سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا
دستور زبان فارسى
به همان ميزان که ترکزبانان و هندوان به آگهى از لغت فارسى نياز داشتند، شناختن دستور زبان فارسى نيز براى آنان ناگزيران بود و به همين سبب در اين دوره به دنبال عهد پيشين شاهد تأليف کتابهاى در اين زمينه هستيم. اين را بايد دانست که لغتنويسان فارسيِ اين دوران هر يک مقدمهاى براى لغتنامهٔ خود ترتيب داده و در آن دربارهٔ تعريف زبان فارسى (و درى و پهلوى) و تاريخ و قاعدههاى آن سخن گفتهاند و آنها را فىالواقع بايد در زمرهٔ نخستين طرحهاى دستور زبان فارسى بهشمار آورد. از ميان اين مقدمهها آنکه نخستين بار از همه مشروحتر و بهتر تنظيم شد مقدمهاى است که جمالالدين حسين اينجو بر فرهنگ جهانگيرى نگاشت و آن به سبب اشتمال بر بسيارى از فرنهادهاى دستورى بهوسيلهٔ لغتنويسان بعدى تقليد و بهصورت کوتاه شدهاى در مقدمهٔ فرهنگهايشان نقل شد. |
قسمتى ديگر را کسانى که دستورهائى دربارهٔ انشاء 'ترسّل' مىنوشتند انجام دادند و قديمىترين آنها محمد ميهنى نويسندهٔ کتاب دستور دبيرى است. بخشى ديگر را نيز کسانى که دربارهٔ فرنهادهاى سخنورى فارسى کار مىکردند (مانند شمس قيس رازى درالمعجم) انجام دادند و اما کار اصلى و اساسى و در اين زمينه به همّت پارسىشناسان ترک زبان و هندوان و هندنشينان انجام گرفت همچنان که گام آغازى و فرجامى را در تدوين فرنهادهاى دستورى زبان عربى ايرانيان برداشتند. از جملهٔ آن کتابها است: |
- رسالهٔ يائيّه از ابن کمال پاشا (م ۹۴۰ هـ) در شرح گونههاى 'ياء زائد' که در آخر واژهها و فعلهاى فارسى مىآيد. |
- محمد بن حاجى الياس (سدهٔ دهم هجرى) دفترى به فارسى براى آموزش بنيادهاى دستورى فارسى به کودکان نوآموز نوشته است بهنام التّحفةالهاديه يا 'دانستن' . |
- جامعالقواعد را به سال ۱۱۷۴ محمدقلىخان متخلص به مُحِبّ از پارسىدانان هند با بهره برداشتن از کتابهاى استادان پيشين و فراز آمدهاى انديشهٔ خود نوشت. |
- چندين رسالهٔ با نام و بىنام ديگر در دستور زبان فارسى در سرزمين هند تأليف شده و در دست است که بعضى از آنها به طبع رسيده و از بعضى ديگر نسخههائى موجود است مانند قانون نصيرى تأليف صفدرعلى؛ آمد نامهٔ بديع اثر سُکهرام داس؛ کتابى از نظامالدين احمد که به سال ۱۱۸۸ تأليف شد؛ کتابى که شيخ عبدالباسط (زاده در ۱۰۹۹ هـ) در هفده باب تأليف کرد؛ کليد الفاظ عجم؛ تحقيقالقوانين؛ رسالهٔ 'شرحِ آمدن' در تصريف افعال فارسى و جز آنها که همگى در هند فراهم آمد. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور سقوط بالگرد رئیسی رئیسی شهدای خدمت ایران شهادت بالگرد تبریز حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم
تهران کنکور هواشناسی امتحانات نهایی شورای شهر تهران شهرداری تهران هلال احمر سانحه بالگرد رئیسی پلیس سیل قوه قضاییه بارش باران
قیمت دلار قیمت خودرو بورس قیمت طلا خودرو بازار خودرو یارانه دلار حقوق بازنشستگان بازنشستگان ایران خودرو سایپا
شهادت رئیس جمهور سینمای ایران سینما تلویزیون لیلا حاتمی سریال آیت الله سید ابراهیم رئیسی هنرمندان شعر رسانه ملی نمایشگاه کتاب کتاب
کنکور ۱۴۰۳ گوگل دانش بنیان دانشگاه تهران تجهیزات پزشکی تلسکوپ فضایی هابل
رژیم صهیونیستی جنگ غزه ترکیه روسیه امیرعبداللهیان اسرائیل غزه آمریکا فلسطین چین حماس ولادیمیر پوتین
فوتبال پرسپولیس استقلال رئال مادرید لیگ برتر باشگاه پرسپولیس لیگ برتر ایران لیگ برتر انگلیس فدراسیون فوتبال بازی منچسترسیتی باشگاه استقلال
هوش مصنوعی مایکروسافت اپل تبلیغات سامسونگ ناسا موبایل آیفون فناوری
سرطان سزارین رژیم غذایی آلزایمر طول عمر کاهش وزن شادی فشار خون مغز انسان افسردگی