پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

هیرسوتیسم‌ ـ hirsutism


هیرسوتیسم‌ عبارت‌ است‌ از رشد بیش‌ از حد موها در صورت‌ و بدن‌ زنان‌. این‌ حالت‌ معمولاً به‌ تدریج‌ و در طی‌ زمانی‌ طولانی‌ رخ‌ می‌دهد.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. آكنه‌
۲. گاهی‌ كلفت‌ شدن‌ صدا
۳. گاهی‌ مشكلات‌ ناباروری‌
۴. عادت‌ ماهانه‌ نامنظم‌ یا قطع‌ عادت‌ ماهانه‌
۵. موها ضخیم‌ و تیره‌ می‌شوند و طبق‌ الگویی‌ كه‌ در مردان‌ دیده‌ می‌شود رشد می‌كنند (ریش‌، سبیل‌، موی‌ روی‌ قفسه‌ سینه‌)
ـ علل‌ بیماری:
معمولاً به‌ علت‌ تولید بیش‌ از اندازه‌ آندروژن‌ها (هورمون‌های‌ مردان‌) از تخمدان‌ یا غدد فوق‌كلیوی‌ به‌ وجود می‌آید. این‌ تولید زیاد هورمون‌ مردانه‌ در اثر اختلالاتی‌ مثل‌ نشانگان‌ تخمدان‌ پلی‌كیستیك‌ یا هیپرپلازی‌ مادرزادی‌ غدد فوق‌كلیوی‌ رخ‌ می‌دهد. تومورهای‌ غدد فوق‌كلیوی‌ یا تخمدان‌، بدون‌ دلیل‌ مشخص‌ و شناخته‌ شده‌.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. سابقه‌ خانوادگی‌ هیرسوتیسم‌
۲. افراد سبزه‌ و دارای‌ موی‌ تیره‌
۳. یائسگی‌ یا عدم‌ تخمك‌گذاری‌
۴. مصرف‌ هورمون‌های‌ مردانه‌ (آندروژن‌ها) یا داروهای‌ كورتیزونی‌، قرص‌های‌ تنظیم‌ خانواده‌، هورمون‌ها و بعضی‌ از داروهای‌ ضد فشار خون‌
ـ پیشگیری‌:
راه‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ از آن‌ وجود ندارد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
با تشخیص‌ و درمان‌ هرگونه‌ علت‌ زمینه‌ساز غالباً می‌توان‌ از رشد بیشتر موها جلوگیری‌ نمود. پاسخ‌ به‌ درمان‌ ممكن‌ است‌ 12-6 ماه‌ زمان‌ ببرد. موهای‌ زاید را می‌توان‌ با روش‌های‌ مختلف‌ حذف‌ كرد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
بیمار ممكن‌ است‌ احساس‌ كند كه‌ جذابیت‌ كافی‌ ندارد و نتواند ارتباط‌ مناسبی‌ با افراد برقرار كند. ناباروری‌، درمان‌ اولیه‌ هیرسوتیسم‌ ممكن‌ است‌ مؤثر واقع‌ نیافتد.
ـ درمان‌:
معاینه‌، آزمایشات‌ تشخیصی‌، و شاید هم‌ تصویربرداری‌ (سی‌تی‌ اسكن‌ یا ام‌. آر. آی‌) به‌ تشخیص‌ علت‌ زمینه‌ساز هیرسوتیسم‌ كمك‌ خواهند كرد. نوع‌ درمان‌ بستگی‌ به‌ علت‌ هیرسوتیسم‌ دارد. در صورتی‌ كه‌ هیرسوتیسم‌ خفیف‌ باشد و عادت‌ ماهانه‌ نیز دچار بی‌نظمی‌ نشده‌ باشد، ممكن‌ است‌ درمان‌ ضرورتی‌ نداشته‌ باشد. در موارد دیگر، درمان‌ گاهی‌ بستگی‌ به‌ این‌ دارد كه‌ بیمار می‌خواهد در آینده‌ بچه‌دار شود یا خیر. تومورهای‌ تخمدان‌ یا غدد فوق‌كلیوی‌ را باید با جراحی‌ در آورد. انتخاب‌های‌ درمانی‌ برای‌ حذف‌ موهای‌ زاید عبارتند از تراشیدن‌، استفاده‌ از موچین‌، سفید كردن‌، استفاده‌ از موچین‌ می‌توانند باعث‌ بروز عفونت‌ یا ماندن‌ جای‌ موی‌ زاید شود. روش‌ الكترولیز موهای‌ زاید را به‌طور دایمی‌ حذف‌ می‌كند.
ـ داروها:
هیچ‌ دارویی‌ كه‌ اختصاصاً برای‌ درمان‌ هیرسوتیسم‌ تأیید شده‌ باشد وجود ندارد. شایع‌ترین‌ داروی‌ مورد استفاده‌ برای‌ درمان‌ هیرسوتیسم‌ یك‌ دیورتیك‌ (ادرارآور) است‌ كه‌ اثرات‌ ضد هورمون‌های‌ مردانه‌ را نیز دارد. به‌ نظر می‌رسد این‌ دارو مؤثرترین‌ دارو در كم‌كردن‌ رشد مو باشد. سایر داروهایی‌ كه‌ ممكن‌ است‌ برای‌ هیرسوتیسم‌ ناشی‌ از تولید بیش‌ از حد آندروژن‌ها توصیه‌ شوند عبارتند از دگزامتازون‌، داروهای‌ تنظیم‌ خانواده‌، لوپرولاید و داروهای‌ ضد آندروژن‌. تأثیر این‌ داروها تنها ممكن‌ است‌ به‌ كاهش‌ رشد موی‌ جدید كمك‌ كنند اما معمولاً مقدار مویی‌ كه‌ قبل‌ وجود داشته‌ است‌ تغییری‌ نمی‌كند. امكان‌ دارد داروهای‌ اضافه‌تری‌ برای‌ هرگونه‌ بیماری‌ زمینه‌ای‌ تجویز شوند. اگر پوست‌ در اثر تراشیدن‌ تحریك‌ شود، از كرم‌ هیدروكورتیزون‌ 1% استفاده‌ كنید. استفاده‌ از مواد یا كرم‌های‌ موبر اغلب‌ توصیه‌ می‌شود. موبرها را با احتیاط‌ مصرف‌ كنید زیرا ممكن‌ است‌ باعث‌ تحریك‌ پوست‌ شوند.
ـ فعالیت‌:
معمولاً محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود. اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، معمولاً توصیه‌ می‌شود رژیم‌ لاغری‌ بگیرید.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ هیرسوتیسم‌ را دارید. اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل‌ توجیه‌ شده‌اید. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند. اگر حامله‌ شوید، نیاز است‌ كه‌ بعضی‌ از داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ هیرسوتیسم‌ قطع‌ شوند.


همچنین مشاهده کنید