جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

سرطان‌ پوست‌، سرطان‌ سلول‌ سنگفرشی‌ ـ skin cancer squamous cell


سرطان‌ پوست‌، سرطان‌ سلول‌ سنگفرشی‌ رشد بدخیم‌ لایه‌ اپی‌تلیالی‌ (سطح‌ خارجی‌) پوست‌. این‌ سرطان‌ معمولاً پوست‌ نواحی‌ در معرض‌ آفتاب‌، نظیر صورت‌، گوش‌ها، دست‌ها یا بازوها را درگیر ساخته‌ و بیشتر در بزرگسالان‌ بالای‌ 40 سال‌ بروز می‌كند.
ـ علایم‌ شایع‌:
یك‌ برآمدگی‌ یا گرهك‌ كوچك‌، قرمزرنگ‌ و پوسته‌دار بر روی‌ پوست‌ كه‌ دلمه‌بسته‌ و نهایتاً زخمی‌ می‌گردد. این‌ ضایعه‌ سوزش‌ یا خارش‌ ندارد.
ـ علل‌ بیماری:
۱. تماس‌ زیاد با آفتاب‌
۲. آسیب‌ پوستی‌ ناشی‌ از تابش‌ اشعه‌
۳. ضعف‌ دستگاه‌ ایمنی‌ ناشی‌ از بیماری‌ها یا داروها
۴. تماس‌ با قطران‌، سایر مشتقات‌ نفت‌ و ذغال‌ سنگ‌
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. سن‌ بالا 60 سال‌
۲. پوست‌ روشن‌
۳. بیماری‌ اخیر همراه‌ زخم‌های‌ پوستی‌ مزمن‌ به‌هر علت‌
۴. كار در محیط‌ باز
۵. مشاغل‌ یا درمان‌هایی‌ كه‌ مستلزم‌ تماس‌ با اشعه‌ ایكس‌ هستند.
۶. كراتوز اكتینیك‌
ـ پیشگیری‌:
برای‌ محافظت‌ پوست‌ در برابر آفتاب‌ از كلاه‌، لباس‌های‌ محافظ‌ یا تركیبات‌ ضدآفتاب‌ با قدرت‌ (SPF15) یا بالاتر استفاده‌ كنید. معاینه‌ ماهیانه‌ پوست‌ توسط‌ خود فرد به‌خصوص‌ اگر سابقه‌ قبلی‌سرطان‌های‌ پوست‌ را داشته‌ باشد.
ـ عواقب‌ موردانتظار:
با درمان‌ مناسب‌ قابل‌ علاج‌ است‌.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
در 10% موارد درمان‌ مجدد لازم‌ است‌. در صورت‌ عدم‌ درمان‌، سرطان‌ به‌ سایر نواحی‌ بدن‌ گسترش‌ می‌یابد (به‌ندرت‌).
ـ درمان‌:
۱. بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ بررسی‌ آسیب‌شناسی‌ بافت‌ نمونه‌برداری‌شده‌ جهت‌ تأیید تشخیص‌.
۲. كورتاژ و خشكاندن‌ محل‌ ضایعه‌ با الكتریسیته‌ ـ پس‌ از بیحسی‌ موضعی‌، ضایعه‌ بریده‌ یا تراشیده‌ شده‌ و سپس‌ با حرارت‌ حاصل‌ از جریان‌ برق‌ با فركانس‌ بالا بافت‌ محل‌ ضایعه‌ تخریب‌ می‌گردد.
۳. برداشت‌ ضایعه‌ با جراحی‌ ـ پس‌ از بیحسی‌ موضعی‌، ضایعه‌ با استفاده‌ از چاقی‌ جراحی‌ برداشته‌ می‌شود.
۴. روش‌ جراحی‌ موه‌ (Moh 's surgery) ـ نوع‌ تخصصی‌ برداشت‌ ضایعه‌ با جراحی‌ كه‌ برای‌ برداشت‌ سرطان‌های‌ پرخطر به‌كار می‌رود.
۵. جراحی‌ با سرما ـ استفاده‌ از نیتروژن‌ مایع‌ جهت‌ منجمد كردن‌ و از بین‌ بردن‌ سلول‌ها. گاهی‌ از بیحسی‌ موضعی‌ استفاده‌ می‌شود.
۶. لیزردرمانی‌ ـ در برخی‌ مراكز درمانی‌ برای‌ تخریب‌ ضایعه‌ از لیزر استفاده‌ می‌شود.
۷. اشعه‌درمانی‌ ـ در مواردی‌ كه‌ موقعیت‌ تومور ایجاد می‌كند استفاده‌ می‌شود، مثلاً در مورد تومورهای‌ نزدیك‌ لب‌ و پلك‌.
۸. روزی‌ دوبار محل‌ جراحی‌ را با آب‌ اكسیژنه‌ رقیق‌ یا محلول‌ سالین‌ استریل‌ شستشو دهید.
۹. در طی‌ روز بر روی‌ زخم‌ جراحی‌ از پانسمان‌ چسبی‌ استفاده‌ كنید. هنگام‌ شب‌ روی‌ زخم‌ را باز بگذارید.
۱۰. شستشوی‌ پوست‌ را طبق‌ روال‌ عادی‌ انجام‌ دهید. پس‌ از حمام‌ كردن‌ یا شنا پوست‌ را به‌ آرامی‌ و به‌طور كامل‌ خشك‌ نمایید.
ـ داروها:
برای‌ درد خفیف‌، استفاده‌ از داروهای‌ بدون‌ نسخه‌، نظیر استامینوفن‌ یا آسپیرین‌ ممكن‌ است‌ كافی‌ باشد. پماد آنتی‌بیوتیك‌ برای‌ جلوگیری‌ از عفونت‌ زخم‌ ممكن‌ است‌ تجویز گردد.
ـ فعالیت‌:
پس‌ از درمان‌ فعالیت‌های‌ طبیعی‌ خود را هرچه‌ زودتر از سر بگیرید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
رژیم‌ خاصی‌ نیاز نیست‌.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. عدم‌ التیام‌ زخم‌ تا 3 هفته‌ پس‌ از جراحی‌.
۲. عدم‌ كنترل‌ درد با مسكن‌های‌ بدون‌ نسخه‌.
۳. قرمزی‌، تورم‌، خونریزی‌ یا دردناكی‌ هنگام‌ لمس‌ در محل‌ جراحی‌


همچنین مشاهده کنید