جمعه, ۱۰ آذر, ۱۴۰۲ / 1 December, 2023
مجله ویستا
ابوعبدالله / ابوعبدالرحمان احمد بن محمد بن حنبل احمد بن حنبل
جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۱۶۴ -۲۴۱) قمری
محل تولد: عراق - بغداد
شهرت علمی و فرهنگی: متکلم ، فقیه و محدث و یکی از ائمهٔ چهارگانهٔ اهل سنت
اصل وی از مرو است و در بغداد متولد شده است. در طلب حدیث و فقه به عراق و حجاز و شام و یمن و مغرب و جزیره و فارس و خراسان و بسیاری از شهرهای دیگر سفر کرد. ابتدا نزد قاضی ابویوسف ، شاگرد مشهور ابوحنیفه ، حدیث نوشت و یک چند نزد شافعی شاگردی کرد. شیوخ او در "المسند" حدود ۲۸۰ نفر بودند که هُشیم‌بن بشیر ، این عُلَیٌه ، محمدبن جعفر غُندر ، یحیی بن سعید قطان ، عبدالرحمان بن مهدی ، ابوداوود طیالسی ، وکیع‌بن جراح ، سفیان‌بن عیینه ، حفض‌بن غیاث ، حریر‌بن عبدالحمید ، ابومعاویه ضریر و علی بن عاصم از آن جمله هستند. فرزندانش صالح ، و عبدالله ، و پسر عمش ، حنبل‌بن اسحاق ، و بخاری و مسلم و ابوزرعه رازی و ابوحاتم رازی و ابوداوود سجستانی و ابوزرعه دمشقی و یحیی‌بن مَعین و عبدالله بَغَوی و علی بن مدینی و حرب‌بن اسماعیل کرمانی و ابوعبدالله پوشنجی و محمدبن منصور طوسی و ابراهیم‌بن هانی نیشابوری و بسیاری دیگر از شاگردان وی به حساب می‌آیند. با معتزله و عقاید آنها در باب خلق قرآن مخالفت کرد و قول آنها را بدعت شمرد. ابن حنبل در تمسک به حدیث و اجتناب از رأی و قیاس اهتمام و اصرار داشت. و اساس فقه خود را بر کتاب و حدیث و سنهٔ قرار داد. معتصم عباسی او را به جهت آنکه از قول به مخلوق بودن قرآن ابا داشت شکنجه کرد و یک‌سال و چهارماه به زندان انداخت. در سال ۲۲۰ ق آزاد شد . در دورهٔ توکل عباسی وضع اصحاب حدیث به یکباره تغییر کرد و ابن حنبل حرمت و نفوذ تمام یافت. مدت‌ها متوکل جز با رأی و مشورت او کسی را به حکومت نمی‌گماشت. وی در بغداد وفات یافت و در مقبرهٔ باب‌الحرب دفن گردید. حنابله یا حنبلیان از فرق چهارگانه اهل سنهٔ به او منسوب هستند. از آثار وی: کتاب "المسند" مجموعه‌ای شامل بیش از ۳۰ هزار حدیث است. برخی دیگر از کتاب‌های ابن حنبل ، که بیشتر به روایت فرزندش عبدالله ، است عبارتند از: "الصلاهٔ"؛ "الورع" ، "الزهد"؛ "العلل و معرفهٔ الرجال"؛ "فضائل‌الصحابهٔ"؛ "الاشربهٔ"؛ "الناسخ و المنسوخ"؛ "مناقب علی‌بن ابی‌طالب رضی‌الله تعالی عنه".
تولد و وفات: (۱۶۴ -۲۴۱) قمری
محل تولد: عراق - بغداد
شهرت علمی و فرهنگی: متکلم ، فقیه و محدث و یکی از ائمهٔ چهارگانهٔ اهل سنت
اصل وی از مرو است و در بغداد متولد شده است. در طلب حدیث و فقه به عراق و حجاز و شام و یمن و مغرب و جزیره و فارس و خراسان و بسیاری از شهرهای دیگر سفر کرد. ابتدا نزد قاضی ابویوسف ، شاگرد مشهور ابوحنیفه ، حدیث نوشت و یک چند نزد شافعی شاگردی کرد. شیوخ او در "المسند" حدود ۲۸۰ نفر بودند که هُشیم‌بن بشیر ، این عُلَیٌه ، محمدبن جعفر غُندر ، یحیی بن سعید قطان ، عبدالرحمان بن مهدی ، ابوداوود طیالسی ، وکیع‌بن جراح ، سفیان‌بن عیینه ، حفض‌بن غیاث ، حریر‌بن عبدالحمید ، ابومعاویه ضریر و علی بن عاصم از آن جمله هستند. فرزندانش صالح ، و عبدالله ، و پسر عمش ، حنبل‌بن اسحاق ، و بخاری و مسلم و ابوزرعه رازی و ابوحاتم رازی و ابوداوود سجستانی و ابوزرعه دمشقی و یحیی‌بن مَعین و عبدالله بَغَوی و علی بن مدینی و حرب‌بن اسماعیل کرمانی و ابوعبدالله پوشنجی و محمدبن منصور طوسی و ابراهیم‌بن هانی نیشابوری و بسیاری دیگر از شاگردان وی به حساب می‌آیند. با معتزله و عقاید آنها در باب خلق قرآن مخالفت کرد و قول آنها را بدعت شمرد. ابن حنبل در تمسک به حدیث و اجتناب از رأی و قیاس اهتمام و اصرار داشت. و اساس فقه خود را بر کتاب و حدیث و سنهٔ قرار داد. معتصم عباسی او را به جهت آنکه از قول به مخلوق بودن قرآن ابا داشت شکنجه کرد و یک‌سال و چهارماه به زندان انداخت. در سال ۲۲۰ ق آزاد شد . در دورهٔ توکل عباسی وضع اصحاب حدیث به یکباره تغییر کرد و ابن حنبل حرمت و نفوذ تمام یافت. مدت‌ها متوکل جز با رأی و مشورت او کسی را به حکومت نمی‌گماشت. وی در بغداد وفات یافت و در مقبرهٔ باب‌الحرب دفن گردید. حنابله یا حنبلیان از فرق چهارگانه اهل سنهٔ به او منسوب هستند. از آثار وی: کتاب "المسند" مجموعه‌ای شامل بیش از ۳۰ هزار حدیث است. برخی دیگر از کتاب‌های ابن حنبل ، که بیشتر به روایت فرزندش عبدالله ، است عبارتند از: "الصلاهٔ"؛ "الورع" ، "الزهد"؛ "العلل و معرفهٔ الرجال"؛ "فضائل‌الصحابهٔ"؛ "الاشربهٔ"؛ "الناسخ و المنسوخ"؛ "مناقب علی‌بن ابی‌طالب رضی‌الله تعالی عنه".
منبع : مطالب ارسالی
همچنین مشاهده کنید
