شرایط حفظ آزادی

دبدون شك می توان گفت كه مردم استبداد زده تاكنون رنگ آزادی را به خود ندیده اند، زیرا به گفته یكی از صاحب نظران «هرگز نمی توان آزادی را از مردمی كه مزه آن را چشیده باشند گرفت». پس از مشروطه آزادی های كم رنگی در سطح مطبوعات، سخنرانی ها و گردهمایی ها به وجود آمد كه همگی در زمره آزادی های سیاسی بود. در آن هنگام از آزادی های اجتماعی كه مقدم بر آزادی های سیاسی است خبری نبود و فقط برای نخبگان و روشنفكران قابل لمس بود، پس نمی توان به درستی تاكید كرد كه «آزادی» به معنای واقعی یا كمی شبیه به واقعی! از پس ابرهای استبداد رخ نمایانده باشد. وقتی كه ارزش و مفهوم آزادی در جای جای جامعه ای پدیدار نشده باشد، پیداست كه نگهداری آن معنایی پیدا نمی كند. اوضاع در هنگام نهضت ملی نفت با زمان مشروطه تفاوت های بسیار داشت؛ گردهمایی ها و راهپیمایی های چندین هزارنفری، اعتراضات و اعتصابات گسترده در پایتخت و شهرهای بزرگ و پایگاه مردمی پرچمدار این نهضت «مرحوم دكتر محمد مصدق» و صدالبته مهمترین حامی این نهضت یعنی جنبش دانشجویی. اما در این دوره نیز «آزادی» در حالی كه آغوش خود را به روی ایران و ایرانی گشوده بود در چنگال اهریمن «عدم آگاهی سیاسی مردم» و توطئه قدرت ها از پای درآمد. آزادی موهبتی است كه تمام ملت های آزاد برای آن مبارزه و هزینه پرداخت كرده باشند!
در هر دوره ای، آزادی مانند كودك نورسیده ای بود كه نیازمند آغوشی امن و گرم برای رشد و بالندگی بود، ولی باز صدافسوس كه هر دسته و حزب و اندیشه ای آن را فرزند مشروع خود دانسته و فقط برای خود می خواست و با دست به دست شدن آن و تمامیت خواهی اكثر گروه ها كه بدون هیچ هدف مشتركی پای در راه مبارزه گذارده بودند سرنوشتی غیر از نابودی نداشت.
حفظ و نگهداری آزادی تنها به صورت یكپارچه - با اهداف مشخص - و در مسیری كه پیمودن آن برای تمام مردم با حداكثر اشتراك میسر باشد امكان پذیر است. بی تو ای آزادی، ای والاكلام، گر نباشی در میان، باید كه از دنیا گریخت!
هرمز شریفیان

منبع : روزنامه شرق