چگونه خانواده ای دارید؟

خانواده شما چگونه است؟ بالنده و یا آشفته؟
ویژگی های خانواده بالنده:
- در خانواده بالنده در هر لحظه می توان نشاط، سرزندگی، محبت و علاقه را حس كرد.
- از خطركردن نمی ترسند چون می دانند: «اشتباه كردن نشانه ای است از رشد كردن»
- برای راحتی و لذت خود برنامه ریزی می كنند اما اگر چیزی مزاحم برنامه شان شد می توانند به آسانی خود را با آن تطبیق دهند. به این طریق آنان می توانند مسایل زندگی را با آسودگی خیال بیشتری حل كنند.
- زمانی كه سكوت برقرار است، سكوتی است آرامبخش و هرگاه كه سروصداست، صدای فعالیتی پرمعنی است.
- افراد خانواده بالنده آزادانه با هم درد دل می كنند و اگر كسی هنوز فرصت صحبت كردن پیدا نكرده باشد به دلیل تنگی وقت است نه كمی محبت.
- در خانواده های بالنده می توان دریافت كه زندگی آدمی و احساسات بشری از هر چیز دیگر مهمتر است.
- بین رفتار و گفتار والدین هماهنگی و مطابقت وجود دارد. آنان خود را رهبر می دانند، نه ارباب و سعی می كنند در هر موقعیتی «انسان واقعی بودن» را به فرزندشان بیاموزند. آنان از آ موزش، به جای تنبیه استفاده می كنند.
- پدر و مادر، مراقب زمان هستند و می كوشند در فرصت هایی كه فرزندشان آمادگی شنیدن دارد با او صحبت كنند و با حمایت سالم كمك می كنند كه فرزندشان بر احساس ترس و گناه خود فائق آید تا از آموزش ها حداكثر بهره را ببرد زیرا بچه، وقتی آ مادگی یادگیری دارد كه خود را با ارزش بداند.
- یكی از خصائص ممتاز پدر و مادر بالنده این است كه می دانند، تغییر اجتناب ناپذیر است و توجه دارند كه مشكلاتی پیش می آید كه لازمه زندگی است و تلاش می كنند راه حل های خلاق برای حل مشكل بیابند.
- افراد خانواده بالنده توجه دارند كه هرچه در گذشته اتفاق افتاده بهترین كاری بوده است كه می توانسته اند در آن زمان انجام دهند. دلیلی ندارد كه كسی خود را گناهكار بشمارد یا دیگران را سرزنش كند.
ویژگی های خانواده آشفته:
- در خانواده پریشان، جو منفی را خیلی سریع و آسان می توان احساس كرد.
- بیشتر اعضای خانواده دچار واكنش های بدنی بیمارگونه هستند.
- نشانه دوستی در میان افراد خانواده كم است و شادی از وجود یكدیگر ناچیز. گویی همبستگی خانوادگی نوعی وظیفه است و افراد خانواده صرفا یكدیگر را تحمل می كنند.
- در محیط خارج از خانه چنان به كار یا فعالیت های دیگر می پردازند كه به ندرت با افراد خانواده تماس واقعی دارند.
- در خانواده های پریشان، تمام نیرو صرف تلاش بیهوده جهت جلوگیری از بروز مشكلات می شود نه برای مقابله صحیح با مشكلات. لذا زمانی كه چنین مشكلی رخ دهد فاقد آمادگی لازم برای رویارویی با آن هستند.
پرسش
۱ _ آیا در حال حاضر از زندگی در خانواده خود احساس خوبی دارید؟
۲ _ آیا احساس می كنید كه در حال حاضر با افرادی كه دوستشان دارید زندگی می كنید و به آنان اعتماد می كنید و آنها نیز متقابلا شما را دوست دارند؟
۳ _ آیا عضوی از خانواده شما بودن خوشایند و هیجان انگیز است؟
اگر پاسخ شما به هر سه سوال بالا، «بلی» است شما در خانواده بالنده زندگی می كنید. اگر پاسخ شما «نه» باشد احتمالا در خانواده ای زندگی می كنید كه كم و بیش دچار آشفتگی است.
هر خانواده آشفته می تواند به خانواده ای بالنده تبدیل شود، برای این منظور:
الف) باید تشخیص دهید كه آیا خانواده تان، خانواده ای آشفته است یا نه؟
ب) امیدوار باشید كه همه چیز ممكن است تغییر كند.
