پنجشنبه, ۳۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 18 April, 2024
مجله ویستا

کشف سریع ترین چرخش یک ستاره نوترونی عجیب و حیرت دانشمندان


کشف سریع ترین چرخش یک ستاره نوترونی عجیب و حیرت دانشمندان
منجمان رصدخانه اشعه گاما موسسه ESA و فضاپیمای انتگرال به سریع ترین چرخش یك ستاره نوترونی پی بردند .
این لاشه ستاره ای كوچك در هر ثانیه ۱۱۲۲ بار به دور خود میچرخد . اگر این موضوع مورد تایید قرار بگیرد به منجمان این امكان را میدهد تا نگاهی اجمالی به درون این ستاره مرده بیاندازند .
نام این ستاره XTEJ۱۷۳۹-۲۸۵ است كه در ۱۹ اكتبر سال ۱۹۹۹ توسط ماهواره "راسی كاوشگر تنظیم اشعه ایكس" (RXTE ) متعلق به سازمان فضائی آمریكا (NASA ) كشف شد .
درآگوست سال ۲۰۰۵ وقتی ماهواره انتگرال در حال نمایش تورم كهكشانی بود این ستاره برگشتن به زندگی خود را آغاز كرد و حدود یك ماه بعد انتگرال اولین انفجارهای كوتاه اشعه گاما از این ستاره را ثبت كرد .
كولكرس اسپانیائی كه در مركز فعالیت های انتگرال ESA كار میكند (هدایت برنامه نمایش تورم های كهكشانی ) توسط ایمیل به فلیپ كارت از دانشگاه آیوآ خبر داد كه تا آخر ماه اكتبر همان سال اتفاقات عجیبی رخ داده .
كارت برای ماهواره RXTE برنامه ای رو تدوین كرد تا این ماهواره این ستاره نوترونی را بین ۳۱ اكتبر تا ۱۶ نوامبر ببیند .
بین ماههای سپتامبر و نوامبر هر دو ماهواره RXTE و انتگرال حدود ۲۰ انفجار را از این ستاره ضبط كردند .
وقتی یك ستاره میمیرد یا میگوئیم مرده است به این معنا نیست كه عمرش تمام شده است بلكه شاید به یك ستاره نوترونی تبدیل شود.
یك ستاره نوترونی قلب یك ستاره در حال مرگ است .
جرم خورشید مانند این ستاره نوترونی و ساختار داخلی آن از مرموزترین اسرار و نواحی است كه دانشمندان حدس میزنند .
طبق محاسبات آنان مقدار بسیار كمی از یك ستاره نوترونی میلیون ها تن وزن دارد .
وقتی یك ستاره نوترونی دور ستاره ای دیگر میچرخد . میدان گرانشی بسیار قوی ستاره نوترونی میتواند گازهای ستاره دیگر را به سوی خود بكشد و همین عامل سبب میشود كه سطح ستاره نوترونی پوشانده شود .
وقتی عمل پوشاندن ستاره به ارتفاع ۵ – ۱۰ متری برسد گاز در یك انفجار گرما هسته ای مشتعل میشود . این انفجار بزرگ انرژی بین چندین ثانیه تا چندین دقیقه طول میكشد و پس از آن یك انفجار اشعه X روی خواهد داد .
مشاهدات قبلی اشعه ایكس ستارگان نوترونی آن حاكی از چرخشها و نوسانات ستارگان نوترونی است .
تیم تحقیقاتی آزمایشات و مطالعات خود را بر روی انفجارات این ستاره و نوسانات مربوط به آن را شروع كردند .
نتایجی كه به دست آوردند مبهوت كننده بود . در آزمایش روشن انفجار كه RXTE در ۴ نوامبر ثبت كرد نوساناتی به طور واضح وجود داشت كه دو برابر سریعی و نوسانات قبلی بود .
كولكر پذیرفت كه این خبر شگفتی بزرگی برای ما بوده است .
بعد ار انجام تحقیقات و بررسی ها تیم تحقیقاتی خودشون پذیرفتند كه نوسانات واقعا همان ۱۱۲۲ هرتز بوده است .
قبلا ستارگان نوترونی دارای سرعت اسپینی حدود ۲۷۰ – ۶۱۹ هرتز بوده اند .
این موضوع به منجمان اجازه داد تا با استفاده از استدلالهای آماری بگویند كه بیشترین اسپین یك ستاره نوترونی ۷۶۰ هرتز است .
اگر مشاهدات جدید این ستاره نوترونی تایید شوند این ستاره نوترونی محدودیت بالا را میشكند .
كولكر میگوید : كشف ما خیلی بالاتر از محدوده ای است كه ما فكر میكردیم واقعیت داره . ما قطعا به مشاهدات بیشتری در این مورد نیاز داریم . اگر ما سیگنال های بیشتری دریافت كنیم اون وقته كه هر كسی میتونه به كشف ما معتقد بشه .
و سرعت بالای ستاره نوترونی به این معنا نیست كه هر سرعتی را كه بخواهد میتواند داشته باشد .
اگر سرعت چرخشی (اسپینی) ستاره خیلی سریع باشد حتی فشار گرانشی ستاره هم نمیتواند آن را به هم نگه دارد و ستاره منفجر و تجزیه میشود . سرعت تجزیه و تفكیك ستاره به وضعیت درونی ستاره بستگی دارد .و تا كنون منجمان به اندازه گیری دقیق این موضوع نپرداختند .
كولكر میگوید : فركانس حدود ۱۱۲۲ هرتز اكتشاف ما محدودیت هایی رو در برخی مدل های ستاره ای ایجاد میكند و اگر ما بتونیم ستارگان بیشتری رو با این محدوده ی فركانس پیدا كنیم
حتما این اجازه را پیدا میكنیم تا چند مدل ستاره ای رو از این موضوع و مشاهدات قبلی مستثنی كنیم .
ترجمه : از اعضای تیم اجرائی هوپا
منبع : شبکه فیزیکی هوپا


همچنین مشاهده کنید