كولیك‌ شیرخواران‌ ـ colic in infants

كولیك‌ شیرخواران‌ عبارت‌ است‌ از حملات‌ مكرر گریه‌ زیاد كه‌ نمی‌توان‌ توضیح‌ مشخصی‌ برای‌ آن‌ پیدا كرد. خود گریه‌ هم‌ درجات‌ متفاوتی‌ دارد و ممكن‌ است‌ از بی‌قراری‌ یا بهانه‌گیری‌ تا جیغ‌زدن‌ همراه‌ با به‌ خود پیچیدن‌ متغیر باشد. كولیك‌ مسری‌ نیست‌ و بیشتر در پسران‌ رخ‌ می‌دهد. كولیك‌ می‌تواند تا 5 ماهگی‌ در شیرخواران‌ رخ‌ دهد و در فرزند اول‌ شایع‌تر است‌.

ـ علایم‌ شایع‌:

۱. حملات‌ گریه‌ معمولاً پیش‌ از عصر یا هنگام‌ عصر رخ‌ می‌دهند.

۲. حملات‌ گریه‌ معمولاً در 4-2 هفتگی‌ آغاز و تا 3 یا 4 ماهگی‌ ادامه‌ پیدا می‌كنند.

۳. هیچ‌ بیماری‌ خاصی‌ مثل‌ عفونت‌ گوش‌، فتق‌، آلرژی‌ یا عفونت‌ ادراری‌ را نمی‌توان‌ پیدا كرد.

۴. به‌ هنگام‌ حملات‌ گریه‌، شكم‌ شیرخوار ممكن‌ است‌ صدا كند و كودك‌ امكان‌ دارد پاهای‌ خود را جمع‌ كند، انگار كه‌ دارد درد می‌كشد.

ـ علل‌ بیماری:

ناشناخته‌ است‌. كولیك‌ ممكن‌ است‌ با درد جسمی‌ یا ناراحتی‌ عاطفی‌ ارتباط‌ داشته‌ باشد. برخی‌ از علل‌ پیشنهادی‌ عبارتند از: گرسنگی‌، خواب‌ ناكافی‌، زیاد داغ‌ بودن‌ شیر، تغذیه‌ بیش‌ از حد، آلرژی‌ غذایی‌، واكنش‌ به‌ تنش‌های‌ موجود در خانه‌، تنهایی‌، یا خستگی‌.

ـ عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر:

هیچ‌ عامل‌ خطر خاصی‌ شناسایی‌ نشده‌ است‌.

ـ پیشگیری‌:

راه‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ از آن‌ وجود ندارد. هرگونه‌ علتی‌ كه‌ مورد شناسایی‌ قرار گرفت‌ را حذف‌ كنید.

ـ عواقب‌ مورد انتظار:

تمام‌ شیرخواران‌ گریه‌ می‌كنند و بسیاری‌ هم‌ زمانی‌ بی‌قرار و بهانه‌گیر می‌شوند. گریه‌ كردن‌ یك‌ فعالیت‌ مهم‌ و وسیله‌ای‌ برای‌ برقراری‌ ارتباط‌ به‌ حساب‌ می‌آید. كولیك‌ یك‌ وضعیت‌ استرس‌زا ولی‌ بدون‌ خطر است‌. گاهی‌ می‌توان‌ علایم‌ را رفع‌ نمود. اما این‌ وضعیت‌ معمولاً خود به‌ خود پس‌ از 3 تا 4 ماهگی‌ برطرف‌ می‌شود.

ـ عوارض‌ احتمالی‌:

انتظار عارضه‌ خاصی‌ نمی‌رود.

ـ درمان‌:

۱. صبور و پرتحمل‌ باشید. از آنجا كه‌ بروز كولیك‌ قاعدتاً تقصیر والدین‌ نیست‌، خود را سرزنش‌ نكنید.