ج) برای تغییركردن اقدام كنید.
د) عینك بدبینی را برداشته، به هرچه كه باعث شادی و یا رنج خانواده می شود درست و بی پرده بنگرید.
خانواده باز یا بسته
عناصر هیدروژن و اكسیژن هر دو به شكل گاز در طبیعت وجود دارد و تركیب آنها منجر به تولید آب می شود. این مایع، حاصل فعالیت و تركیب دو گاز است. درحالی كه آب به هیچیك از اجزای متشكله خود شباهتی ندارد. بنابراین هر دستگاه تا زمانی جان دارد كه اجزای تركیب كننده برای جان دادن به آن وجود داشته باشند. زندگی خانوادگی به میزان بسیار زیادی به نظم آن بستگی دارد. ارزش فردی و نحوه ارتباط شما همراه با قواعد و اعتقاداتی كه دارید عناصر تشكیل دهنده نظام خانوادگی شما هستند. هر نظام كارآمد، مشتمل بر بخش هایی است ازجمله:
- قصد یا هدف (در خانواده، هدف رشد افراد خانواده است)
- اجزاء اصلی (تمام اعضای خانواده)
- نظم (قواعد خانوادگی)
- وسیله ای برای شروع كار یا نظم (پیوند زناشویی)
- قدرت یا وسایل برای حفظ نیرو و فعالیت (در خانواده غذا، مسكن، عواطف و چگونگی ارتباطات این امكان را فراهم می كند)
- شیوه مقابله با تغییرات (قابلیت انعطاف و تغییرپذیری خانواده)
دو نوع نظام وجود دارد: باز و بسته. فرق اساسی بین این دو نوع نظام، واكنش خاص آنها در برابر تغییرات است.
- در نظام باز آمادگی برای تغییر وجود دارد، ولی در نظام بسته این آمادگی یا خیلی كم است یا اصلا نیست و در برابر تغییر مقاومت می كند.
- نظام باز امكان انتخاب به وجود می آورد و ادامه حیاتش به برخورد موفق با واقعیت ها بستگی دارد. نظام بسته به حكم قانون و به وسیله فشار عمل می كند.
- نظام بسته براساس این اعتقادات شكل می گیرد كه: «انسان در بنیاد بد است و همواره باید تحت مراقبت باشد تا خوب شود. مناسبات باید با زور تنظیم شوند، فقط یك راه درست وجود دارد و فردی كه بیش از همه قدرت دارد آن را می شناسد.» پس، ارزش فردی در مقایسه با قدرت در مقام پایین قرار می گیرد. اما در نظام باز ارزش فردی دارای بالاترین مقام است و قدرت وابسته به آن است. و از تغییر به عنوان یك امر طبیعی و مطلوب استقبال می شود و درصورت لزوم قوانین عوض می شوند.
- اگر نظام از نوع بسته باشد احتمالا براساس مرگ _ زندگی و درست _ نادرست عمل می كند. درحالی كه اگر نظام باز باشد احتمالا براساس رشد ، واقعیت و صمیمیت استوار خواهد بود.
- ارتباط همطراز و قواعد انسانی مشخصات یك نظام باز هستند كه برای افراد موجود در آن نظام، محیط رشد و نمو به وجود می آورند. ارتباط نامشخص و قوانین غیرانسانی نظام بسته ای را تشكیل می دهند كه در آن رشد به صورتی كند و با انحراف ظاهر می شود.
آدمیان نمی توانند در یك نظام بسته شكوفا شوند. حداكثر كاری كه می كنند این است كه «وجود» داشته باشند. درحالی كه وجود آدمی خواستار بیش از این است. اگر بیشتر ارتباطات خانوادگی شما مانع رشد است، اگر قواعدتان غیرانسانی، پوشیده و براساس پنهان كاری و قدیمی است، احتمالا نظام بسته در خانواده تان وجود دارد. اما اگر ارتباطات خانوادگی موجب رشدند و قواعد شما هم انسانی، آشكار و مطابق واقعیت روز است، شما یك نظام باز دارید. خانواده قطعا جای آموختن، بالندگی و رشد است. برای دست یافتن به چنین هدفی و زنده دل بودن واقعی همواره باید در خانواده مشاهده و تغییر و تجدید شكل وجود داشته باشد. و این موضوع فقط در نظام باز امكان پذیر است.

منبع : روزنامه کیهان