌ داخل‌ مثانه‌ استفاده‌ می‌شود. همراه‌ با انجام‌ آن‌ نمونه‌برداری‌ نیز انجام‌ می‌گیرد تا احیاناً اگر سرطان‌ وجود داشته‌ باشد مشخص‌ شود. یك‌ مزیت‌ دیگر سیستوسكپی‌ این‌ است‌ كه‌ با انجام‌ آن‌ غالباً علایم‌ تخفیف‌ می‌یابند. زیرا در سیستوسكپی‌، مثانه‌ با آب‌ پر و متسع‌ می‌شود و ظرفیت‌ آن‌ افزایش‌ می‌یابد.
برای‌ این‌ بیماری‌ راه‌ درمانی‌ قطعاً مؤثر وجود ندارد. انتخاب‌های‌ درمانی‌ عبارتند از داروهای‌ خوراكی‌ مختلف‌، داروهایی‌ كه‌ به‌ داخل‌ مثانه‌ وارد می‌شوند، كارهای‌ مخصوص‌ برای‌ اتساع‌ مثانه‌، تغییر در رژیم‌ غذایی‌، تمرینات‌ مخصوص‌ مثانه‌، و تحریك‌ الكتریكی‌ رشته‌های‌ عصب‌ از راه‌ پوست‌. انجام‌ مشاوره‌، بازخورد زیستی‌ (بیوفیدبك‌)، یا هیپنوتیسم‌ یا آرام‌سازی‌ توسط‌ خود فرد جهت‌ كمك‌ به‌ كنترل‌ استرس‌، عصبانیت‌، اضطراب‌ و گاهی‌، افسردگی‌ همراه‌ با اختلالات‌ درد مزمن‌ توصیه‌ می‌شود. روش‌های‌ جراحی‌ به‌ ندرت‌ مورد استفاده‌ قرار می‌گیرند (تنها به‌ عنوان‌ حربه‌ آخر و هنگامی‌ كه‌ سایر روش‌های‌ درمانی‌ شكست‌ خورده‌ باشند و برای‌ بهبود كیفیت‌ زندگی‌ پایین‌ فرد انجام‌ اقدامات‌ غیرمحافظه‌كارانه‌ جایز باشد).
ـ داروها:
آنتی‌هیستامین‌ها، آنتی‌كولینرژیك‌ها، داروهای‌ ضدالتهابی‌ غیراستروییدی‌، و داروهای‌ ضدافسردگی‌ همگی‌ موفقیت‌ محدودی‌ در كاهش‌ علایم‌ دارند. داروی‌ پنتوزان‌ پلی‌ سولفات‌ سدیم‌ در تخفیف‌ علایم‌ بعضی‌ از خانم‌ها مؤثر بوده‌ است‌. دی‌متیل‌ سولفوكساید یا سایر داروها را می‌توان‌ مستقیماً به‌ درون‌ مثانه‌ وارد كرد. دی‌متیل‌ سولفوكساید به‌ مدت‌ 15 دقیقه‌ در مثانه‌ نگاه‌ داشته‌ و سپس‌ تخلیه‌ می‌شود. این‌ درمان‌ هر دو هفته‌ تكرار می‌شود، یا تا زمانی‌ كه‌ علایم‌ تخفیف‌ یابند و سپس‌ برحسب‌ نیاز تكرار می‌شود. مصرف‌ دی‌متیل‌ سولفوكساید باعث‌ وجود آمدن‌ یك‌ بوی‌ شبیه‌ سیر در پوست‌ و تنفس‌ می‌شود كه‌ تا 72 ساعت‌ ادامه‌ می‌یابد.
ـ فعالیت‌:
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد فقط‌ در صورت‌ بروز علایم‌، فعالیت‌ مربوطه‌ نباید انجام‌ شود.
ـ رژیم‌ غذایی‌:
حذف‌ نوشیدنی‌های‌ حاوی‌ كافئین‌، شیرین‌كننده‌های‌ مصنوعی‌، غذاهای‌ پرادویه‌، مركبات‌ و كوجه‌فرنگی‌ از رژیم‌ غذایی‌ ممكن‌ است‌ به‌ تخفیف‌ علایم‌ كمك‌ كند. مصرف‌ الكل‌ بیماری‌ را تشدید می‌كند. مصرف‌ رژیم‌ غذایی‌ ساده‌ بدون‌ ادویه‌ در بعضی‌ از بیماران‌ مؤثر است‌.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید:
اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ سیستیت‌ بینابینی‌ را دارید. اگر درد غیرقابل‌ تحمل‌ هنگام‌ درمان‌ رخ‌ دهد. اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل‌ توجیه‌ شده‌اید. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند. اگر علایم‌ پس‌ از درمان‌ مجدداً بازگردند.


همچنین مشاهده کنید