۲. با هر گریه‌ شیرخوار سعی‌ نكنید به‌ او شیر دهید. دنبال‌ دلایل‌ دیگر گریه‌ نیز بگردید، مثل‌ وجود گاز روده‌ای‌، قرار گرفتن‌ در وضعیت‌ غیرطبیعی‌، گرما یا سرمای‌ زیاد، كثیف‌ بودن‌ پوشك‌، باز شدن‌ سنجاق‌ قفلی‌ پوشك‌، یا اشتیاق‌ شیرخوار برای‌ این‌ كه‌ او را بغل‌ بگیرید.

۳. به‌ هنگام‌ تجمع‌ ناگهانی‌ گاز روده‌ای‌، شیرخوار را خوب‌ بغل‌ كرده‌ و به‌ آرامی‌ قسمت‌ پایینی‌ شكم‌ را ماساژ دهید. تكان‌ دادن‌ بچه‌ ممكن‌ است‌ وی‌ را آرام‌ كند.

۴. به‌ كودك‌ پستانك‌ بدهید.

۵. گوش‌ دادن‌ به‌ موسیقی‌ نیز ممكن‌ است‌ بچه‌ را آرام‌ كند.

۶. اگر همه‌ چیز مرتب‌ است‌ (شیرخوار گرسنه‌ نیست‌، پوشك‌ او تمیز است‌، تب‌ ندارد، و سنجاق‌ قفلی‌ پوشك‌ نیز باز نشده‌ است‌)، بگذارید بچه‌ گریه‌ كند. شما هر كاری‌ كه‌ می‌توانستید انجام‌ داده‌اید. كولیك‌ استرس‌ ایجاد می‌كند ولی‌ خطری‌ برای‌ بچه‌ ندارد.

۷. از یك‌ نفر بخواهید كه‌ گاهی‌ از بچه‌ نگهداری‌ كند تا شما مقداری‌ استراحت‌ كنید.

ـ داروها:

داروها معمولاً كمكی‌ به‌ رفع‌ كولیك‌ نمی‌كنند. امكان‌ دارد برای‌ رفع‌ گاز سایمتیكون‌ تجویز شود.

ـ فعالیت‌:

محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد.

ـ رژیم‌ غذائی‌:

پس‌ از هر 30 سی‌سی‌ كه‌ بچه‌ از شیشه‌ شیر می‌خورد، شیردادن‌ را متوقف‌ كنید و به‌ پشت‌ بچه‌ بزنید یا پشت‌ بچه‌ را مالش‌ دهید تا آروغ‌ بزند. اگر بچه‌ از پستان‌ شیر می‌خورد، شیردهی‌ را هر 5 دقیقه‌ متوقف‌ كنید و كمك‌ كنید تا آروغ‌ بزند. هر بار شیردادن‌ بچه‌ باید حداقل‌ 20 دقیقه‌ طول‌ بكشد. بچه‌ را برای‌ شیردادن‌ به‌ حالت‌ نشسته‌ نگاه‌ ندارید. سوراخ‌های‌ نوك‌ شیشه‌ شیر نباید زیادی‌ بزرگ‌ باشند. در بچه‌هایی‌ كه‌ خیلی‌ سرحال‌ هستند و با اشتیاق‌ شیر می‌خورند بهتر است‌ سر شیشه‌ شیر، نوك‌ بدون‌ سوراخ‌ بگذارید و شما خودتان‌ در خانه‌ سوراخ‌های‌ كوچكی‌ در آن‌ ایجاد كنید. می‌توانید مدت‌كوتاهی‌ به‌ جای‌ شیر غذای‌ دیگر بدهید و به‌ این‌ ترتیب‌ امتحان‌ كنید كه‌ آیا عدم‌ تحمل‌ به‌ شیر علت‌ مشكل‌ كودك‌ شما است‌ یا خیر.

ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:

۱. اگر درجه‌ حرارت‌ مقعدی‌ كودك‌ به‌ 3/38 درجه‌ سانتیگراد یا بالاتر برسد.

۲. اگر از این‌ مسأله‌ نگرانی‌ دارید كه‌ شاید به‌ زودی‌ كنترل‌ احساسات‌ خود را از دست‌ بدهید.

۳. اگر كودك‌ دارو می‌خورد و دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده استد. دارو ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشد.