از سال ۱۷۰۱ تا سال ۱۸۰۰ میلادی (۲)

۱۷۷۱ م. دايرةالمعارف بريتانيکا - انگلستان

دايرةالمعارف بريتانيکا با نخستين ويرايش در سه جلد در سال‌هاى (۱۷۶۸ - ۱۷۷۱) به همت آندريوبُل (Andrew Boll) کالن مک فارکوهر (Colin man. Farquhare) ويليام اسملين William Smellin تدوين و منتشر شد. اين ويرايش که حاوى مقالات بسيار کوتاه بود، بيشتر به يک واژه‌نامه شبيه بود تا يک دايرةالمعارف. ويرايش سوم در سال ۱۸۱۰ در بيست جلد منتشر شد. در سال ۱۸۸۹ ويرايش نهم بريتانيکا، مشتمل بر بيست هزار صفحه با بيش از نُه‌هزار تصوير منتشر شد. در ويرايش نهم ادباى بزرگى چون آرتولد، سوين برن و دانشمندان چون اچ‌هاکسلى همکارى داشتند.

ويرايش يازدهم در سال‌هاى ۱۹۱۰- ۱۹۱۱ در بيست و نُه جلد منتشر شد، در سال سيرز (Sears) امتياز نشر دايرةالمعارف را خريدارى کردند و در سال ۱۹۲۹ ويرايش چهاردهم اين اثر در ۲۳ جلد متن و يک جلد نمايه منتشر شد. در سال ۱۹۴۱ دانشگاه شيکاگو با خريد حق امتياز انتشار آن را بر عهده گرفت. ويرايش پانزدهم دايرةالمعارف بريتانيکا، با طراحى نو و صرف ۳۲ ميليون دلار انجام شد. اين دايرةالمعارف با سه بخش Macropedia- Micropedia - Propedia نام‌گذارى شد. پروپديا از ريشه يونانى است و کلمه انسيکلوپديا را از آن ساخته‌اند و به معنى دستگاه گسترش يادگيرى مى‌باشد. آدلر دايرةالمعارف را به سه بخش تقسيم کرد. بخش پروپديا مقدمه دانش بشر که بخشى است مستقل، خلاصه‌اى است يک جلدى از تمام دانش بشرى و حکم راهنماى ۲۹ جلد ديگر را دارد .

ميکروپديا يا دانش خِرَد ناميده مى‌شود و بخش سوم ماکروپديا بخش دانش کلان است. در اين چاپ ده‌هزار نويسنده و پژوهشگر از ۱۳۱ کشور جهان با بريتانيکا همکارى داشته‌اند. در اين دايرةالمعارف ۴۲ ميليون واژه آمده است. محققان سرشناسى چون آرنولد توين‌بى درباره ژوليوس سزار جان مکنزى در باب مذهب کاتوليک روم، سِر گوين دوبير درباره سير تکامل و کارل ساگان درباره سيارات و حيات ماوراء زمين مطلب نوشته‌اند. انتشار جديد بريتانيکا ۲۰۰۰ بر روى لوح فشرده نورى و به‌ صورت چندرسانه‌اى است.

۱۷۷۷م. نخستين روزنامه فرانسه

در فرانسه به دليل سانسور شديد مطبوعات، نخستين روزنامه در سال ۱۷۷۷ به ‌نام (Journal de Paris) منتشر شد.

۱۷۸۳ م. نخستين روزنامه در ايالات پنسيلوانيا و فيلادلفيا - ايالات‌متحده آمريکا

نخستين روزنامه در يالت پنسيلوانيا با عنوان (Pennsylvania Evening Post) و در فيلادلفيا با عنوانت (Daily Advertiser) در سال ۱۷۸۳ انتشار يافت.

۱۷۸۳ م. روزنامه گلاسکوهرالد - انگلستان

روزنامه گلاسکوهرالد در سال ۱۷۸۳ تأسيس و منتشر شد.

۱۷۸۵ م. روزنامه تايمز لندن

روزنامه مشهور تايمز در سال ۱۷۸۵ توسط جان‌ والتر (John Walter) تأسيس و انتشار يافت. در ابتداى انتشار نام روزنامه Daily Universal Register بود. بعداً نام آن کوتاه‌تر شد و با نام Regster منتشر مى‌شد. در سال ۱۷۸۸ نام TIMES بر روى آن نهاده شد و تا امروز به همين نام انتشار مى‌يابد. در آن سال‌ها ماشين بخار توسط وات اختراع شده بود و روزنامه تايمز با ماشينى که با نيروى بخار کار مى‌کرد روزى ۱۰۰۰ برگ روزنامه چاپ کرد. اين روزنامه در اواسط قرن نوزدهم مهم‌ترين و بانفوذترين روزنامه خبرى جهان محسوب مى‌شد. از سال ۱۸۵۵ ماليات دولتى از روى روزنامه‌ها برداشته شد و سبب گرديد که شمارگان آن بالا رود و قيمت‌ها پائين بيايد. اين روزنامه تا سال ۱۹۰۸ در مالکيت خانواده والتر بود. از اين زمان به بعد نورث کليف (Northcliffr) صاحب امتياز و مالک آن گرديد.

۱۷۸۵ م. فرهنگ و بستر

يکى از مهم‌ترين فرهنگ‌هاى مفصل در زبان انگليسى ويرايش سوم فرهنگ بين‌المللى نوين وِبستر (Webster) است. بنياگذار فرهنگ‌هاى وِبستر، اديب و فرهنگ نويس آمريکائى نوه وِبستر (Noah Webster) مى‌باشد. او به تأليف بنيان دستورى زبان انگليسى (۱۷۸۳ - ۱۷۸۵) همت گماشت که قسمت اول آن بارها مورد تجديدنظر قرار گرفت. پس از آن فرهنگ مفصل انگليسى را در سال ۱۸۰۶ منتشر کرد و بعدها فرهنگ زبان (انگليسى - آمريکائي) جانشين آن شد. ويرايش نخست آن در سال ۱۹۰۹، ويرايش دوم در سال ۱۹۳۴ و ويرايش سوم در سال ۱۹۶۱ منتشر شد. ويرايش سوم در سال ۱۹۶۱ حاوى ۴۵۰ هزار واژه است و در سال ۱۹۷۶ پيوست ويرايش سوم که حاوى ۶۰۰ مدخل بود به چاپ رسيد و انتشار ويرايش‌هاى بعدى هر پنج‌سال يک‌بار تا سال ۱۹۹۰ ادامه داشت.

۱۷۸۷ م. نخستين دستگاه چاپ دستى تمام‌فلزى (سوئيس)

نخستين دستگاه چاپ دستى تمام‌فلزى در سال ۱۷۸۷ توسط ويلهم هاوس در شهر بال سوئيس که به ريخته‌گرى اشتغال داشت ساخته شد.

۱۷۹۱ م. روزنامه آبزرور - انگلستان

روزنامه آبزرور (The Observer) در سال ۱۷۹۱ منتشر شد.

۱۷۹۳ م. تلگراف مکانيکى کلودشاپ يا تلگراف بصرى - نورى_فرانسه

کلودشاپ (Claude Cheppe) هنگامى که شاگرد مدرسه بود روزهاى تعطيل خود را صرف پيدا کردن روشى مى‌کرد که بتواند از راه دور با برادران خود مخابره کند. او خط‌کش دوّارى را بر روى يک پايه نصب مى‌کرد و بر هر يک از دو انتهاء آن خط‌کش متحرک ديگرى نصب مى‌نمود. با حرکت و تغييرات متعدد به انتقال علاماتى مى‌پرداخت که آنها را به کمک دفتر کشف رمزى که در ذهن شاپ جوان باقى گذاشت عمل مى‌کرد. وقتى که کلودشاپ به سن رشد رسيد باز هم اوقات بيکارى را صرف اين روش مى‌کرد. او در دوران جوانى کوشش کرد که تلگراف صوتى و سپس تلگراف الکتريکى اختراع کند اما به موفقيت نائل نشد و مجدداً روش دوران کودکى را دنبال مى‌کرد. وى اختراع خود را به کنواکسيون تسليم کرد، دستور دادند که آزمايش رسمى انجام گيرد. به اين منظور وسيله‌اى به‌طول ۴ متر که رأس آن يک تير چوبى بلندى قرار داشت که مى‌توانست به دور آن دوران کند، در هر يک از دو انتهاء وسيله انشعابى به طول يک متر قرار داشت که مى‌توانست شکل‌هاى متفاوت برقرار کند.

با استفاده از نور مجموعه دستگاه را روى برجى نصب نمودند. در طبقه تحتانى اين برج شخصى که با کمک سلسله‌اى از طناب‌ها و سيم‌ها ميله‌هاى آن را به تمام صورت‌هائى که در دفترچه رمز ثبت شده بود درآورد. دستگاه مذکور در ۱۲ ژوئيه ۱۷۹۳ در مقابل مأمورين کنوانسيون به ‌کار پرداخت و به اين ترتيب پيامى مابين هنيل مونتان و نقطه ديگرى که ۳۵ کيلومتر فاصله داشت فرستاده شد. فرستادن جواب کمتر از ۱۱ دقيقه مخابره شد. اين تلگراف با رد و بدل کردن اطلاعات آنقدر جالب بود که کنوانسيون بالافاصله شاپ را به سِمَت مهندس تلگراف منصوب کرد. پس از آن تصميم گرفتند که دو خط تلگرافى به‌ وجود آورند. افتتاح اولين خط تلگرافى مابين شهرهاى ليل و پاريس را مى‌توان يکى از مراحل پُرافتخار تاريخ فرانسه دانست. در روز اول ماه سپتامبر سال ۱۷۹۴ هنگامى که جلسه کنوانسيون تازه تشکيل شده بود کارنو پشت ميز خطابه قرار گرفت و فرياد برآورد: 'همشهرى‌هاى عزيز اين خبر مهم هم‌اکنون به ‌وسيله خط تلگرافى به دست ما رسيد. کوند Conde که يکى از شاهزادگان فرانسه بود بار ديگر به جمهورى بازگشته است؛ مراسم تسليم قوا صبح امروز در ساعت ۶ به عمل آمد. مجلس يک تلگراف رسمى تبريک به ارتش شمال فرستاد تلگراف مذکور مخابره شد و هنوز خاتمه نيافته بود که جواب تلگراف دوم به ايشان واصل شد.'

در سال ۱۸۰۰ کشور فرانسه داراى ۳ خط تلگرافى شاپ بود، پاريس - ليل، پاريس - استراسبورگ، پاريس - برست، و اين شبکه ۱۲۳۵ کيلومتر طول داشت. در سال ۱۸۴۴طول شبکه به ۵۰۰۰ کيلومتر رسيد که از ۵۳۴ ايستگاه ضبط و ارسال اطلاعات مى‌شد. ايستگاه‌ها هر کدام از ديگرى ۱۲ کيلومتر فاصله داشت. سرعت انتقال حيرت‌انگيز بود. در ليل تا پاريس هر تلگراف در ۲ دقيقه با گذر از ۲۲ ايستگاه از استرامبورگ در ۶ دقيقه و نيم از ليون در ۸ دقيقه، و از تولون ۲۰ دقيقه در حالى‌که از ۱۰۰ ايستگاه فيمابين عبور مى‌کرد. کشورهاى ديگر مثل ايتاليا، اسپانيا، آلمان و روسيه نمونه‌اى تقليدى از تلگراف شاپ را تهيه کردند. در انگلستان به جاى دو بازوى اضافى صفحات متحرکى قرار دارند تلگراف به مدت ۱۵ دقيقه مسافتى را در حدود ۳۰ کيلومتر طى مى‌کرد. در سال ۱۸۴۴ کشور فرانسه تصميم گرفت اولين خط تلگراف شاپ را در الجزيره مستقر کند، ولى تلگراف الکتريکى در اين کشور وارد شد و به شکل مقاومت‌ناپذيرى وجود خويش را بر آن تحميل کرد.